Chuyện bên lề xét xử

(QT) - Sinh năm 1988, bị cáo C. có gương mặt trắng trẻo, thư sinh như cậu học trò đang ngồi trên ghế nhà trường. Tuy nhiên, khi nghe cáo trạng của Viện KSND, ai cũng giật mình bởi những “chiến tích” mà bị cáo gây ra. C. sinh ra trong một gia đình bình thường. Ba mẹ bị cáo dù rất chật vật nhưng cũng cố gắng để lo cho 3 anh em C. có một cuộc sống bằng bạn bè trang lứa. Học đến lớp 9, C. nghỉ học ở nhà tụ tập bạn bè chơi bời lêu lỏng, tham gia vào các vụ gây rối trật tự công cộng dẫn đến năm 2005 bị đưa đi trường giáo dưỡng trong thời hạn 24 tháng. Đến năm 2008, C. lại bị TAND huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) xử phạt 15 tháng tù về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”. Hậu quả mà C. đã gây ra trong vụ tai nạn đó là làm chết một mạng người. Tháng 4/2010, C. chấp hành xong hình phạt và trở về sinh sống tại địa phương. Cứ ngỡ với thời gian 2 năm trong trại giáo dưỡng cùng thời gian chấp hành hình phạt tù, C. đã rút ra cho mình bài học kinh nghiệm để tu tỉnh, rèn luyện bản thân mình tốt hơn. Nhưng chứng nào tật nấy, C. không tìm kiếm một công việc ổn định để làm mà tiếp tục rượu chè nên đã gây ra một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khác. Đó là vào khoảng 23h55’ ngày 14/7/2010, C. điều khiển xe mô tô lưu thông trên đường Lý Thường Kiệt hướng đi Quốc lộ 1A. Khi đến gần gác chắn đường sắt thuộc phường Đông Lương (thành phố Đông Hà), do thiếu quan sát, chiếm phần đường xe đi ngược chiều nên đã đâm vào xe mô tô do anh T. điều khiển, lưu thông theo chiều ngược lại khiến anh T. bị thương với tỷ lệ 47% tạm thời. Tại thời điểm xảy ra tai nạn, nồng độ cồn trong hơi thở của C. là 0,85mg/0,1 lít khí thở. 3 năm tù giam là bản án thích đáng mà Hội đồng xét xử dành cho bị cáo. Nhưng hậu quả mà bị cáo để lại thật nặng nề. Người bị hại đến nay gương mặt vẫn chưa thể phục hồi, lại không ăn uống bình thường được mà phải xay nhuyễn thức ăn để nuốt. Phần bị cáo phải bồi thường cho bị hại 39.600.000 đồng (trong đó có tách một phần bồi thường sang vụ kiện dân sự khác khi bị hại có yêu cầu) cũng là một gánh nặng đè lên vai người mẹ. Nhưng mọi việc đâu có dừng lại ở đó, trong thời gian phải ra hầu tòa về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” thì C. đang bị tạm giam vì dính đến một vụ trấn lột khác. Án này chưa thụ lý xong thì án khác đã chồng lên khiến tội của bị cáo càng nặng hơn. Trước tòa, như những bị cáo khác, C. được nói lời sau cùng: “Bị cáo biết mình có tội với mẹ, với gia đình anh T. Bị cáo mong Tòa xem xét giảm nhẹ mức hình phạt để có điều kiện phụ giúp cha mẹ và đền bù cho gia đình bị hại”. Nghe con nói, người mẹ lắc đầu, nó khi nào cũng nói năng lưu loát, rồi hứa hẹn đủ điều nhưng đâu có thực hiện được điều gì. Theo con hết phiên tòa này đến phiên tòa khác, người mẹ khắc khổ này như cạn kiệt hết sức lực. Giọng nói của bà đầy vẻ mệt mỏi, chán nản: Khi sinh được cháu trai đầu lòng, cả nhà ai cũng mừng, nhất là thấy nó lành lặn, khôi ngô. Ai dè càng lớn, nó càng trở chứng để rồi trên người nó giờ đầy vết thương do những vụ tai nạn gây ra. Chồng tôi đau đủ thứ bệnh, bản thân tôi thì bị bệnh tim, vậy mà đến chừng này tuổi vẫn phải chạy theo con để giải quyết những hậu quả do thói ăn chơi lêu lỏng của nó gây ra. Sau nó còn hai đứa em, một trai, một gái. Đứa em gái tốt nghiệp THPT xong là xin mẹ vào Nam kiếm sống vì ở nhà thấy anh hết gây ra vụ này lại dính vào vụ khác nên nó buồn. Người mẹ đó khổ, điều đó ai cũng biết khi nghe qua tiểu sử của bị cáo. Nhất là khi nghe bà kể về hành trình bán đất, vay mượn tiền để bồi thường cho gia đình bị hại. Có lẽ chính vì cảm thông trước hoàn cảnh đó mà gia đình bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Một phiên tòa diễn ra không mấy căng thẳng khi gia đình bị hại hiểu và cảm thông, nhất là trong việc giải quyết bồi thường thiệt hại, họ đã không đòi hỏi gì nhiều ở bị cáo. Về phía mẹ của bị cáo cũng hứa sẽ trả dần số tiền bồi thường hàng tháng cho gia đình bị hại. Nhưng câu chuyện chưa dừng lại ở đó khi vào giờ nghị án, người nhà bị hại gọi mẹ bị cáo đến để nói chuyện. Mấu chốt của phiên tòa dường như lại diễn ra vào thời điểm này. Với vẻ nghiêm nghị, cha của bị hại cất giọng: “Tôi là một người cha nên rất hiểu và cảm thông trước một người mẹ có đứa con hư hỏng như chị. Vì vậy, gia đình chúng tôi không đòi hỏi gì ở chị. Nhưng chị hãy nhìn lại những việc mình đã làm cũng như lời khai của chị trước tòa. Từ khi cháu nhà tôi xảy ra tai nạn, chị đã lần nào đến nhà thăm nó chưa? Chị đã từng đưa cho gia đình chúng tôi 15 triệu đồng như đã khai trước tòa chưa?”. Người mẹ cúi đầu, chống chế: “Quả thực, tôi cũng khổ trăm đường, vì thế…”. “Vì thế chị mới khai man trước tòa chứ gì? -người bị hại tiếp lời- Gia đình chúng tôi rất buồn trước những lời khai không đúng sự thật của chị. Chị không trung thực thì làm sao dạy con mình trung thực? Chị nói dối, nên con chị trước tòa cũng đã khai giống hệt chị. Làm mẹ, chị không nên như thế”. Rất nhiều lời chua chát cứ thế đổ lên đầu mẹ bị cáo nhưng ngẫm lại, đó chính là những lời nói rất hợp tình, hợp lý. Người mẹ im lặng, cúi đầu cam chịu. Trên kia, C. có dõi mắt nhìn xuống. Không biết bị cáo có nghe được những lời nói như xát muối vào lòng của mọi người dành cho mẹ mình hay không? HOÀI HƯƠNG