Bàn giao đất “trên giấy”, dân thiếu đất sản xuất

(QT) - Theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Trị, UBND xã Vĩnh Sơn (Vĩnh Linh) được tiếp nhận 318,3 ha đất từ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bến Hải bàn giao. Tuy nhiên, phần lớn diện tích đất bàn giao là đất đã có chủ sử dụng, đất giao thông, sông suối, thủy lợi, số ít còn lại bố trí không liền vùng, liền thửa, manh mún nên việc tiếp nhận, quản lí của chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn, không thực hiện được, người dân thiếu đất sản xuất.

Bàn giao đất đã có chủ, đất giao thông, sông suối...

Ngày 3/8/2012, UBND tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 1371 về việc thu hồi, bàn giao 318,3 ha đất từ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bến Hải (Công ty Lâm nghiệp Bến Hải) cho UBND xã Vĩnh Sơn tiếp nhận, quản lí, sử dụng. Ngày 30/5/2013, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Văn phòng Đăng kí quyền sử dụng đất Quảng Trị, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chi nhánh Văn phòng đăng kí đất đai Vĩnh Linh, đại diện Công ty Lâm nghiệp Bến Hải và UBND xã Vĩnh Sơn tổ chức lập biên bản bàn giao đất sau rà soát thu hồi với diện tích 318,3 ha của Công ty Lâm nghiệp Bến Hải giao UBND xã Vĩnh Sơn quản lí, sử dụng. Ranh giới bàn giao các diện tích đất thể hiện theo 25 mốc đặc trưng do Công ty Lâm nghiệp Bến Hải cắm theo bản đồ cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất của đơn vị.

Tuy nhiên, trên thực tế việc tổ chức bàn giao giữa hai bên mới thực hiện việc tiếp nhận 2/25 điểm tọa độ đặc trưng thể hiện tại thôn Tây Sơn với diện tích khoảng 40 ha (tương đương 12,6% của 318,3 ha), là diện tích của 60 hộ gia đình, cá nhân đã sử dụng trước đây. Các diện tích còn lại mới chỉ bàn giao “trên giấy”, chưa được kiểm tra thực địa và tiếp nhận cụ thể với lí do: Diện tích đất thu hồi từ Công ty Lâm nghiệp Bến Hải bàn giao cho UBND xã Vĩnh Sơn quá manh mún, không liền khoảnh, xen kẻ, trải đều khắp trên các diện tích đất của Công ty Lâm nghiệp Bến Hải quản lí, sử dụng.

Theo bản đồ thu hồi đất do Văn phòng Đăng kí quyền sử dụng đất Quảng Trị lập ngày 12/2/2012, tổng diện tích 318,3 ha nói trên thuộc tờ bản đồ trích đo số 01 gồm 192 thửa, nhưng theo bản đồ địa chính xã Vĩnh Sơn diện tích này thuộc 23 tờ bản đồ địa chính với 166 thửa, trong đó mỗi tờ bản đồ có từ 1 thửa đến 23 thửa.

Trong tổng số 318,3 ha đất bàn giao thì phần lớn diện tích là đất đã quy chủ, đất giao thông, đất sông suối, đất thủy lợi. Chủ tịch UBND xã Vĩnh Sơn Thân Trọng Dũng cho biết, trong số 318,3 ha đất, có 64,1 ha đất đã được UBND huyện Vĩnh Linh cấp giấy CNQSD đất cho 3 hộ dân (gồm các hộ ông, bà Nguyễn Văn Cương và Nguyễn Thị Toan; Nguyễn Thanh Sơn và Trần Thị Hồng; Nguyễn Đăng Bình) vào năm 2006, trước thời điểm UBND tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 2168/QĐ-UBND (ngày 17/11/2008) về việc cấp giấy CNQSD đất cho Công ty Lâm nghiệp Bến Hải. Sau này, hai trong ba hộ đã làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất. 40 ha đất khác tọa lạc tại thôn Tây Sơn đã được người dân sử dụng trước khi có quyết định thu hồi đất từ Công ty Lâm nghiệp Bến Hải để giao lại cho xã Vĩnh Sơn và đến nay UBND huyện Vĩnh Linh đã cấp giấy CNQSD đất cho 60 hộ, cá nhận tại đây. Có 7,9 ha đất do 6 hộ gia đình, cá nhân (gồm các hộ Nguyễn Văn Thiết, Hoàng Thị Việt, Phan Văn Lắt, Võ Song Toàn, Cao Duy An, Nguyễn Văn Hoành) sử dụng trước thời điểm UBND tỉnh ban hành Quyết định 2168 nhưng chưa được cấp giấy CNQSD đất. Số diện tích còn lại là 206,5 ha, nhưng trong đó đất giao thông, đất có sông suối, đất thủy lợi chiếm số lượng lớn với diện tích 111,8 ha (đất giao thông 40,9 ha, đất sông suối 69,7 ha, đất thủy lợi 1,2 ha); đất trồng cây hằng năm khác 0,9 ha; đất bằng chưa sử dụng 19,9 ha; đất đồi núi chưa sử dụng 7,6 ha; đất rừng sản xuất 66,3 ha. Điều đáng nói là số diện tích này phân bố quá manh mún, không liền khoảnh, xen kẻ, trải đều khắp trên các diện tích đất của Công ty Lâm nghiệp Bến Hải quản lí, sử dụng. Đặc biệt, nhiều diện tích đang có người sử dụng và canh tác, chuyển nhượng nhưng chưa xác định đối tượng sử dụng cụ thể.

Kiến nghị bàn giao thêm đất cho người dân

Từ những vướng mắc nói trên, huyện Vĩnh Linh đang tiến hành kiến nghị UBND tỉnh quan tâm, nghiên cứu thu hồi 194,98 ha đất tại Tiểu khu 563 và 2 khu vực liền kề, sát khu dân cư Phát Lát và sát đất của các hộ gia đình ở xã Vĩnh Sơn đang canh tác hiện Công ty Lâm nghiệp Bến Hải đang quản lí để giao cho UBND xã Vĩnh Sơn quy hoạch xây dựng nghĩa trang và bố trí đất cho nhân dân địa phương có đất sản xuất.

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Sơn Thân Trọng Dũng cho biết, hiện nay nhu cầu về đất sản xuất của người dân trên địa bàn rất lớn, trong khi quỹ đất địa phương hạn hẹp. Chính vì vậy, UBND xã Vĩnh Sơn mong muốn lãnh đạo tỉnh quan tâm bố trí thêm đất sản xuất. Kiến nghị trên là phù hợp với nội dung biên bản làm việc vào ngày 10/8/2009 giữa Công ty Lâm nghiệp Bến Hải và UBND xã Vĩnh Sơn. Trong đó, nội dung biên bản thể hiện Công ty Lâm nghiệp Bến Hải sẽ tiến hành bàn giao cho UBND xã Vĩnh Sơn diện tích 200 ha đất để quản lí, sử dụng. Đồng thời, tiếp tục xem xét bàn giao thêm diện tích tại lô a1, a2 khoảnh 4 tiểu khu 563; lô b1, b2, b3 khoảnh 1A tiểu khu 563 để địa phương quy hoạch khu dân cư. Mặt, khác, Nghị quyết số 29-NQ/HĐND năm 2017 của HĐND tỉnh Quảng Trị thể hiện, trong quá trình thực hiện cổ phần hóa các công ty TNHH MTV lâm nghiệp, dành khoảng 15% - 20% diện tích có khả năng canh tác nhằm cân đối giải quyết những nhu cầu sản xuất thiết yếu của người dân sống ở vùng phụ cận, qua đó khắc phục tình trạng thiếu đất sản xuất trong dân.

Sau 6 năm, UBND xã Vĩnh Sơn mới nhận được khoảng 40 ha đất, chỉ bằng 12,6 % diện tích mà Công ty Lâm nghiệp Bến Hải phải bàn giao cho xã. Việc chưa nhận thực địa hết toàn bộ diện tích 318,3 ha đã dẫn đến nhiều vướng mắc trong quản lí, sử dụng đất, người dân trên địa bàn thiếu đất sản xuất nên bức xúc, nhiều lần kiến nghị với các cơ quan dân cử địa phương. Để xử lí vướng mắc, theo chúng tôi việc kiến nghị của địa phương là hợp lí nên cần xem xét giải quyết để người dân có đủ đất sản xuất, ổn định cuộc sống, đồng thời đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa các công ty lâm nghiệp theo Nghị quyết của HĐND tỉnh đề ra.

Lê Minh