Nghĩ từ việc kê khai minh bạch tài sản, thu nhập

(QT) - Lần gặp nhau mới đây, bạn tôi, người đang giữ chức vụ ở một cơ quan quản lý nhà nước than phiền, công việc thường ngày vốn đã rất nhiều nhưng thời gian gần đây anh thấy bận rộn hơn vì phải thực hiện thêm các công việc liên quan đến việc kê khai tài sản, thu nhập của những người thuộc diện kê khai trong cơ quan cũng như của bản thân.

Gần đây, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 33 - CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản. Ở Quảng Trị, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 4381/UBND - NC ngày 20/12/2013 về thực hiện việc kê khai minh bạch tài sản, thu nhập; Thanh tra tỉnh ban hành văn bản số 520/TTR - PCTN ngày 30/12/2013 về việc hướng dẫn kê khai, minh bạch tài sản, thu nhập...Từ chủ trương và các hướng dẫn, quy định trên, việc kê khai minh bạch tài sản đã được các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thực hiện cơ bản có hiệu quả, tuy nhiên trong quá trình triển khai nhiệm vụ quan trọng này vẫn còn những tồn tại, bất cập như đã đề cập ở trên.

Nghe tôi thắc mắc, anh giãi bày: Chủ trương và các quy định về kê khai tài sản, thu nhập cũng như quy trình công khai, xác minh tài sản, thu nhập đối với cán bộ, công chức, viên chức là rất kịp thời, đúng đắn để các tổ chức, cơ quan, đơn vị có thẩm quyền biết được tài sản, thu nhập của người có nghĩa vụ kê khai nhằm minh bạch tài sản, thu nhập của người đó để phục vụ tốt hơn công tác quản lý, đánh giá cán bộ, góp phần phòng ngừa và ngăn chặn hành vi tham nhũng. Mục đích, ý nghĩa là vậy nhưng quá trình thực hiện vẫn còn khá nhiều bất cập. Ngay ở cơ quan anh, công việc quan trọng này vẫn chưa được thực hiện một cách nghiêm túc và đúng với quy trình, quy định. Nguyên nhân của tình trạng trên là do lãnh đạo cơ quan, người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập thiếu tự giác, chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của công việc này cũng như tâm lý ngại minh bạch thu nhập, tài sản của cá nhân; xác minh thu nhập, tài sản của người khác...Anh cho rằng, vấn đề này không chỉ diễn ra ở cơ quan anh mà còn là thực trạng chung ở nhiều cơ quan, đơn vị khác. Câu chuyện của anh bạn khiến tôi liên tưởng đến việc gần đây, nhiều tờ báo đưa thông tin về khối tài sản khổng lồ của không ít cán bộ cao cấp cả đương chức và nghỉ hưu ở ngành này, địa phương nọ gây xôn xao dư luận. Vấn đề đúng, sai, nguồn gốc tài sản có thể phải chờ sự vào cuộc, kết luận chính thức từ cơ quan chức năng nhưng với những điều tiếng này, người dân có quyền hoài nghi phẩm chất đạo đức của một bộ phận công chức, viên chức nhà nước. Những vấn đề trên có nguyên nhân từ việc kê khai, công khai và xác minh tài sản, thu nhập chưa được thực hiện một cách nghiêm túc, còn mang tính hình thức, đối phó. Nói về vấn đề này, tại diễn đàn kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII, đại biểu Lê Như Tiến đã đóng góp rất thẳng thắn, đại ý: Chúng ta có kê khai mà không công khai, bản kê khai tài sản thường được cất ngăn nắp, kín đáo trong tủ hồ sơ của các cơ quan quản lý cán bộ mà không công khai niêm yết ở các cơ quan, nơi người công tác thường trú hoặc nơi công tác. Vì vậy mới có chuyện thật như đùa về việc có cậu bé mới lớn mà đã tích lũy được cả căn nhà sang trọng, ô tô đắt tiền và vài lô đất...Đây là ý kiến cá nhân của một đại biểu Quốc hội nhưng cũng đủ nói lên tầm quan trọng của việc kê khai và kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập trong công tác phòng chống tham nhũng. Về kê khai và kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập, Đảng đã có chủ trương, Nhà nước đã thể chế hóa thành những quy định cụ thể tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng chống tham nhũng; Nghị định 59/2013/NĐ - CP ngày 17/6/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng chống tham nhũng; Nghị định 78/2013/NĐ - CP ngày 17/7/2013 của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập; Thông tư 08/2013/TT - TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ hướng dẫn thi hành các quy định về minh bạch tài sản, thu nhập... Gần đây, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 33 - CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản. Ở Quảng Trị, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 4381/UBND - NC ngày 20/12/2013 về thực hiện việc kê khai minh bạch tài sản, thu nhập; Thanh tra tỉnh ban hành văn bản số 520/TTR - PCTN ngày 30/12/2013 về việc hướng dẫn kê khai, minh bạch tài sản, thu nhập...Từ chủ trương và các hướng dẫn, quy định trên, việc kê khai minh bạch tài sản đã được các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thực hiện cơ bản có hiệu quả, tuy nhiên trong quá trình triển khai nhiệm vụ quan trọng này vẫn còn những tồn tại, bất cập như đã đề cập ở trên. Để việc kê khai minh bạch tài sản, thu nhập đạt hiệu quả cao nhất, thiết nghĩ cùng với thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật, vấn đề cơ bản, mang tính quyết định chính là ý thức trách nhiệm, tính trung thực, tự giác của mỗi một công chức, viên chức. Ở bất cứ cơ quan, đơn vị nào nếu đội ngũ lãnh đạo tâm huyết với công việc, có đạo đức, lối sống trong sạch, lành mạnh, trung thực với đồng chí, đồng nghiệp thì tất yếu sẽ tác động rất lớn đến nhận thức, việc làm của cán bộ trong cơ quan, đơn vị đó. Vì thế, việc kê khai minh bạch tài sản, thu nhập chỉ có hiệu quả khi lãnh đạo gương mẫu, thực hiện nghiêm túc; cán bộ có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập thực hiện đúng, đầy đủ việc kê khai. Có như vậy, việc kê khai và kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập mới trở thành giải pháp quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng. HUY QUÂN