Tuyến vận tải đường bộ chung Việt Nam - Lào - Thái Lan, cơ hội mới để phát triển

Hãng Thông tấn Thái Lan (TNA) ngày 7/3/2009 cho biết, từ ngày 19/6 tới, Thái Lan, Lào và Việt Nam sẽ cùng mở các tuyến vận tải đường bộ chung nhằm giảm chi phí vận tải (TTXVN dẫn lại nguồn tin củaTNA).

Ba quốc gia láng giềng trên sẽ mở một tuyến đường nối tỉnh Mục Đa Hán, Đông Bắc Thái Lan với tỉnh Savanakhet của Lào tới cửa khẩu Lao Bảo của Việt Nam. Tổng chiều dài tuyến đường vào khoảng 500 km và đi mất khoảng 10 tiếng rưỡi. Đây là cơ hội mới cho sự phát triển chung về giao thương của ba nước trên tuyến Hành lang Đông- Tây (EWEC), trong đó có Quảng Trị với những dự án đón đầu về cảng biển Mỹ Thủy và khu kinh tế Đông Nam của tỉnh. Theo ông Nguyễn Văn Thạch, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ GTVT, việc Việt Nam, Lào, Thái Lan gặp nhau tại Đà Lạt hồi tháng 2/2008 để cấp quota cho 500 phương tiện giao thông đường bộ đầu tiên qua lại thuận tiện, nhằm khơi mở tuyến Hành lang Đông- Tây được xem là thành công đầu tiên của Việt Nam trong việc triển khai hiệp định qua lại thuận lợi trong 6 nước tiểu vùng sông Mêkông gồm Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Campuchia và Myanmar. Đây được xem là tuyến hành lang đặc biệt, có tiềm năng khơi mở dòng hàng từ lục địa Thái Lan và Lào sang các cảng biển miền Trung của Việt Nam để xuất khẩu bằng đường biển và ngược lại. Mặt khác, EWEC là tuyến đường ngắn nhất giúp hàng hoá của Thái Lan sang Việt Nam và ngược lại. Theo khảo sát của các cơ quan chức năng tháng 9/2008, hàng hoá, khách du lịch thông qua hai cặp cửa khẩu Hữu Nghị II- Mục Đa Hán và Lao Bảo - Đen Sa Vẳn khoảng gần 500 triệu USD/năm và gần 3.000 lượt khách/ngày.

Tuy nhiên, lượng hàng và khách du lịch qua nước ta do phải đi qua hai cặp cửa khẩu trong khi thủ tục thông quan chưa thuận lợi, nên lượng hàng hoá từ Thái Lan và Lào sang nước ta để đi bằng đường biển thông qua cảng Đà Nẵng còn hạn chế. So với tổng giá trị hàng hoá qua cửa khẩu Thái /Lào đạt 1 tỉ USD năm 2006 và 1,3 tỉ USD năm 2007 thì lượng hàng qua Việt Nam chỉ đạt khoảng 30-40%. Đặc biệt, lượng hàng về cảng Đà Nẵng rất ít, dù đây là đoạn đường để hàng hoá phía bắc Thái Lan ra biển gần hơn cả. Hành lang kinh tế Đông Tây là một sáng kiến được đưa ra năm 1998 tại Hội nghị Bộ trưởng tiểu vùng sông Mêkông mở rộng lần thứ 8 nhằm thúc đẩy phát triển và hội nhập kinh tế giữa 4 nước Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Hành lang này chính thức được thông tuyến ngày 20/12/2006 nối hai bờ đại dương là Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương với chiều dài 1.450 km.

Ngay từ khi ra đời, EWEC đã được kỳ vọng từ hành lang giao thông đường bộ sẽ phát triển mạnh mẽ trở thành hành lang kinh tế của vùng, là đầu mối giao thương kinh tế giữa các quốc gia, là trục đường vận tải chính góp phần xóa đói giảm nghèo cho các địa phương dọc EWEC. Mỗi quốc gia đều thấy rõ lợi ích của hành lang này bởi nó chính là huyết mạch rút ngắn bớt mọi con đường giao thương giữa các quốc gia, các ngành nghề và lĩnh vực sản xuất có thế mạnh của mỗi nước. Như miền Trung Việt Nam, trong đó Quảng Trị là điểm đầu cầu của hành lang về phía Việt Nam, là điểm nối của trục giao thông Bắc - Nam, là nơi có tiềm năng du lịch biển và các sản phẩm từ biển, là cửa ngõ ngắn nhất cho các nước trong khu vực ra Thái Bình Dương. Trong khi đó ở Lào có tiềm năng về lâm nghiệp, thủy điện, khoáng sản, còn ở Thái Lan và Myanmar có ưu thế trong sản xuất nông nghiệp, hàng tiêu dùng và vật liệu xây dựng...

Sự ra đời của EWEC đã đem lại lợi ích thiết thực và lâu dài cho các quốc gia thành viên trong việc tiếp cận các nguồn tài nguyên thiên nhiên khoáng sản, năng lượng, tạo điều kiện phát triển các thành phố, thị trấn nhỏ dọc hành lang, đồng thời thúc đẩy thương mại xuyên biên giới, sử dụng hiệu quả không gian kinh tế và hình thành khu vực kinh tế xuyên quốc gia. Với vị trí thuận lợi nằm ở đầu cầu của hành lang Đông - Tây về phía Việt Nam, lại đang tích cực triển khai dự án cảng Mỹ Thủy cùng với khu kinh tế Đông Nam, sắp đến đây khi Hiệp định vận tải qua biên giới được thông qua, Quảng Trị sẽ có cơ hội trở thành nơi giao thương, tập kết hàng hóa xuất nhập khẩu hai chiều đi đôi với cơ hội phát triển du lịch, dịch vụ.

Tiến trình thông thương tuyến đường bộ chung Việt Nam- Lào - Thái Lan đang mở ra cơ hội phát triển mới cho cả nước, miền Trung, trong đó Quảng Trị sẽ là tỉnh đầu tiên có thể hưởng lợi được rất nhiều để đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế - xã hội mang lại từ con đường huyết mạch giao thương quan trọng này. PHƯƠNG MINH