
{title}
{publish}
{head}
| |||
| |||
| |||
| |||
|
Tác dụng sinh học
Ở giai đoạn phôi thai, testosteron quyết định sự biệt hóa của cơ quan sinh dục nam, từ đầu tuần thứ 8, dưới tác dụng của HCG do nhau thai tiết ra, tế bào leydig của tinh hoàn bắt đầu sản xuất testosteron. Testosteron giúp hình thành mào tinh, ống dẫn tinh và túi tinh. Mặt khác, testosteron còn giúp phát triển bìu và dương vật, 3 tháng cuối thai kỳ nó giúp tinh hoàn đi xuống bìu.
Khi dậy thì, testosteron giúp phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát và kiểu hình nam giới (da, lông tóc, tiếng nói trầm…). Giúp ống sinh tinh phát triển to lên và dài ra. Testosteron cùng với FSH khởi phát và duy trì quá trình sinh tinh ở tinh hoàn. Ngoài ra, testosteron còn tác động lên sự phát triển của hệ cơ giúp tăng khối lượng cơ, duy trì sự phát triển về thể lực, mọi hoạt động về tinh thần, trí tuệ và hoạt động tình dục.
![]() |
Khi cơ thể thiếu testosteron
Testosteron có vai trò quan trọng trong cả cuộc đời người đàn ông, tuy vậy nó chỉ đạt mức cao nhất vào độ tuổi 20 - 40. Khi tuổi càng cao thì lượng testosteron càng thiếu hụt. Testosteron giảm sút làm cho hoạt động nhận thức, tình trạng sức khỏe chung và sức khỏe tình dục cũng bị suy giảm theo. Cuối cùng, kết quả xấu nhất là thay đổi về tỷ trọng xương và bệnh loãng xương có thể dẫn đến gãy xương. Gần đây, người ta thấy rằng suy giảm testosteron còn là nguyên nhân gây ra hội chứng chuyển hóa và đái tháo đường týp II, đó là hai yếu tố nguy cơ lớn của các bệnh lý tim mạch và tỉ lệ tử vong cao ở nam giới lớn tuổi.
Sự rối loạn sản xuất testosteron ở mỗi giai đoạn, ở từng nam giới có những biểu hiện bất thường khác nhau. Trong số đó phải nói đến các trường hợp hội chứng thiếu hụt testosteron mà người ta gọi là “mãn dục nam”. Đây là hội chứng gồm cả lâm sàng và xét nghiệm. Dấu hiệu lâm sàng thường xuất hiện một cách từ từ mà không có biểu hiện đặc hiệu và các dấu hiệu này thường lẫn với các biểu hiện của bệnh lý khác. Các dấu hiệu tình dục đặc trưng là giảm ham muốn hoạt động tình dục, rối loạn cương dương, giảm tần suất cương tự phát, nổi cục khó chịu ở vú và u vú lành tính...
![]() |
Liệu pháp testosteron thay thế
Nói thay thế vì nó là “sản phẩm tổng hợp” không phải “hàng chính hãng” do tinh hoàn sản xuất. Từ testosteron tự nhiên (C19H28O2) người ta đã “bắt chước” sản xuất ra rất nhiều loại testosteron hóa học tổng hợp. Hiện có gần 20 dẫn xuất với hơn 130 biệt dược dưới dạng thuốc tiêm (50mg, 100mg và 200mg), thuốc viên (25mg và 40mg), dạng gel, cao dán, thuốc bôi xoa, thuốc ngậm.
Qua một số theo dõi những người được điều trị liệu pháp testosteron thay thế thấy họ đều hài lòng vì nó đã giúp cải thiện những biến đổi đôi khi xảy ra sớm ngay từ tuổi 50. Theo các tài liệu y văn đã được chứng thực từ hơn 60 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, đều chứng minh một cách thuyết phục về sự gia tăng lợi ích của việc sử dụng testosteron cho bệnh nhân có biểu hiện mãn dục nam trên 40 tuổi. Những tác dụng tích cực này trên các khía cạnh như: gia tăng các vấn đề tình dục, bao gồm động cơ tình dục, suy nghĩ tình dục, giảm rối loạn cương dương và tăng tần suất thành công trong quan hệ tình dục. Ngoài ra, nó còn cải thiện chỉ số khối BMI cơ thể (tăng khối cơ, giảm mỡ, giảm chu vi vòng bụng), tăng khả năng hoạt động trí não, tăng mật độ xương, tăng sức mạnh cơ bắp và giảm trầm cảm… Vì ngày càng có nhiều nam giới nhận thấy liệu pháp bổ sung testosteron có tác dụng tốt, cho nên các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tạo ra những sản phẩm có lợi ích tối đa lại ít tác dụng phụ nhất. Trong mấy năm gần đây, năm nào lượng testosteron bán ra cũng tăng gấp đôi, năm sau cao hơn năm trước.
Tuy nhiên, khi bổ sung testosteron có thể làm cho bệnh lý phì đại lành tính tuyến tiền liệt to ra, hay ung thư tuyến tiền liệt nghiêm trọng hơn. Do đó, trước khi dùng testosteron cần kiểm tra tuyến tiền liệt và định lượng PSA (kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt bình thường không có hoặc rất thấp dưới 4 nanogam/ml). Xu hướng chung vẫn cho rằng cần phải có những khảo sát nghiên cứu trên diện rộng hơn và theo dõi lâu dài hơn về những nguy cơ và lợi ích của bổ sung testosteron. Chỉ nên chỉ định điều trị cho những người có đầy đủ tiêu chuẩn cả về lâm sàng cũng như xét nghiệm chẩn đoán mãn dục nam. Mặt khác, để nồng độ testosteron phát huy được tác dụng sinh lý trong cơ thể cần phải theo dõi lượng testosteron sau mỗi lần dùng thuốc để chỉnh liều cho phù hợp với từng người, chứ không có một liều chung cho tất cả các trường hợp điều trị.
BS.Vũ Hướng Văn
Nhằm nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất, tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống; giảm tỉ lệ mắc bệnh, tử vong và tàn tật do bệnh, dịch ...
Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, bỏ thuốc lá đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của người hút cũng như cộng đồng, điều đó ai cũng dễ dàng nhận thấy. Tuy ...
Nhằm quán triệt, triển khai đầy đủ các nội dung của Chiến lược quốc gia phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL) đến năm 2030; tiếp tục triển khai thực hiện ...
Những năm gần đây, trên thị trường xuất hiện các sản phẩm thuốc lá mới như: thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá nung nóng (TLNN). Việc sử dụng các loại thuốc lá ...
Do hệ miễn dịch suy giảm, bệnh nhân HIV/AIDS là nhóm đối tượng dễ mắc cùng lúc nhiều bệnh nhiễm trùng cơ hội khác, trong đó có bệnh lao. Đây là một trong những ...
Hiện nay tỉ lệ người bệnh COVID-19 nhập viện thấp hơn một số bệnh truyền nhiễm nhóm B và tỉ lệ nặng cũng giảm bằng hoặc thấp hơn một số bệnh truyền nhiễm nhóm ...
Các bệnh về xương khớp khá phổ biến ở Việt Nam, tập trung nhiều vào độ tuổi trung niên. Bệnh xương khớp không chữa khỏi hoàn toàn và tùy thuộc vào tình trạng ...
Những năm gần đây, thuốc lá điện tử đã trở thành trào lưu của giới trẻ trên cả nước. Sự hấp dẫn, bắt mắt và sành điệu của những chiếc vape, pod (dụng cụ hút ...
QTO - Rẻ, ngon miệng và bắt mắt là những gì mà nhiều bạn trẻ nhận xét về các loại đồ ăn vặt gắn mác “nội địa Trung Quốc” được quảng cáo, review, bán buôn,...
QTO - Kế hoạch phòng chống mù lòa được khởi động từ cuối năm 2020 với mục tiêu giảm tỉ lệ mù lòa trong cộng đồng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, nâng cao nhận...
(SK&ĐS) - Người mắc bệnh liệt dương (y học cổ truyền gọi là dương nuy). Theo Y học cổ truyền, bệnh liệt dương có nhiều nguyên nhân khác nhau, từ vấn đề tâm lý, xã hội cho...
(SK&ĐS) - “Bệnh tùng khẩu nhập”, các bà nội trợ cần biết cách bảo quản, chế biến thực phẩm hợp vệ sinh để giữ gìn sức khỏe cho gia đình.
(QT) - Với quyết tâm bám biển, hàng trăm nghìn ngư dân Việt Nam đang ngày ngày miệt mài lao động giữa trùng khơi. Trải bao vất vả, điều họ mong muốn nhất là được kết nối thông...
TT - Sáng 18-11, Học viện Hàng không VN đã tổ chức lễ trao bằng tốt nghiệp cho 83 cử nhân, kỹ sư khóa đầu tiên của trường ở hai ngành quản trị kinh doanh và công nghệ kỹ thuật...
* Lãnh đạo TP.HCM thăm, chúc mừng các nhà giáo lão thành
TT - “Cô đã không thể cầm được nước mắt khi đọc bài viết này của con. Giờ cô mới hiểu con là ai. Bài văn này quý nhất ở tấm lòng thành thực. Con hãy đọc nó trước ban thờ của mẹ...