Triển khai công tác giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam

Chiều nay 16/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì hội nghị về triển khai công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Tiến tham dự hội nghị tại điểm cầu Quảng Trị.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Tiến tham dự hội nghị tại điểm cầu Quảng Trị - Ảnh: M.Đ

Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 172/2024/QH15 ngày 30/11/2024 với nội dung chính về mặt bằng sau: Dự án có tổng chiều dài tuyến khoảng 1.541 km; điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Thủ đô Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP. Hồ Chí Minh); quy mô 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa; tổng nhu cầu sử dụng đất khoảng 10,827 ha, gồm: đất trồng lúa khoảng 3.655 ha, đất lâm nghiệp khoảng 2.567 ha và các loại đất khác theo quy định của pháp luật về đất đai khoảng 4.605 ha (trong đó, đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên khoảng 3.102 ha; rừng đặc dụng khoảng 243 ha, rừng phòng hộ khoảng 653 ha, rừng sản xuất khoảng 1.671 ha); số dân tái định cư khoảng 120.836 người. Tiến độ thực hiện: lập báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành dự án năm 2035.

Về tình hình triển khai GPMB, Bộ Xây dựng chỉ đạo và Ban Quản lý Dự án Đường sắt (chủ đầu tư bước lập dự án) đã bàn giao hồ sơ dự án (báo cáo nghiên cứu khả thi, hồ sơ ranh GPMB tuyến, ga...) cho các tỉnh, thành phố có dự án đi qua để làm cơ sở rà soát sơ bộ nhu cầu và thực hiện các khu tái định cư, phục vụ công tác GPMB. Ban Quản lý Dự án Đường sắt đã cử cán bộ tham gia ban chỉ đạo GPMB của các tỉnh, thành phố.

Các địa phương (trước ngày 12/6/2025 dự án đi qua 20 tỉnh, thành phố; sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, dự án đi qua 15 tỉnh, thành phố) đã giao nhiệm vụ và nêu rõ đơn vị chủ trì công tác GPMB tại địa phương; thành lập ban chỉ đạo GPMB và tổ giúp việc; rà soát nhu cầu tái định cư...

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã chỉ đạo Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia, các tổng công ty điện lực nghiêm túc thực hiện các nội dung chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, phối hợp với các bên để rà soát nhu cầu điện cung cấp cho dự án, rà soát thống kê các điểm giao chéo với công trình hạ tầng điện, thống nhất trách nhiệm, nguồn vốn, kế hoạch di dời.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Hệ thống đường sắt là huyết mạch giao thông và Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam có vai trò then chốt trong phát triển KT-XH, kết nối vùng miền và thúc đẩy hội nhập quốc tế.

Cần xác định rõ nhiệm vụ triển khai công tác GPMB của dự án là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong công tác chỉ đạo điều hành; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tuyên truyền vận động người dân để đẩy nhanh tiến độ triển khai công tác GPMB, di dời hạ tầng kỹ thuật, trong đó chú trọng đến việc đầu tư xây dựng các khu tái định cư, bảo đảm người dân có nơi ở mới tối thiểu bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, hỗ trợ, tạo thêm việc làm, sinh kế cho người dân địa phương. Trường hợp cần thiết cần có giải pháp tạm cư để ổn định đời sống Nhân dân, bảo đảm tiến độ dự án.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Xây dựng rà soát nhu cầu xây dựng các khu tái định cư và làm việc với từng địa phương để xác định các khó khăn, vướng mắc như hướng tuyến dự án đi qua các khu vực có rừng tự nhiên, khu di sản thế giới, khu văn hóa lịch sử quốc gia... để giải quyết hiệu quả, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Giao Bộ Tài chính tổng hợp, bố trí nguồn vốn kịp thời cho các địa phương thực hiện bồi thường, GPMB. Đối với các các tỉnh, thành phố nơi dự án đi qua, cần khẩn trương thành lập ban chỉ đạo GPMB của dự án tại địa phương, hoàn thành trước ngày 1/7/2025 để tập trung chỉ đạo, huy động cả hệ thống chính trị tổ chức triển khai công tác GPMB cho dự án; thực hiện ngay công tác rà soát, xác định nhu cầu tái định cư, vị trí và số khu tái định cư; phấn đấu hoàn thành thủ tục phê duyệt đầu tư ít nhất 1 khu tái định cư/tỉnh, thành phố trong tháng 6 và phấn đấu vào ngày 19/8/2025 khởi công một số công trình tại địa phương như nhà ga, khu vực xung quanh nhà ga... đảm bảo kết nối các tuyến đường giao thông, khu thương mại, đô thị một cách hợp lý để khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế nhằm phát triển KT-XH địa phương.

Minh Đức