Tổng kết chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững: Đời sống vật chất và tinh thần người dân nông thôn nâng lên toàn diện

Chiều nay 22/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) xây dựng nông thôn mới, CTMTQG giảm nghèo bền vững, Phong trào “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới”, Phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021-2025. Hội nghị diễn ra tại điểm cầu chính trụ sở Chính phủ, kết nối đến trụ sở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Nam tham dự hội nghị tại điểm cầu Quảng Trị

Điều kiện sống người dân cải thiện rõ nét

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết thời gian qua, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) có 79% số xã đạt chuẩn NTM, 51% số đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; đã có 12 tỉnh, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị trực tuyến - Ảnh: Q.H

Tuy nhiên, hiện nay còn nhiều vùng có tỉ lệ hộ nghèo trên 50%. Bên cạnh sự tích cực của các phong trào thi đua, công tác thi đua khen thưởng cũng còn những bất cập như chưa phát hiện, khen thưởng kịp thời các điển hình, nhiều cá nhân, tổ chức có nhiều đóng góp...

Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho hay kết quả thực hiện 2 CTMTQG tiếp tục khẳng định chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, được người dân đồng thuận cao, thúc đẩy phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

Điều kiện sống người dân cải thiện rõ nét, nhất là các địa bàn khó khăn. Hạ tầng nông thôn phát triển đồng bộ. Dịch vụ thiết yếu được mở rộng. Tỉ lệ hộ nghèo giảm nhanh. Cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động chuyển dịch tích cực, góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển và chênh lệch vùng miền.

Các phong trào “Cả nước chung sức xây dựng NTM”, “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, cuộc vận động “Toàn dân xây dựng NTM, đô thị văn minh”..., có sức lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng trong cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững. Trong đó, đã có hàng triệu hộ dân tự nguyện hiến hơn 98,2 triệu mét vuông đất, đóng góp hàng chục nghìn tỉ đồng và ngày công xây dựng NTM.

Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Nam tham dự hội nghị - Ảnh: Q.H

Về định hướng chương trình giai đoạn 2026-2035, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nêu mục tiêu: Xây dựng NTM hiện đại, toàn diện, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn theo hướng đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; nâng cao thu nhập, chất lượng sống và khả năng tiếp cận dịch vụ thiết yếu của người dân nông thôn, từng bước tiệm cận mức sống đô thị.

Xây dựng nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, đậm bản sắc văn hóa; bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo nhanh, bền vững; giữ vững quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; hình thành cộng đồng nông thôn văn minh, nhân văn, gắn kết và hạnh phúc.

Phấn đấu đến năm 2030 thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng ít nhất 2,5 lần so với năm 2020; không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025; duy trì giảm tỉ lệ hộ nghèo đa chiều bình quân từ 1% đến 1,5%/năm, xã nghèo giảm ít nhất 3%/năm.

Đến năm 2030, cả nước có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn NTM; trong đó có ít nhất 35% số xã NTM nâng cao, có ít nhất 10% số xã NTM hiện đại. Cả nước không còn xã dưới 15 tiêu chí NTM. Có khoảng 6-8 đơn vị cấp tỉnh được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM, trong đó, có 2-3 đơn vị cấp tỉnh được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM hiện đại.

Phấn đấu đến năm 2035 thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng ít nhất 1,6 lần so với năm 2030; tỉ lệ hộ nghèo đa chiều toàn quốc giảm còn dưới 1%. Cả nước có ít nhất 90% số xã đạt chuẩn NTM; 50% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 25% số xã đạt chuẩn NTM hiện đại. Có khoảng 12-14 đơn vị cấp tỉnh được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM, trong đó có 50% đơn vị cấp tỉnh được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM hiện đại.

Kiên định mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, thực tiễn cho thấy việc xây dựng, tổ chức thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là đúng, trúng, phù hợp, hiệu quả mang lại rất tích cực.

Cụ thể, góp phần cơ cấu lại, phát triển kinh tế đất nước theo hướng nhanh, bền vững; cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi, y tế, văn hóa, giáo dục, điện - đường - trường -trạm, diện mạo nông thôn, đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn được nâng lên toàn diện. Việt Nam trở thành hình mẫu thế giới về thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ, trong đó có giảm nghèo, phát triển nông thôn, cung cấp nước sạch.

Định hướng thời gian sắp tới, Thủ tướng nêu rõ cần tiếp tục thực hiện các chương trình, phong trào thi đua, kiên trì, kiên định để thực hiện bằng được mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra và mục tiêu giảm nghèo toàn diện, bao trùm và bền vững.

Để đạt mục tiêu đề ra, Thủ tướng nhấn mạnh cả hệ thống chính trị cần tập trung thực hiện “4 đẩy mạnh”: Một là, đẩy mạnh hoàn thiện thể chế để phục vụ nông dân là trung tâm, là chủ thể, nông nghiệp là động lực, nông thôn là nền tảng của sự phát triển.

Hai là, đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Ba là, đẩy mạnh xây dựng, phát triển yếu tố con người.

Bốn là, đẩy mạnh đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp phù hợp nhu cầu và sự hưởng thụ của người dân Việt Nam và người tiêu dùng thế giới; đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong nông nghiệp; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nông nghiệp.

Với người nông dân, Thủ tướng đề nghị thực hiện “3 tiên phong”: Tiên phong thoát nghèo và thi đua làm giàu từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển; tiên phong xây dựng nông dân văn minh; tiên phong sản xuất xanh, bền vững, chuyển đổi số và đặc biệt là triển khai phong trào bình dân học vụ số, xây dựng nền kinh tế số, Chính phủ số, xã hội số, công dân số.

Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, các cấp, Thủ tướng yêu cầu tập trung khẩn trương xây dựng các CTMTQG xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035 theo hướng tích hợp; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, phân công 6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.

Quang Hải