Tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp nâng cao chất lượng dân số

QTO - Nhân dịp Tháng hành động quốc gia về dân số (tháng 12) và Ngày Dân số Việt Nam 26/12, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh TRƯƠNG HỮU THIỆN có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Quảng Trị về chủ đề: “Nâng cao chất lượng dân số để phát triển đất nước nhanh và bền vững”.

Truyền thông CSSKSS/KHHGĐ cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ - Ảnh: K.S

-Thưa ông! Đề nghị ông cho biết, thời gian qua, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã triển khai những hoạt động gì để hướng đến Tháng hành động quốc gia về dân số và Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2022?

-Tháng hành động quốc gia về dân số và Ngày Dân số Việt Nam năm nay có chủ đề là: “Nâng cao chất lượng dân số để phát triển đất nước nhanh và bền vững”. Sau khi có văn bản hướng dẫn của Tổng cục Dân số - KHHGĐ về nội dung hoạt động, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã ban hành kế hoạch hướng dẫn tổ chức hưởng ứng sự kiện này.

Theo đó, tùy điều kiện và tình hình thực tế, Chi cục dân số - KHHGĐ, trung tâm y tế, đơn vị liên quan đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về chủ đề này phù hợp trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động truyền thông, giáo dục và thực hiện các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số.

Phối hợp với các đơn vị, ban, ngành, đoàn thể liên quan tăng cường các hoạt động tuyên truyền về chủ đề, nội dung hưởng ứng sự kiện; tổ chức các hoạt động tọa đàm, giao lưu, hội nghị nói chuyện chuyên đề...

Nội dung tuyên truyền, vận động chủ yếu như: thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về cấm tảo hôn, kết hôn cận huyết thống; mục đích, ý nghĩa, lợi ích và tầm quan trọng của việc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh; cung cấp các kiến thức về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Cách phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục; chăm sóc thai tốt để sinh con khỏe mạnh; giúp thành niên, thanh niên, công nhân các khu công nghiệp tiếp cận tốt hơn các dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ; vấn đề già hóa dân số và đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT); các giải pháp phát huy lợi thế của cơ cấu dân số vàng.

- Thời gian qua, tỉnh Quảng Trị đã đạt được những kết quả gì để góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn, thưa ông?

Để triển khai đồng bộ các hoạt động dân số trên các lĩnh vực quy mô, cơ cấu, nâng cao chất lượng, tỉnh đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ hoạt động nâng cao chất lượng dân số như: kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; tư vấn kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân; nâng cao chất lượng dân số cho đồng bào dân tộc thiểu số; CSSK NCT…

Vì vậy, công tác dân số và phát triển của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Năm 2022, mức giảm tỉ suất sinh là 0,28%o, tỉ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh chiếm 41% tổng số bà mẹ mang thai, tỉ lệ nam nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn chiếm 22,3% so với tổng số người kết hôn trong năm, tỉ lệ NCT được khám sức khỏe định kỳ chiếm tỉ lệ 58%.

Mô hình “Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân”, đến nay đã triển khai tại 40 xã, phường, thị trấn thuộc 9 huyện, thị xã, thành phố và thành lập được 40 câu lạc bộ “Tiền hôn nhân”. Mô hình “Tư vấn và chăm sóc NCT dựa vào cộng đồng” được nhân rộng ở các địa phương, góp phần cải thiện thể chất, tinh thần và phát huy vai trò của NCT trong cộng đồng. Đề án “Sàng lọc trước sinh và sơ sinh” cũng được triển khai sâu rộng và có hiệu quả.

Mạng lưới cung cấp dịch vụ KHHGĐ thời gian qua cơ bản đáp ứng nhu cầu của người sử dụng về sự đa dạng, thuận tiện và an toàn. Ngoài việc cung cấp phương tiện tránh thai và dịch vụ KHHGĐ cho các đối tượng miễn phí, ngành dân số còn cung cấp dịch vụ thông qua các đề án tiếp thị xã hội và xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai và dịch vụ KHHGĐ/CSSKSS.

Đặc biệt năm nay, tỉnh đã tham gia tích cực và đạt các giải cao tại các cuộc thi trên mạng xã hội do Tổng cục Dân số Việt Nam tổ chức như: sáng tác clip trên nền tảng tiktok “Ngành dân số đồng hành cùng cả nước phòng, chống COVID-19”, toàn tỉnh có 240 tác phẩm dự thi, kết quả đoạt 1 giải Ba tập thể, 2 giải Khuyến khích cá nhân; cuộc thi ảnh/tranh vẽ giữ tay sạch khuẩn hưởng ứng Ngày Vệ sinh tay thế giới, có 374 tác phẩm dự thi, kết quả đoạt 1 giải Ba tập thể, 1 giải Ba cá nhân.

Cuộc thi chụp ảnh gia đình/quay clip gia đình thể hiện thông điệp “Gia đình sạch khuẩn - Gắn kết yêu thương” có 621 tác phẩm tham gia, kết quả đoạt 1 giải Nhì tập thể, 1 giải Nhất cá nhân, 1 giải Khuyến khích cá nhân; cuộc thi sáng tác video, clip với thông điệp “Sống chủ động - Cùng viết nên câu chuyện ngày mai” có 191 tác phẩm tham gia, kết quả đoạt 1 giải Ba tập thể, 1 giải Nhì cá nhân và 2 giải Khuyến khích cá nhân.

- Để nâng cao chất lượng dân số ở địa phương trong thời gian tới, đề nghị ông cho biết cần triển khai những giải pháp gì?

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân số và phát triển trên địa bàn tỉnh đang gặp một số khó khăn, hạn chế như: một số chỉ tiêu chuyên môn đạt thấp so với kế hoạch, cụ thể: tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên còn cao và chỉ giảm 0,06% so với năm 2021 (kế hoạch giảm 1%); tỉ lệ sàng lọc sơ sinh chỉ đạt 25% (kế hoạch 35%).

Việc duy trì mô hình thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên không đạt chỉ tiêu theo kế hoạch; một số nội dung hoạt động chuyên môn triển khai còn chậm và còn thiếu tính linh hoạt, sáng tạo để phù hợp với yêu cầu chuyển hướng của công tác dân số trong giai đoạn mới…

Do đó, thời gian tới, ngành dân số toàn tỉnh tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nâng cao chất lượng dân số, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển KT-XH của địa phương như: đẩy mạnh công tác phối hợp liên ngành nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể, hệ thống chính trị trong thực hiện công tác dân số và phát triển.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đề án, mô hình về dân số cũng như tăng cường các hoạt động truyền thông trên tất cả các lĩnh vực quy mô, cơ cấu, chất lượng dân số. Mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ DS-KHHGĐ và hiệu quả hoạt động kho dữ liệu điện tử chuyên ngành dân số.

Tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động dân số. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách dân số. Đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác dân số từ tỉnh đến cơ sở.

- Xin cảm ơn ông!

Kô Kăn Sương (thực hiện)