Thêm tiền cho phim Việt

(TTO) - Trong khuôn khổ Liên hoan truyền hình toàn quốc 2010, cuộc hội thảo sáng 7-1 về thể loại được coi là “chiến lược” của truyền hình - phim truyền hình - đã diễn ra trong sự quan tâm của rất nhiều nhà làm phim và tất nhiên là cả báo chí.

Đã có chế độ thưởng riêng cho các phim đạt doanh thu cao từ quảng cáo, từ sau phim Bỗng dưng muốn khóc (vừa đoạt giải phim truyền hình được yêu thích nhất do khán giả bình chọn) - Ảnh: BHD

Cuộc hội thảo có tên gọi khá cũ và mơ hồ: “Nâng cao chất lượng phim truyền hình Việt Nam”. Nhưng các vấn đề bàn đến không mơ hồ chút nào, mà rất thiết thực: khoán kinh phí làm phim.

Thiếu nghị lực

Không né tránh nữa mà kêu gọi các bên liên quan chỉ thẳng ra các vấn nạn của phim Việt, nhưng cũng đề nghị đừng phê phán và chỉ trích suông mà hãy đóng góp những giải pháp khả thi để nâng cao chất lượng phim phát trên truyền hình, đạo diễn Ðỗ Thanh Hải - giám đốc trẻ mới nhận chức của Hãng phim truyền hình VN - kêu gọi.

Ngoài những lỗi thường thấy mà báo chí hằng ngày chăm nhặt sạn đã chỉ ra, nhà phê bình kiêm biên kịch Ðoàn Minh Tuấn cho rằng:

“Yếu kém lớn nhất dẫn đến phim Việt không hấp dẫn là vì không có những nhân vật nhiều nghị lực, đầy sức mạnh, biết vượt qua liên tiếp nhiều thử thách của cuộc đời. Nhân vật trong phim suốt ngày chỉ khóc, có lúc bốn kênh tivi mở ra cùng lúc đều có cảnh khóc lóc, nam phụ lão ấu đều giải quyết mâu thuẫn bằng khóc, cứ như Tấm trong cổ tích, hơi tí thì khóc gọi Bụt. Trong khi đó từ Đông sang Tây, sự hấp dẫn chỉ toát ra ở những nhân vật đầy bản lĩnh và sức mạnh”.

“Yếu ớt và đơn điệu, lại không đằm thắm và nhân hậu - vẫn nhà biên kịch Ðoàn Minh Tuấn chỉ ra - Nhiều đạo diễn Mỹ, Hàn Quốc xem phim truyền hình VN đã kinh ngạc vì ngôn ngữ quá đời thường đến mức đanh đá, chợ búa, đặc biệt là mặt đẹp miệng xinh nhưng ánh mắt cứ trơ trơ hoặc vằn lên tia thù hằn, dữ tợn.

Không có sự âu yếm toát ra từ ánh mắt trong diễn xuất của diễn viên, không thể có sự ấm áp tỏa ra từ màn hình tivi - vốn là nơi sinh hoạt chung của cả gia đình - đặc trưng thưởng thức của phim truyền hình dài tập, thì đương nhiên không thể có sức hấp dẫn khiến đại gia đình nhiều thế hệ ngồi lại trước màn hình tivi ngày nọ qua ngày kia”.

Tăng mức khoán kinh phí làm phim

“Cách đây năm năm, nếu nói số lượng phim truyền hình Việt Nam từ con số 400 tập/năm sẽ lên đến 2.000 tập/năm và chiếm đến 30% lượng phim phát sóng, không một ai có thể tin chúng ta làm được. Vậy mà hiện nay chúng ta đã thực hiện vượt mức, đó là nhờ xã hội hóa - nhà biên kịch Phạm Ngọc Tiến tổng kết - Chất lượng phim truyền hình cũng vậy thôi. Bây giờ chưa cao, rồi sẽ được nâng cao, cũng là nhờ có xã hội hóa, có cạnh tranh về chất lượng”.

Nhưng muốn có cạnh tranh về chất lượng thì tất yếu phải có cạnh tranh về giá cả.

Bà Ngô Bích Hạnh - giám đốc Hãng phim tư nhân BHD - kiến nghị: “Kinh phí thật sự để làm phim của các hãng tư nhân cao gấp nhiều lần Nhà nước nhưng nhà đài vẫn khoán kinh phí như tất cả các phim của Nhà nước và cào bằng tất cả mọi thể loại: phim dã sử, phim hành động, phim thiếu nhi, phim tâm lý... Do vậy các nhà sản xuất sẽ chỉ còn dám sản xuất những phim an toàn, kinh phí không cao.

Ðể nâng cao chất lượng phim, nhà đài cần có biểu giá riêng (để đổi quảng cáo): với phim dã sử và phim hành động thì tăng đơn giá quảng cáo, với phim thiếu nhi và phim chính luận (những đặc sản, thế mạnh của hãng phim nhà nước) thì tăng kinh phí đầu tư trực tiếp. Phim nào thu nhiều quảng cáo thì cần có thưởng riêng. Có như vậy mới khuyến khích các nhà sản xuất mạnh dạn tái đầu tư vào các phim tiếp theo”.

Ðáp ứng mong mỏi của các nhà sản xuất, theo đại diện của nhà đài - Trung tâm quảng cáo thuộc VTV (TVAD), từ sau bộ phim Bước nhảy xì tin của VFC hợp tác với Thiên Ngân, TVAD đã đề xuất nâng đơn giá quảng cáo lên gấp đôi; và cũng từ sau Bỗng dưng muốn khóc đã có chế độ thưởng riêng cho các phim đạt doanh thu cao từ quảng cáo. Tất nhiên, mức thưởng không thể cao vì VTV là một cơ quan nhà nước.

Có nới rộng thì cũng phải có chế tài, theo đại diện TVAD: “Từ 2010, khi duyệt kế hoạch sản xuất của các hãng phim, VTV sẽ yêu cầu nhà sản xuất phải bổ sung một yếu tố quan trọng khi chứng minh năng lực sản xuất: trước đây chỉ cam kết lượng người xem và cam kết doanh thu quảng cáo, nay phải thêm cam kết chất lượng phim”.

Hi vọng thêm tiền, thêm chế tài, phim Việt 2010 sẽ thêm chất lượng.

VIỆT HOÀI