Thắp sáng ngọn lửa “Năm Thanh niên tình nguyện”

* NGUYỄN KHÁNH VŨ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam tỉnh Quảng Trị

(QT) - Tình nguyện là phẩm chất, giá trị tốt đẹp đang phát triển mạnh mẽ và được nhân rộng ở nhiều quốc gia, đặc biệt trong lứa tuổi thanh niên. Ở Việt Nam, tình nguyện đã trở thành một phẩm chất đặc trưng và nổi bật của tuổi trẻ. 20 năm từ khi Trung ương Đoàn chính thức phát động phong trào “Thanh niên tình nguyện”, tình nguyện của thanh niên luôn được thể hiện rõ nét, đóng góp tích cực vào thành quả cách mạng chung của quê hương, đất nước.

Thanh niên tình nguyện thực sự trở thành hình ảnh đẹp về thế hệ thanh niên sống trách nhiệm, biết chia sẻ, yêu thương, luôn hướng tới cộng đồng. Tinh thần tình nguyện đã thấm sâu và xuyên suốt quá trình lịch sử của các thế hệ thanh niên Việt Nam, là điểm tựa vững chắc cho tuổi trẻ vững bước cùng dân tộc thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách mạng vẻ vang. Tiếp nối tinh thần của phong trào “Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong”… và đến nay trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tinh thần tình nguyện của thanh niên tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa. Từ năm 2000, Trung ương Đoàn phát động trong thanh niên cả nước phong trào “Thanh niên tình nguyện”. Trải qua 20 năm, phong trào tình nguyện trong thanh niên đã phát triển ngày càng mạnh mẽ, thu hút hàng chục triệu bạn trẻ tham gia. Màu áo xanh thanh niên tình nguyện đã trở thành hình ảnh thân quen trong mỗi người dân Việt Nam. Dường như ở nơi đâu có khó khăn, vất vả, nơi gian nan, vùng sâu, vùng xa còn nhiều thiếu thốn đều có bàn tay, dấu chân của thanh niên tình nguyện tiếp sức, hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, thử thách.

Với tinh thần sẵn sàng đi bất cứ đâu khi Tổ quốc cần, hàng trăm nghìn đoàn viên, thanh niên đã xung phong tình nguyện trên nhiều lĩnh vực xã hội cần, góp thêm sức trẻ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Phong trào thanh niên tình nguyện đã phát huy tính tích cực, tinh thần tình nguyện của thanh niên ngày càng hướng đến vì cuộc sống cộng đồng. Điểm sáng của phong trào tình nguyện là các hoạt động cao điểm: Tháng Thanh niên, chiến dịch thanh niên tình nguyện hè, chương trình tình nguyện mùa đông, các hoạt động khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ môi trường, giúp đỡ các gia đình chính sách, gia đình nghèo, thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn, hiến máu tình nguyện… Phong trào tình nguyện ngày càng nở rộ, phong phú về hình thức, đa dạng về nội dung theo hướng rõ việc, sát nhu cầu thực tiễn của từng địa phương, đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội thiết thực.

Để tiếp tục phát huy những giá trị tốt đẹp, thắp lên ngọn lửa nhiệt huyết của thanh niên tình nguyện trong giải quyết những việc mới, việc khó; đánh dấu mốc kỉ niệm 20 năm phong trào “Thanh niên tình nguyện”, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn chọn chủ đề công tác năm 2019 là “Năm Thanh niên tình nguyện”. Trong đó, nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm: Tổ chức sâu rộng phong trào thanh niên tình nguyện; đổi mới phương thức tổ chức các hoạt động tình nguyện; chú trọng tình nguyện thường xuyên, tình nguyện tại chỗ; gia tăng hàm lượng tri thức gắn với chuyên môn, chuyên ngành của các đội hình tình nguyện; đa dạng hóa về nội dung, phong phú về hình thức, loại hình hoạt động để thực hiện các công trình, phần việc cụ thể, hiệu quả; đảm bảo tính rộng khắp, tính định hướng, tính dẫn dắt của tổ chức đoàn trong phong trào thanh niên tình nguyện…

Trên cơ sở chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, xuất phát từ thực tiễn công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi Quảng Trị, năm 2019, “Năm Thanh niên tình nguyện” dự báo sẽ là năm đầy sôi động của tuổi trẻ toàn tỉnh, ghi dấu ấn trong các hoạt động sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, bồi dưỡng lí tưởng cách mạng, tình nguyện vì cộng đồng. Khơi dậy và phát huy tính xung kích, tình nguyện của thanh niên trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, các cấp bộ đoàn và tuổi trẻ toàn tỉnh tìm giải pháp phát triển bền vững, lựa chọn công việc để tạo nên dấu ấn, đó là:

Thanh niên tình nguyện tham gia xây dựng nông thôn mới. Ảnh: THÚY AN

Thứ nhất, tổ chức đoàn cần chú trọng công tác tuyên truyền sâu và rộng hơn nữa về các mặt hoạt động tình nguyện để cổ vũ, động viên đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia phong trào. Thắp lên ngọn lửa tình nguyện trong mỗi đoàn viên, thanh niên, đồng thời thông qua hoạt động tình nguyện để khẳng định vai trò của tuổi trẻ trong tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết những vấn đề bức xúc của cộng đồng, tạo dư luận xã hội tốt về hình ảnh người thanh niên tình nguyện. Từ đó lan tỏa, lôi cuốn các lực lượng xã hội khác cùng tham gia.

Thứ hai, các cấp bộ đoàn cần lựa chọn nội dung, xác định được trọng tâm ưu tiên và loại hình hoạt động tình nguyện phù hợp với đặc thù địa phương, cơ sở. Triển khai sâu rộng, mạnh mẽ, cụ thể hóa các nội dung theo từng khối, đối tượng đoàn viên, thanh niên. Từ đó, xây dựng các đội hình tình nguyện thích hợp dựa trên cơ sở khảo sát, điều tra cơ bản về nhu cầu của từng địa phương, đơn vị, của thanh thiếu nhi tại các địa bàn gắn với nhu cầu đa dạng tham gia tình nguyện của thanh niên. Các hoạt động tình nguyện cần có cả các hoạt động dài hạn, trung hạn và ngắn hạn và sớm hoạch định các kế hoạch để thanh niên chủ động chọn hình thức hoạt động tình nguyện phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh và quỹ thời gian để tham gia.

Thứ ba, hoạt động tình nguyện cần chú trọng tới tính chuyên nghiệp bằng việc phát huy tối đa kiến thức chuyên môn và kĩ năng hoạt động tình nguyện của thanh niên. Đưa phong trào và các hoạt động tình nguyện đi vào chiều sâu và là cơ hội để thanh niên chủ động vận dụng những kiến thức, hiểu biết của mình vào cuộc sống.

Để phong trào thanh niên tình nguyện đạt kết quả tốt, các cấp bộ đoàn, nhất là cấp cơ sở cần tăng cường công tác chỉ đạo trực tiếp, tìm ra những phương thức hoạt động mới; chỉ đạo phong trào cụ thể hơn cho từng nhóm đối tượng thanh niên, tránh chỉ đạo máy móc, rập khuôn không phù hợp. Nâng cao hiệu quả và tính thiết thực của mối liên kết giữa Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp thanh niên với các ngành trong việc tạo ra cơ chế thúc đẩy phát triển các mô hình, hình thức hoạt động tình nguyện của phong trào thanh niên tình nguyện.

Thứ tư, sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo được dự báo sẽ là một trong những xu thế nổi trội, tạo nên những dấu ấn mới đầy năng động, hoài bão của giới trẻ trong năm 2019. Sáng tạo trở thành yêu cầu bắt buộc, là xu thế trong mọi hoạt động của tổ chức đoàn, hội và đó là yêu cầu tự thân của mỗi bạn trẻ trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0. Vì vậy, các cấp bộ đoàn tiếp tục phát huy vai trò đồng hành với thanh niên trong quá trình khởi nghiệp, lập nghiệp thông qua nhiều hình thức như: Hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho thanh niên phát triển kinh tế; tổ chức các diễn đàn, tọa đàm, tập huấn kiến thức, kĩ năng khởi nghiệp, chuyển giao khoa học công nghệ; tư vấn định hướng nghề nghiệp, giới thiệu việc làm cho thanh niên...

Ngày nay, mạng xã hội đang là xu hướng quan tâm hàng đầu của bạn trẻ trong kết nối, tìm kiếm, chia sẻ thông tin. Các bạn trẻ cần phát huy những trào lưu, xu hướng sống tích cực trên mạng xã hội như: Kêu gọi giúp đỡ, làm từ thiện trên mạng xã hội; chia sẻ những hình ảnh đẹp, câu chuyện hay, lan tỏa lối sống hành động đẹp trên mạng xã hội… Đồng thời cần biết làm chủ bản thân, trang bị “sức đề kháng” để không bị dẫn dắt bởi những thông tin tiêu cực, chống phá của các thế lực thù địch.

Trên cơ sở chủ đề công tác năm 2019, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã đề ra một số chỉ tiêu cơ bản như: Đoàn cấp tỉnh và 100% đoàn cấp huyện có ít nhất 1 công trình thanh niên; mỗi đoàn cơ sở có 1 công trình, phần việc thanh niên tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; vận động có ít nhất 10.000 ý tưởng, giải pháp, sáng kiến áp dụng trong học tập, lao động, công tác; 100% các cấp bộ đoàn hoàn thành chỉ tiêu thực hiện đề án công trình thanh niên “Ánh sáng đường quê”; 100% đoàn xã, phường, thị trấn hỗ trợ xây dựng mới ít nhất 1 mô hình phát triển kinh tế trong thanh niên; toàn đoàn hỗ trợ ít nhất 15 dự án khởi nghiệp của thanh niên, vận động xây dựng 20 nhà nhân ái, nhà tình nghĩa; tổ chức khám chữa bệnh miễn phí cho 7.000 lượt người; vận động thanh niên hiến máu tình nguyện 5.000 đơn vị máu; phấn đấu xây dựng mới các mô hình, điểm sinh hoạt, vui chơi cho thanh thiếu nhi tại ít nhất 20% xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh, trao tặng 2.000 suất học bổng cho học sinh, sinh viên, đỡ đầu mới 200 thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn... Tập trung tổ chức triển khai các hoạt động tình nguyện trong các đợt hoạt động cao điểm Xuân tình nguyện, Tháng Thanh niên, chiến dịch thanh niên tình nguyện hè; tổ chức ngày hội tình nguyện các cấp; thi viết về “Gương sáng thanh niên tình nguyện”, “Dấu chân tình nguyện”, thi ảnh “Khoảnh khắc tình nguyện”; đồng loạt tổ chức “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”, các hoạt động tình nguyện tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông, tình nguyện đảm bảo an sinh xã hội...

Với tinh thần chủ động, xung kích, sáng tạo và lí tưởng sống sẻ chia vì mọi người với ý nghĩa “cho đi là còn mãi”, thông qua các hoạt động sôi nổi, thiết thực của “Năm Thanh niên tình nguyện”, mỗi đoàn viên, thanh niên Quảng Trị ra sức phấn đấu, cống hiến, biến ngọn lửa tình nguyện rực cháy trong trái tim mình thành những hành động cụ thể, những việc làm sáng tạo và hiệu quả, hòa chung với toàn tỉnh ra sức thi đua hướng tới kỉ niệm 30 năm Ngày lập lại tỉnh 1/7 (1989-2019), xứng đáng với lời Bác Hồ dặn: “Phải không sợ khổ, không sợ khó, thực hiện đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”.