Tăng cường trách nhiệm, thực hiện các giải pháp ngăn chặn người nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Trị

(QT) - Báo cáo mới nhất của Công an tỉnh Quảng Trị cho thấy số đối tượng nghiện, sử dụng ma túy không ngừng gia tăng. Nếu như năm 2011 mới chỉ có 652 người nghiện, đến năm 2013 tăng lên 879 người; cuối tháng 11/2015 đã có 1.152 (có hồ sơ quản lý). Trong 5 năm qua (2010-2015) số người nghiện đã tăng 534 người, tăng 86,4%. Nếu so với năm 2014 thì số người nghiện mới năm 2015 đã tăng 198 đối tượng (tăng 20%), không những thế số người nghiện đang lan rộng ra nhiều địa phương, đến nay đã có 53/141 xã, phường, thị trấn trong tỉnh có người nghiện. Trong đó một số xã, thị trấn biên giới ở huyện Hướng Hóa có số người nghiện rất cao như thị trấn Lao Bảo 170 người, xã Tân Long 51 người. Nhiều nhất là thành phố Đông Hà, nơi tập trung đông dân cư, có khoảng hơn 400 người nghiện. Đối tượng nghiện gồm đủ các thành phần, nghề nghiệp trong xã hội, hầu hết là những người trong độ tuổi lao động, lực lượng quan trọng nhất góp phần xây dựng, phát triển đất nước. Đối tượng nghiện không chỉ là người thất nghiệp mà còn mở rộng sang các thành phần khác như công chức, viên chức, học sinh, sinh viên. Đáng lo ngại là nhiều người nghiện khi đang còn ngồi trên ghế nhà trường. Số liệu của ngành chức năng cho thấy đến nay đã có 18 học sinh, sinh viên đang sử dụng ma túy. Hiện nay nhiều người không sử dụng ma túy, hêrôin thông thường mà đã sử dụng ma túy đá- gây ảo giác, kích thích mạnh, khi đã “phê” thuốc nhiều người không kiềm chế được, có những hành động bột phát, liều lĩnh nguy hiểm… Trong 11 tháng năm 2015, Công an và các ngành chức năng đã phát hiện, bắt giữ 32 vụ/44 đối tượng có hành vi buôn bán, vận chuyển ma túy, thu giữ 1,5 kg ma túy đá, 2,3 kg hêrôin, hơn 3 kg cần sa và hàng ngàn viên ma túy tổng hợp. Do có chung đường biên giới với một số tỉnh của Lào nên việc buôn bán, vận chuyển ma túy ở khu vực biên giới đang diễn ra thường xuyên và rất khó kiểm soát… Thống kê của ngành chức năng cũng cho thấy trong số các đối tượng nghiện thì 1/3 có tiền án, tiền sự. Nhiều người nghiện ma tuý không còn sức khỏe để lao động nên họ tìm đủ mọi cách, kể cả vi phạm pháp luật để có tiền mua ma túy. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho số vụ vi phạm về an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh 11 tháng năm 2015 tăng hơn 50 vụ so với cùng kỳ. Để giúp đối tượng sử dụng ma túy cai nghiện, cắt cơn, hòa nhập vào cộng đồng, Chính phủ và các ngành, địa phương đã thực hiện nhiều biện pháp như cai nghiện tập trung, cai nghiện tại cộng đồng, gia đình, sử dụng Methadone… Sau khi thấy rõ việc tập trung ở các trại cai nghiện không mang lại kết quả như mong muốn, kinh phí đầu tư lại cao nên Chính phủ đã ban hành Nghị định 94/2010 quy định việc cai nghiện tại cộng đồng với sự hỗ trợ của chính quyền và các ngành liên quan. Để thực hiện cai nghiện tại cộng đồng có hiệu quả cần thực hiện các bước như: Khám sức khỏe, phân loại người nghiện; điều trị cắt cơn, giải độc; quản lý, giám sát người cai nghiện tại gia đình, cộng đồng; giáo dục, phục hồi hành vi, nhân cách; dạy nghề, tạo việc làm cho người cai nghiện. Việc đề ra chủ trương này tưởng là dễ thực hiện và mang lại hiệu quả rõ ràng, nhưng qua thực tế cho thấy quá trình thực hiện còn nhiều vướng mắc, kết quả đạt được vẫn còn thấp. Đó là do việc tiếp cận đối tượng, vận động người cai nghiện hợp tác là công việc khó khăn, bởi hầu hết bản thân người nghiện không thừa nhận mình nghiện hoặc đã sử dụng ma túy, nhiều gia đình thì che giấu không muốn hàng xóm biết con mình đang nghiện. Bên cạnh đó, muốn cai nghiện được thì phải cắt cơn, trong lúc điều trị ở gia đình, cộng đồng lại không có đủ điều kiện để thực hiện vấn đề này, bởi trên địa bàn tỉnh không có xã, phường nào có đủ điều kiện để thực hiện cắt cơn cho người nghiện. Thêm nữa không có đủ lực lượng chuyên trách có trình độ chuyên môn sâu về cai nghiện ma túy, hầu hết là kiêm nhiệm, việc quản lý đối tượng nghiện được giao cho các tổ chức, đoàn thể ở địa phương nhưng thiếu tính ràng buộc. Cơ sở vật chất về y tế như giường bệnh, thuốc trị bệnh, đội ngũ y, bác sĩ lại thiếu. Một khó khăn khác là việc cai nghiện tại cộng đồng, người nghiện sống cùng gia đình nên dễ tiếp xúc, bị lôi kéo bởi các đối tượng xấu, không tránh khỏi sự cám dỗ bởi các loại ma túy mà họ dễ tiếp xúc nên việc cai nghiện thành công là rất hạn hữu… Hiện tại trên địa bàn tỉnh chỉ có một cơ sở điều trị Methadone, đặt ở Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS của tỉnh, chưa đáp ứng được nhu cầu của nhiều người ở các địa phương khác. Để góp phần quản lý, cai nghiện có hiệu quả, điều cần làm là nhanh chóng hoàn thiện đưa Trung tâm Chữa bệnh-Giáo dục-Lao động xã hội của tỉnh đi vào hoạt động. Đây là cơ sở được nhà nước đầu tư hơn 77,5 tỉ đồng, nhưng do thiếu vốn đối ứng của địa phương (khoảng 19,3 tỉ đồng) nên nhiều năm qua chưa làm đường vào trung tâm và các hạng mục còn lại. Trung tâm này có chức năng giúp điều trị, cắt cơn nghiện mà các xã, phường, thị trấn không làm được. Bên cạnh đó trung tâm còn thực hiện nhiệm vụ giáo dục văn hóa, pháp luật, đạo đức, lối sống, là những vấn đề rất cần thiết để nâng cao ý thức cho người nghiện. Việc xây dựng hoàn chỉnh để đưa trung tâm đi vào hoạt động là yêu cầu, nguyện vọng của chính quyền, các ngành, các cấp, của từng gia đình và những đối tượng nghiện. Ngoài ra để góp phần ngăn chặn sự gia tăng đối tượng nghiện cần nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, xem việc ngăn chặn sự gia tăng đối tượng nghiện là một trọng những nhiệm vụ quan trọng của cấp ủy, chính quyền địa phương, cần tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt và liên tục. Bên cạnh đó chú trọng tuyên truyền về các hiểm họa của ma túy, nhất là tuyên truyền với các nhóm đối tượng thanh, thiếu niên có nguy cơ cao. Ngoài ra tăng cường các biện pháp đấu tranh với các đối tượng buôn bán, vận chuyển ma túy, trong đó có các đối tượng buôn bán hàng nhỏ lẻ ở các khu dân cư. Vì đây chính là các đối tượng giao hàng cho người nghiện. Hiện tại đối tượng buôn bán lẻ ngày càng gia tăng về số lượng, mức độ và tính chất hoạt động phạm tội ở nhiều địa phương, chúng tìm cách luồn lách, tránh các ngành chức năng để buôn bán kiếm lời, làm gia tăng nguy cơ số lượng người nghiện. Cùng với các biện pháp trên, coi trọng việc xây dựng kế hoạch triệt phá các tụ điểm ma túy, không để tội phạm gia tăng, hoạt động phức tạp thêm. Chỉ khi nào chặn đứng được các đối tượng mua bán ma túy mới có thể hạn chế được sự gia tăng đối tượng nghiện. Củng cố và nhân rộng các mô hình như “Khu dân cư, dòng họ không có người nghiện ma túy”, “Trường học không có ma túy”; giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi về nhiều mặt cho những người đã cai nghiện thành công, muốn hòa nhập vào cuộc sống... Thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nêu trên đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, lực lượng liên quan sẽ là một trong những yếu tố quan trọng góp phần khống chế sự gia tăng của các đối tượng nghiện mới; giữ gìn cuộc sống bình yên cho người dân. PHƯỚC AN