Phòng ngừa tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội

Trong những năm qua, tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có những diễn biến phức tạp, gây hoang mang, bất an trong Nhân dân. Lực lượng công an các cấp đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ, trong đó tăng cường biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả loại tội phạm này, góp phần đảm bảo tình hình an ninh trật tự địa bàn.

Lực lượng công an tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật trong Nhân dân -Ảnh: D.T

Theo thống kê, từ năm 2017 - 2023, trên địa bàn toàn tỉnh xảy ra 22 vụ giết người do nguyên nhân xã hội, làm chết 19 người, bị thương 5 người. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh xảy ra 5 vụ giết người, làm chết 3 người, bị thương 2 người. Các lực lượng nghiệp vụ Công an tỉnh đã tập trung điều tra khám phá thành công 27/27 vụ án.

Tội phạm giết người mặc dù chiếm tỉ lệ nhỏ trong cơ cấu tội phạm hàng năm, khoảng 1,3% nhưng tính chất lại đặc biệt nghiêm trọng với mức độ hành vi hết sức táo tợn, manh động. Đáng chú ý, một số vụ án đối tượng có sử dụng vũ khí nóng để thực hiện hành vi phạm tội.

Điển hình như ngày 26/1/2020, tại xã Tân Liên, huyện Hướng Hóa, Nguyễn Ngọc L. do ghen tuông tình ái đã dùng súng bắn chết chị V.T.H và làm bị thương 2 con của chị H.; ngày 10/6/2021, tại Phường 3, thị xã Quảng Trị, Lê Thanh Trung dùng súng săn bắn chết N.Đ.H.

Nguyên nhân xảy ra tội phạm giết người là do mâu thuẫn trong mối quan hệ gia đình; quan hệ xã hội (mâu thuẫn trong lúc sử dụng chất có cồn, tranh chấp đất đai, vay nợ tiền bạc, bệnh lý...). Địa bàn xảy ra bao gồm cả thành thị, nông thôn và miền núi, nhưng phổ biến là ở địa bàn nông thôn. Để ngăn chặn loại tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội, công tác phòng ngừa được lực lượng công an đặc biệt chú trọng.

Công an tỉnh đã triển khai nhiều kế hoạch, phương án nhằm phòng ngừa với loại tội phạm giết này, như: quản lý đối tượng mắc bệnh tâm thần, loạn thần “ngáo đá” xâm phạm trật tự xã hội; tăng cường các biện pháp phòng ngừa tội phạm giết người, cố ý gây thương tích; phương án về xử lý, giải quyết một số tình huống cấp bách, phức tạp khi xảy ra vụ án đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh...

Lực lượng công an đã tiến hành điều tra, lập danh sách những người có bệnh lý tâm thần, trầm cảm, đối tượng sử dụng ma túy có biểu hiện ngáo đá, loạn thần để quản lý, phòng ngừa. Chú trọng công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội trên địa bàn; quản lý chặt chẽ nhân khẩu, hộ khẩu, các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự; thường xuyên tuyên truyền cá biệt, kiểm danh, kiểm diện, gọi hỏi răn đe đối tượng có tiền án, tiền sự, các nhóm đối tượng thanh thiếu niên thường xuyên tụ tập, càn quấy, tội phạm đường phố... để làm tốt công tác giáo dục, ngăn ngừa việc sử dụng bạo lực, hung khí nguy hiểm gây án mạng.

Bên cạnh đó, lực lượng công an các cấp đã tham mưu, hướng dẫn, phối hợp với chính quyền cơ sở, các cơ quan, đoàn thể đẩy mạnh phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc gắn với công tác chuyển hóa địa bàn trọng điểm về an ninh trật tự, xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị.

Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, tập huấn nâng cao kỹ năng phòng ngừa, xử lý trong các tình huống bạo lực, tiềm ẩn bạo lực, hành vi côn đồ, càn quấy góp phần nâng cao nhận thức, cảnh giác, kỹ năng phòng ngừa cho người dân.

Chú trọng củng cố và nhân rộng các mô hình phòng chống tội phạm ở cơ sở, nhất là các “Tổ hòa giải”, “Tổ tự quản về an ninh trật tự”, “Tổ an ninh nhân dân”... nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng.

Trong công tác phòng ngừa tội phạm nói chung, phòng ngừa tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội nói riêng, lực lượng công an cơ sở có vai trò quan trọng trong công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện mâu thuẫn, các vụ tranh chấp trong người dân để tham mưu cơ quan chức năng có biện pháp giải quyết nhanh chóng, kịp thời, đúng quy định của pháp luật.

Việc nắm bắt sớm tình hình tránh không để hình thành các “điểm nóng”, tranh chấp kéo dài, hạn chế đến mức thấp nhất các nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội phạm giết người, cố ý gây thương tích.

Cùng với đó, lực lượng cảnh sát hình sự cũng tăng cường công tác phối hợp với lực lượng cảnh sát quản lý hành chính, cảnh sát cơ động, cảnh sát khu vực... tuần tra kiểm soát tại những khu vực trọng điểm, địa bàn phức tạp về an ninh trật tự để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vụ việc mâu thuẫn, từng bước kiềm chế hoạt động của các loại tội phạm.

Dự báo trong thời gian tới, tình hình tội phạm hình sự nói chung và tội phạm giết người nói riêng trên địa bàn tỉnh sẽ có diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều yếu tố khó lường.

Để phòng ngừa có hiệu quả các vụ trọng án do nguyên nhân xã hội, cùng với các biện pháp công tác của lực lượng công an, rất cần sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể và quần chúng nhân dân trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

Tăng cường quản lý con em trong mỗi gia đình và ngoài xã hội, nâng cao trách nhiệm toàn dân trong phòng ngừa tội phạm, góp phần giữ vững ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

Diệu Thúy