Tự phát triển vùng nguyên liệu để sản xuất hương sạch bền vững

QTO - “Quy hoạch vùng nguyên liệu tại chỗ, sản phẩm làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó. Từ nỗ lực vượt khó phát triển kinh tế hộ gia đình đã vươn lên trở thành giám đốc hợp tác xã (HTX) chuyên sản xuất, kinh doanh hương sạch đầu tiên trên địa bàn huyện”, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Vĩnh Linh Nguyễn Hữu Quyết đánh giá về HTX Tổng hợp Hương Thảo Mộc VT do chị Đoàn Thị Vân (sinh năm 1976), ở thôn Tân Thủy, xã Vĩnh Thủy sáng lập.

Cây rễ hương do chị Đoàn Thị Vân trồng để cung cấp nguyên liệu cho sản xuất hương -Ảnh: N.T

Câu chuyện làm kinh tế của chị Vân bắt đầu gần 10 năm trước. Năm 2014, với số vốn ít ỏi vay mượn từ người thân, chị từng bước làm quen với nghề làm hương vào những lúc nông nhàn. Chị Vân chia sẻ. “Khi ấy, mọi công đoạn sản xuất hương đều làm thủ công, tuy vất vả nhưng càng làm mình càng cảm thấy yêu thích và xem đó như một cái duyên với nghề này”.

Thông thường, sản xuất hương thơm có thể pha trộn nhiều nguyên liệu khác nhau, nhưng xác định phải sản xuất hương sạch để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người tiêu dùng, chị Vân không dùng các chất bảo quản mà chỉ sử dụng 2 nguyên liệu chính từ tự nhiên gồm rễ, lá của cây rễ hương và bột cây bời lời tạo độ kết dính. Trong đó, thành phần cây rễ hương chiếm 90%, được chị nhập từ tỉnh Nghệ An.

Sản phẩm chất lượng, giá cả phải chăng nên hương sạch của gia đình chị Vân được nhiều thị trường đón nhận. Từ động lực này, chị Vân dần đầu tư thêm trang thiết bị, mở rộng quy mô sản xuất, đảm bảo nhiều đơn đặt hàng với số lượng lớn.

Theo phương châm vừa làm vừa tích lũy tái đầu tư cho sản xuất, mỗi năm chị xuất bán khoảng 5.000 ốp hương cung cấp cho các địa phương trong huyện.

Đầu năm 2020, nhận thấy việc nhập nguyên liệu như các cơ sở khác vừa phụ thuộc vào nguồn cung cấp, chi phí lại cao nên chị Vân quyết định tìm hiểu để phát triển nguyên liệu làm hương tại địa phương.

Được sự ủng hộ của chồng là anh Tô Ngọc Tuấn, chị Vân quyết định nhập cây giống từ huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An về triển khai trồng 2 ha cây rễ hương. “Loại cây trồng này tỏ ra thích nghi tốt với điều kiện thổ nhưỡng vùng gò đồi xã Vĩnh Thủy, ít tốn công chăm sóc, có khả năng kháng các loại sâu bệnh.

Khoảng 2,5 năm sau khi trồng cây cho khai thác. Hiện diện tích 2 ha cây rễ hương này không chỉ phục vụ cho sản xuất hương của gia đình mà còn đáp ứng nhu cầu của một số hộ làm hương khác”, chị Vân chia sẻ thêm.

Nhờ không ngừng học hỏi để nâng cao chất lượng, mẫu mã, lại cân đối giá thành hợp lý vì có vùng nguyên liệu sản xuất tại chỗ, thị trường sản phẩm hương sạch của chị Vân ngày càng mở rộng ra các địa phương trong nước như: TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Gia Lai, Đồng Nai... Mỗi năm mô hình mang lại doanh thu cho gia đình chị khoảng 200 triệu đồng, trừ chi phí lãi gần 100 triệu đồng.

Xuất phát điểm từ hộ khó khăn, kinh tế gia đình chị Vân ngày một khấm khá, xây dựng nhà cửa khang trang, có điều kiện nuôi con học hành. Nhiều chị em phụ nữ ở xã Vĩnh Thủy và các vùng lân cận đã đến học hỏi, làm theo mô hình này của chị Vân.

Đặc biệt, đặt mục tiêu xây dựng thương hiệu riêng, từ năm 2021, chị Vân ấp ủ dự định thành lập HTX chuyên sản xuất, kinh doanh hương sạch. Xét tính khả thi của mô hình, xã Vĩnh Thủy và các cơ quan chức năng huyện Vĩnh Linh đã kịp thời hướng dẫn, hỗ trợ.

Đến tháng 11/2022, HTX Tổng hợp Hương Thảo Mộc VT được thành lập và trở thành HTX đầu tiên của huyện Vĩnh Linh đăng ký sản xuất, kinh doanh hương sạch trong tổng số 72 HTX trên toàn huyện.

HTX Tổng hợp Hương Thảo Mộc VT do chị Vân sáng lập và làm giám đốc có 15 thành viên, tổng nguồn vốn phục vụ hoạt động kinh doanh 5,5 tỉ đồng, trong đó vốn điều lệ 150 triệu đồng. HTX hoạt động với nhiều ngành, nghề nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của xã Vĩnh Thủy, như: chăn nuôi công nghệ cao, trồng rừng, trồng cây hương liệu, dược liệu…nhưng trọng tâm vẫn là sản xuất, kinh doanh hương sạch. Việc ra đời HTX góp phần tạo hiệu quả đầu tư, việc làm ổn định cho các thành viên và người dân, hướng tới phát triển sản xuất một cách bền vững.

Chị Vân chia sẻ, thời gian tới, riêng gia đình chị sẽ trồng thêm 2 ha cây rễ hương và vận động các thành viên của HTX cùng trồng, mở rộng vùng nguyên liệu. Huy động nguồn lực mua sắm máy nghiền, máy sấy, xây dựng nhà kho, dần hoàn thiện dây chuyền sản xuất hương sạch hiện đại. Bên cạnh đó chú trọng hợp tác, liên doanh, liên kết, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của HTX Tổng hợp Hương Thảo Mộc VT.

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thủy Nguyễn Quang Chiến cho biết, cùng với chị Vân, nhiều hộ trong xã đã tiến hành trồng xen canh cây rễ hương dưới tán rừng cao su. Hiện nay xã Vĩnh Thủy là địa phương có diện tích cây rễ hương lớn nhất huyện Vĩnh Linh với trên 10 ha.

Đây sẽ là vùng nguyên liệu hết sức quan trọng cung ứng cho HTX Tổng hợp Hương Thảo Mộc VT cũng như các cơ sở làm hương trong huyện.

Nguyễn Trang