Nâng cao năng lực lãnh đạo của chi bộ nông thôn ở Hải Lăng

(QT) - Nằm về phía nam của tỉnh Quảng Trị, Hải Lăng là một trong những huyện có bề dày truyền thống cách mạng. Trải qua hai cuộc kháng chiến, Hải Lăng đã vượt qua bao khó khăn, thử thách, cùng với quân dân cả tỉnh giành lại độc lập, tự do cho đất nước quê hương. Ngày nay, sau hơn 20 năm đổi mới, Hải Lăng cũng đang phát huy tốt các tiềm năng, lợi thế của địa phương, đi đầu trong công cuộc phát triển quê hương đất nước. Kết quả đó có được phần lớn là nhờ vào sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng bộ và nhân dân trong huyện, trong đó có sự đóng góp không nhỏ từ việc biết phát huy vai trò lãnh đạo của các chi bộ nông thôn.

Thăm đồng xác định năng suất các giống lúa mới trên đồng đất Hải Lăng. Ảnh Hồ Cầu

Là huyện thuần nông, nằm cách xa trung tâm tỉnh lỵ, có 01 thị trấn, 20 xã với diện tích tự nhiên 489,45km¬2, dân số 103.495 người (trong đó gần 97% dân số sống ở nông thôn); có 88 chi bộ (chiếm 52,07%) với 1.232 đảng viên đang sinh hoạt trên địa bàn nông thôn, nên ngay từ những ngày đầu mới được tái lập, Đảng bộ huyện Hải Lăng đã xác định nông thôn là cơ sở, là địa bàn quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội bền vững, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh - quốc phòng. Huyện đã sớm ban hành nghị quyết chuyên đề về "Nâng cao năng lực và hiệu quả lãnh đạo của chi bộ nông thôn" (Nghị quyết số 02-NQ/HU ngày 27/11/1998). Nghị quyết trên cơ sở đánh giá tình hình nông thôn và chi bộ nông thôn của huyện, đã đề ra 5 nhiệm vụ và giải pháp cụ thể: Thứ nhất, nâng cao năng lực lãnh đạo của chi bộ: Mỗi chi bộ phải đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo, bảo đảm thực hiện đúng chức năng lãnh đạo nhằm phát huy mạnh mẽ vai trò của các đoàn thể và các đơn vị kinh tế; sơ kết, tổng kết kịp thời các nghị quyết của tổ chức đảng cấp trên và của chi bộ, trong đó tập trung đánh giá toàn diện việc lãnh đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng tổ chức đảng. Thứ hai, nâng cao tính tiên phong gương mẫu của đảng viên và phát triển đảng viên: Mỗi chi bộ phải xây dựng chương trình, kế hoạch về giáo dục, bồi dưỡng những kiến thức cơ bản cho đội ngũ đảng viên và phát triển đảng viên ngay từ đầu năm; mỗi đảng viên phải thường xuyên tự học tập, tự rèn luyện để nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ học vấn. Thứ ba, nâng cao năng lực lãnh đạo của bí thư và cấp uỷ chi bộ: Các chi uỷ xây dựng và thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc, duy trì tốt chế độ sinh hoạt chi bộ, chế độ giao ban với thôn trưởng, trưởng các chi hội đoàn thể hằng tháng; nghị quyết của chi bộ phải đảm bảo tính thực thi và có hiệu quả; bí thư phải là những đồng chí có trình độ văn hoá tốt nghiệp PTTH (tốt nghiệp PTCS đối với nơi khó khăn), có năng lực và sức khoẻ. Thứ tư, chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: Các cấp uỷ phải làm tốt công tác nhận xét, đánh giá cán bộ thuộc cấp mình quản lý để kịp thời thay thế những cán bộ không đảm đương nhiệm vụ được giao; có kế hoạch lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng đủ nguồn cán bộ kế thừa. Thứ năm , tiến hành kiểm tra thường xuyên việc thực hiện nghị quyết của chi bộ, kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Đảng, pháp luật Nhà nước của đảng viên, kiểm tra việc công khai kinh tế của hợp tác xã, đảm bảo uốn nắn kịp thời những sai trái, lệch lạc. Cách làm và kết quả Thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp đó, Ban Thường vụ Huyện uỷ Hải Lăng đã kịp thời tổ chức quán triệt Nghị quyết đến tận tổ chức đảng và đảng viên; mở một lớp tập huấn nghiệp vụ công tác Đảng cho 65 bí thư chi bộ nông thôn; phân công các đồng chí uỷ viên thường vụ, huyện uỷ viên, cán bộ các phòng, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện trực tiếp chỉ đạo, tham gia sinh hoạt với các chi bộ; tiến hành sơ kết và ra Thông báo số 227-TB/HU ngày 20/8/1999 để tiếp tục chỉ đạo thực hiện. Các cấp uỷ, chi bộ nông thôn đã cụ thể hoá nội dung của Nghị quyết thành các chương trình, kế hoạch cụ thể, thiết thực và tích cực kiện toàn đội ngũ cán bộ của mình. Nhờ vậy, sau hơn 10 năm (1998-2009) tổ chức thực hiện Nghị quyết 02-NQ/HU ngày 27/11/1998, chất lượng hoạt động của các chi bộ nông thôn ở huyện Hải Lăng không ngừng được nâng lên.

Chi bộ nông thôn là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ở cơ sở, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đồng thời là nơi bảo đảm thực hiện quyền làm chủ của nhân dân và là cầu nối giữa Đảng với nhân dân. Vì vậy, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các chi bộ nông thôn, xây dựng các chi bộ nông thôn thật sự trong sạch vững mạnh, trong điều kiện một tỉnh thuần nông như Quảng Trị, là một trong những nhân tố quan trọng, quyết định sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương.

Hầu hết các chi bộ đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Đảng; xây dựng được quy chế làm việc theo từng nhiệm kỳ; quan tâm đến công tác phát triển đảng (đã phát triển được 660 đảng viên), coi trọng công tác kiểm tra, giám sát, phân công nhiệm vụ cho đảng viên; duy trì tốt chế độ sinh hoạt chi uỷ, chi bộ hằng tháng; thực hiện nghiêm chế độ tự phê bình và phê bình, giao ban với các tổ chức, đoàn thể cùng cấp... Số chi bộ được xếp loại trong sạch vững mạnh tăng 7,31%, số đảng viên đủ tư cách nhưng còn hạn chế một số mặt giảm trên 10%, số bí thư chi bộ được đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị có nhiều chuyển biến tích cực (hiện nay 60,23% có trình độ trung cấp chuyên môn, 63,64% có trình độ trung cấp chính trị). Chất lượng tăng lên là tiền đề, điều kiện giúp cho chi bộ nông thôn ở Hải Lăng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và thực hiện tốt vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở. Nhiều chi bộ đã tập trung lãnh đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi; "dồn điền, đổi thửa", phát triển kinh tế trang trại, hiện vùng gò đồi của huyện đã có 64 trang trại, vùng biển có 28 trang trại, vùng đồng bằng có 02 trang trại. Nhiều nơi đã chủ động đề ra các giải pháp ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, mua sắm phương tiện vận tải, máy gặt đặt liên hợp, công cụ gieo sạ hàng, đưa các giống lúa có năng suất cao vào sản xuất như ở Long Hưng (Hải Phú); chăn nuôi lợn quy mô lớn ở Thuận Đầu (Hải An), nuôi hươu lấy nhung ở Thượng Xá (Hải Thượng), phát triển các ngành nghề mây tre đan, thêu ren xuất khẩu ở Văn Quỹ (Hải Tân), làm nấm rơm, chổi đót ở Văn Phong (Hải Chánh)... Góp phần đưa tổng sản lượng lương thực toàn huyện lên 7,04 vạn tấn, giá trị sản xuất trên đất nông nghiệp bình quân đạt 31,4 triệu đồng/ha, tăng tương ứng 0,5 vạn tấn và 15,8 triệu đồng/ha so với năm 2000. Đi đôi với lãnh đạo phát triển kinh tế, các chi bộ nông thôn ở Hải Lăng cũng rất quan tâm lãnh đạo công tác văn hoá - xã hội và quốc phòng - an ninh. Qua đó, đã góp phần giảm số học sinh bỏ học, tăng tỷ lệ huy động các cháu vào nhà trẻ và mẫu giáo. Phát động và xây dựng được 53 thôn không có người sinh con thứ 3. 72 làng được công nhận làng văn hoá, 16.249 hộ gia đình được công nhận gia đình văn hoá, 43 làng có trung tâm sinh hoạt văn hoá cộng đồng. Hình thành phong trào các hộ dân thờ ảnh Bác Hồ trong gia đình và treo cờ Tổ quốc trong các dịp lễ, tết. Bài trừ được một số tệ nạn xã hội, các tập tục lạc hậu và mê tín dị đoan trong cưới xin, ma chay, lễ hội. Thực hiện tốt công tác vận động nhân dân chấp hành nghĩa vụ quân sự và chính sách hậu phương quân đội, kịp thời phát hiện và đấu tranh với các hành vi sai trái, cảnh giác trước âm mưu lợi dụng tôn giáo, dân tộc, địa bàn nông thôn để chống phá Đảng và Nhà nước ta của các thế lực thù địch.... Nhờ vậy, đã góp phần giữ vững bình yên xóm làng, làm thay đổi rõ rệt bộ mặt nông thôn, giảm hộ nghèo từ 28% năm 2006 xuống còn 19,1% năm 2008, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, một số chi bộ nông thôn chưa xây dựng được quy chế làm việc, chưa duy trì tốt chế độ sinh hoạt và giao ban, trực báo. Không ít chi bộ thiếu quan tâm đến công tác giáo dục chính trị tư tưởng, phân công nhiệm vụ và quản lý đảng viên. Trong đó có chi uỷ, đảng viên năng lực, trình độ còn hạn chế, chưa theo kịp yêu cầu của nhiệm vụ đặt ra. Nhiều chi bộ chưa thật sự là hạt nhân chính trị ở cơ sở, còn lúng túng trong lãnh đạo phát triển kinh tế, nhất là trong xác định các mô hình có giá trị kinh tế cao và có tính đột phá... Những hạn chế đó ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực lãnh đạo của chi bộ nông thôn nói riêng và sự phát triển của nông thôn Hải Lăng nói chung. Từ thực tiễn và kết quả trên có thể rút ra một số kinh nghiệm sau đây: Một là , phải xác định rõ nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương đất nước; giải quyết vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; các cấp uỷ phải đề ra được chủ trương sát đúng với tình hình thực tế địa phương và tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện chủ trương đó đảm bảo thiết thực, hiệu quả. Hai là , tập trung đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của các chi bộ để thật sự là hạt nhân chính trị lãnh đạo toàn diện trên địa bàn nông thôn. Các chi bộ nông thôn phải bám sát chức năng, nhiệm vụ được giao; thực hiện có nền nếp và nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng; xây dựng và thực hiện quy chế để phát huy dân chủ trong Đảng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; nắm chắc tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, kịp thời giải quyết những vướng mắc nảy sinh. Ba là , thường xuyên kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của các chi uỷ; đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị cho đội ngũ bí thư, phó bí thư các chi bộ nông thôn; nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu của đảng viên để làm gương cho quần chúng nhân dân học tập noi theo; làm tốt công tác phát triển đảng viên nhằm tăng thêm sức chiến đấu cho chi bộ, khắc phục dần tình trạng thôn chưa có tổ chức đảng và đảng viên. Bốn là , cấp uỷ, chính quyền và các đoàn thể cấp trên phải hướng về địa bàn nông thôn; thường xuyên sâu sát cơ sở, giảm bớt sự chỉ đạo bằng giấy tờ, tăng cường làm việc và trực tiếp tham dự sinh hoạt với chi bộ nông thôn để uốn nắn kịp thời những thiếu sót, lệch lạc và hướng dẫn chi bộ nông thôn trong việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp mà nghị quyết đã đề ra; chỉ đạo sơ tổng kết, rút kinh nghiệm, biểu dương, khen thưởng kịp thời. Chi bộ nông thôn là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ở cơ sở, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đồng thời là nơi bảo đảm thực hiện quyền làm chủ của nhân dân và là cầu nối giữa Đảng với nhân dân. Vì vậy, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các chi bộ nông thôn, xây dựng các chi bộ nông thôn thật sự trong sạch vững mạnh, trong điều kiện một tỉnh thuần nông như Quảng Trị, là một trong những nhân tố quan trọng, quyết định sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương. Trần Nhật Quang (Ban Tổ chức Tỉnh ủy Quảng Trị)