Lê Như Tâm – Đất nước của những hạnh phúc

Phải từ 10 năm, thời gian chờ đợi như thế đối với sáng tác văn chương là quá dài. Nhưng trong mong mỏi nó có cái hay của nó, nhà thơ Lê Như Tâm âm thầm gieo hạt, để rồi những mầm thơ nảy nở trên những trang thơ. Tôi đã chờ quá lâu, khi bắt được những con chữ trong “Mùa không đợi tuổi”, nó thật xứng đáng với thời gian đèo bồng, của cả đọc giả và thi sĩ khi cõng trên vai mình cả cuộc đời thơ.

Từ “Thức” - tập thơ xuất bản năm 2012, bạn đọc đã thấm tháp với khổ đau và hạnh phúc của thi nhân trên từng con chữ, từng trang thơ. Cái “trinh tiết văn chương” của Lê Như Tâm để cho “Thức” di dưỡng trong lòng người yêu thơ suốt một thời gian dài. Rồi đến “Bóng lặng cuối thềm ngày” - tập tản văn và ghi chép ấn hành năm 2015, bạn đọc bắt gặp Lê Như Tâm không còn thơ thẩn trên cánh đồng thơ nữa, mà đó là những tiếng lòng, câu văn chất chứa suy tư, có khi phiền muộn, có khi lạc lõng giữa cuộc sống xô bồ, vị kỷ và lại cô đơn khi nhân gian đông đúc người.

Vắng bóng rồi trở lại sau 10 năm với “Mùa không đợi tuổi”, mà tôi gọi đó là “Đất nước của những hạnh phúc”. Bởi, mặc dù chưa đủ tuổi, chưa đi tận đến cuối con đường của cuộc đời, của thơ ca nhưng khi nhà thơ thấy nó đủ thì cũng có thể tổng kết lại hạnh phúc bằng những câu thơ. Hay nói đúng hơn, Lê Như Tâm biết thu nhận hạnh phúc của mảnh đất, con người nơi xa xứ vào trong thơ ca để rồi từ đó “rải thảm hạnh phúc” trên ngôn từ thơ Việt:

“chẳng tìm đâu trên trái đất này

Bhutan, quê hương của hạnh phúc cất dấu

mảnh đất hoang sơ, tình yêu trong trẻo

nơi thiên nhiên nhập sống với con người”

(Đất nước của những hạnh phúc)

Cũng có khi, hạnh phúc đó là tình yêu: "Có nghe tiếng sáo Pi; gọi nhau về ấm cúng; cửa tâm hồn đang mở; về nguồn cội quê cha"

“ai đã hát trong tâm thức người con bản chùa xa quê

từng đợt mưa chưa về kịp

ai gọi trăng đêm xốn xang thị thành

thành phố rỗng thơm thảo trăng sáo Pi quê mình

nỗi nhớ gió núi

nỗi nhớ mùa màng

nỗi nhớ chân trần rảo khắp đồng hạt cỏ hoang

trên vầng trán mơ hồ lễ hội

thương về bản Chùa, một bản giữa vùng quê

mùa sáo Pi, người con gái chờ anh bên khe suối

biết anh không về

mùa sau không về

giữa lừng chừng núi, đôi bàn tay nắm vào hư không

lật ngửa - úp đâu cũng chạm vào hơi ấm xưa cũ”.

(Bản Chùa mùa sáo Pi)

Hạnh phúc trong “Mùa không đợi tuổi” của Lê Như Tâm đó là tình yêu biển đảo, quê hương, đất nước, nên khi vào thơ ca, vừa tạo nên chiều sâu của lịch sử nhưng không thiếu dư vị khi thi nhân đã kiến tạo thành thơ trong bài “Một thuở cha ông”:

“nghe giông bão thương cha ông

năm xưa đi giữ đất giữa biển

đi giữ đảo giữa trùng khơi

ngày đêm lênh đênh chiếc thuyền nan

mưa, gió đọ tháng ngày

lấy sóng làm bạn

lấy đêm làm màn

Hoàng Sa, Trường Sa một thuở

...

cây phong ba nở hoa phong ba

gió đất Việt thổi về đất Việt

biển đất Việt chảy về đất Việt

đảo quê hương thấm trong lòng trí óc

ngày xa xưa về kể chuyện hôm nay

ngày hôm nay giữ mãi cho đời sau”

Hạnh phúc cũng từ khi mẹ cho làm người, được thấy những bình dị của cuộc sống, của làng quê, có khi có cả nghèo khó, nhưng những thứ đó, điều đó không là rào cản mà nó là chất xúc tác để con người lớn khôn, trưởng thành (Tháng sáu tuổi mình). Có khi đó còn là chút mong manh, trong thế giới thơ ca khi nhà thơ chia mây, sẻ gió, rồi thì tình yêu kết thành hương hoa bất tử đi vào trong thơ ca (Bốn mùa Khe Sanh). Cũng có lúc chờ đợi trong nỗi đau: “Cũng năm ấy anh đi anh hẹn

Tháng ba hoa trẩu nở anh về

Năm tháng thì dài hương sắc lạnh

Hoa trẩu trắng rừng, trắng lối em đi”

(Tháng ba hoa trẩu trắng)

hay

“Rứa anh không về nữa không anh?

Mùa lá phong hương đã ngả vàng

Bao đôi trai gái đang tình tự

Mình em lên núi vớt trăng suông”

(Mùa phong hương thay lá)

“Suốt mùa đi tìm nắng

Hao gầy cả dòng sông

Em rồi cũng xa vắng

Mây trắng cả cánh đồng

(Mùa không đợi tuổi)

Bất chợt lòng trĩu nặng: “Gom mộng ước trong xa xôi; Ngày sau ngồi gỡ nổi trôi phận mình...Gom tóc bạc nhớ tuổi xanh; Thịnh suy cũng chỉ mong manh kiếp người” (Gom), đau đáu một tấm lòng cố hương: “Thôi về ngồi dưới cội già; Cho mênh mang vắng cho ta ngậm ngùi; Thôi về ngồi lại cố hương; Bao năm rồi mà vẫn vấn vương góc nhà; Thôi về tìm lại chính ta; Đường xa ngực trống để mà lặng im; Thôi thì bảy nổi ba chìm; Chênh chao cho lắm vẫn tìm lãng quên” (Thôi)...

Gần 150 trang thơ với 79 thi phẩm,“Mùa không đợi tuổi” đưa người đọc đến với nhiều cảm xúc thi ca. Khi những suy tư, day dứt về tình yêu, về quê hương, đất nước với con người. Và ngay cả khi trong những niềm đau, thì “Mùa không đợi tuổi” không đơn thuần là nỗi đau riêng lẻ. Lê Như Tâm là người đi tìm ánh sáng, gom góp tình yêu, thu vào trong mình những hương sắc để rồi đánh bật lên những con chữ của mùa hạnh phúc, của con người rất đổi thanh tao. Vì lẽ đó, nhà thơ hay bất cứ ai ở cuộc đời này, chỉ cần sống và ngập tràn yêu thương là đủ đầy hạnh phúc.

Hoàng Hải Lâm