Hành trình xây dựng nông thôn mới của 3 xã miền núi huyện Vĩnh Linh

Huyện Vĩnh Linh có 3 xã miền núi, gồm: Vĩnh Hà, Vĩnh Khê, Vĩnh Ô. Thời gian qua, với sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và đồng thuận của người dân, 3 xã này đã đạt chuẩn xã nông thôn mới (NTM) với những đổi thay về nhiều mặt, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.

Xã miền núi đầu tiên về đích NTM

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hà Nguyễn Văn Thao cho biết: “Khi bắt tay xây dựng NTM, xã Vĩnh Hà gần như phải làm từ đầu. Bởi khi khảo sát đánh giá thực trạng đối chiếu với Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM thì xã chỉ đạt vỏn vẹn 1 tiêu chí. Tuy nhiên, với quyết tâm chính trị cao, xã đã ban hành lộ trình xây dựng NTM cụ thể, khả thi, lại được các cấp, các ngành quan tâm, hỗ trợ chỉ đạo sát sao, người dân đồng thuận nên đã đem lại kết quả tích cực”.

Trang trại chăn nuôi gà ri của chị Trần Thị Vân ở thôn Rào Trường, xã Vĩnh Hà cho thu nhập gần 1 tỉ đồng/năm - Ảnh: T.T

Sau khi phát động xây dựng NTM, xã triển khai thực hiện các tiêu chí với chủ trương bám sát lộ trình, các đề án đã xây dựng. Bên cạnh sự chỉ đạo của cấp trên, xã chủ động thực hiện các tiêu chí quan trọng, nằm trong khả năng. Trong đó, xác định giao thông chính là huyết mạch để phát triển KT-XH, xã đã cung cấp thông tin rõ ràng, cụ thể đến người dân về kế hoạch mở đường và kêu gọi sự đóng góp. Nhờ vậy, có hàng trăm lượt hộ dân hiến đất, hiến hàng rào, cây cối, ngày công lao động, đóng góp vốn đối ứng để làm đường giao thông.

Cùng với đó, xã Vĩnh Hà vận dụng hiệu quả nhiều nguồn vốn khác nhau để thực hiện tu sửa từng tuyến đường. Đến nay, xã đã hoàn thành việc nhựa hóa đường trục xã, đường trục thôn và đường ngõ xóm. 5/5 thôn đều đã được lắp đặt bóng đèn chiếu sáng từ mô hình “Ánh sáng đường quê”. Ngoài ra, các tuyến đường trục chính nội đồng cũng được bê tông hóa.

Lấy nông nghiệp làm nền tảng phát triển kinh tế, xã Vĩnh Hà đã từng bước bố trí lại sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; vận động người dân tham gia các mô hình kinh tế mới. Đồng thời tạo điều kiện cho người dân vay vốn thông qua các chương trình, dự án được kết nối, tiếp thêm động lực để các hộ gia đình vươn lên phát triển kinh tế.

Hiện nay, xã Vĩnh Hà phát triển được trên 800 ha cao su, trong đó có trên 787 ha đã đưa vào khai thác với sản lượng đạt 3.307 tấn/năm. Cùng với cao su, cây lâm nghiệp cũng được chú trọng phát triển với gần 1.000 ha rừng trồng các loại. Đến cuối năm 2023, thu nhập bình quân đầu người trên 48 triệu đồng/người/ năm. Điểm nổi bật tại xã Vĩnh Hà là tỉ lệ học sinh trên địa bàn học THPT đạt trên 95%, con em đỗ vào các trường cao đẳng, đại học ngày càng nhiều. Với sự nỗ lực, đoàn kết phấn đấu vươn lên, xã Vĩnh Hà được công nhận đạt chuẩn NTM vào năm 2021.

Nỗ lực xây dựng NTM

Tại xã Vĩnh Ô, trên cơ sở các chỉ thị, quyết định, định hướng của cấp trên và căn cứ tình hình thực tiễn của địa phương, UBND xã đã xây dựng kế hoạch thực hiện xây dựng NTM theo lộ trình phù hợp; chủ động kiện toàn bộ máy quản lý đồng bộ từ xã đến thôn; chỉ đạo, hướng dẫn các thành viên, đặc biệt là các tổ chức chính trị-xã hội, thành viên ban phát triển thôn, bản bám sát các quy định, bộ tiêu chí để giám sát, kiểm tra và thực hiện có hiệu quả cao.

Sau hơn 13 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM, xã đã huy động các nguồn lực với tổng số tiền trên 112 tỉ đồng; người dân hiến trên 8.500 m2 đất để xây dựng các tuyến đường giao thông, công trình thủy lợi, trường học. Hiện nay, các tuyến đường giao thông của xã đảm bảo sáng, xanh, sạch, đẹp đạt 95%. Đường trục thôn, bản và đường liên thôn được bê tông hóa 100%. Tuyến đường nối đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây đang được hoàn thiện sẽ tạo điều kiện trong phát triển KT-XH của địa phương.

Trường học ở xã Vĩnh Ô được đầu tư khang trang - Ảnh: T.NGUYÊN

Hệ thống thủy lợi của xã cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất, dân sinh. Các công trình xây dựng được Nhân dân đồng tình ủng hộ cao và mang lại hiệu quả thiết thực. 100% hộ dân đã được dùng điện chiếu sáng. Với sự nỗ lực của địa phương, sự chung tay giúp đỡ của các tổ chức, đơn vị, xã Vĩnh Ô có trên 4km đường được lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời.

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ô Trần Văn Tặng cho hay: “Đến nay, xã Vĩnh Ô có 4/7 thôn, bản đạt chuẩn thôn NTM. Thu nhập bình quân đầu người đạt 45,2 triệu đồng/người/năm, hộ nghèo đa chiều giảm còn 11,74%. Tỉ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 75%; tỉ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt trên 25,12%. Từ những kết quả đã đạt được, ngày 17/5/2024 xã Vĩnh Ô được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM”.

Xã cuối cùng đạt chuẩn NTM

Là một trong 3 xã miền núi thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Vĩnh Linh, có xuất phát điểm thấp, tỉ lệ hộ nghèo cao, nhiều năm qua xã Vĩnh Khê luôn nỗ lực, phấn đấu để xây dựng NTM. Thực hiện các nghị quyết, chủ trương của cấp trên về việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, ngày 7/7/2022 Ban chấp hành Đảng bộ xã Vĩnh Khê đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/ĐU về việc thực hiện các mục tiêu cụ thể để phấn đấu về đích NTM cuối năm 2023.

Trong thời gian thực hiện chương trình, xã Vĩnh Khê đã huy động được trên 80 tỉ đồng để xây dựng các công trình phúc lợi, như: điện, đường, trường, trạm. Trường Mầm non Vĩnh Khê và Trường Tiểu học Vĩnh Khê đều đã được công nhận trường đạt chuẩn mức độ 1. Tỉ lệ nhà ở kiên cố và bán kiên cố đạt 100%; 100% hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh.

Cầu km 25+300 đã được xây dựng, giúp việc đi lại của người dân thuận tiện hơn - Ảnh: T.T

Hợp tác xã Xung Phong được thành lập bước đầu hoạt động có hiệu quả trong việc tổ chức sản xuất, chăn nuôi trên lĩnh vực nông nghiệp. Bên cạnh đó, xã cũng xây dựng được mô hình Tổ hợp tác nuôi dê sạch làm sản phẩm chủ lực của địa phương. Tổ hợp tác có 5 thành viên nuôi dê sạch để đưa sản phẩm của địa phương ra thị trường. Hiện, sản phẩm của tổ hợp tác đã có thương hiệu và được chứng nhận VietGap.

Hằng năm, tổng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn xã tăng cả số lượng và chất lượng. Các tiểu trang trại tổng hợp chăn nuôi, trồng trọt xa khu dân cư được người dân tích cực thực hiện để tăng thêm thu nhập. Tính đến cuối năm 2023, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã đạt 44,42 triệu đồng/người/năm.

Chủ tịch UBND xã Vĩnh Khê Hồ Văn Toàn cho biết: “Từ những kết quả đạt được, ngày 7/7/2024, xã Vĩnh Khê tổ chức đón nhận danh hiệu xã đạt chuẩn NTM. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục duy trì và nâng cao các tiêu chí xã đạt chuẩn NTM, phấn đấu về đích xã NTM nâng cao”.

Trần Tuyền