Gốc rễ nạn bò nhập lậu: Người Việt dùng thịt bò Thái!

(NNVN) - Tình trạng trâu bò nhập lậu ồ ạt vào Việt Nam qua các tỉnh biên giới với Lào và Campuchia thời gian gần đây khiến nhiều người lo lắng. Trao đổi với NNVN, ông Hồ Đại Nam- GĐ Cty TNHH một thành viên Thương mại Quảng Trị cho rằng, chỉ phát triển đàn bò thịt trong nước đủ sức cạnh tranh mới tạo được chiến lược lâu dài nhằm ngăn chặn vấn nạn trâu bò nhập lậu.

Là một DN kinh doanh nhiều lĩnh vực nhưng gần một năm trở lại đây, Cty TNHH Thương mại Quảng Trị là một trong những DN hiếm hoi tìm ra hướng đi mới cho ngành chăn nuôi bò thịt, đó là chuyên nuôi và vỗ béo bò nhập về từ Thái Lan. Sáu tháng cuối năm 2009, Cty bắt đầu cho nhập gần 300 con bò và bê chuyên thịt giống Charolaise và BRasman từ 1- 2 năm tuổi của Thái Lan về nuôi và vỗ béo ở trại chăn nuôi tập trung gần khu vực cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị). Ông Nam cho biết các giống bò thịt của Thái Lan như Zebu, Charolaise, BRasman...sau khi NK về vỗ béo tại Lao Bảo đều thích nghi rất tốt với điều kiện khí hậu và gần như không mắc bệnh gì nên lớn rất nhanh.

Với chi phí thức ăn cho mỗi con bò khoảng 20 nghìn đồng/ngày (gồm rơm rạ 5- 7kg trộn lẫn thức ăn tinh theo chế độ ăn đúng kỹ thuật), trọng lượng bò có thể tăng từ 1 đến 1,2kg/ngày. Trung bình 3 tháng, Cty sẽ xuất chuồng một lần với trọng lượng bò trung bình từ 6 đến 7 tạ/con, trọng lượng thịt tăng trung bình từ 1,2 tạ/con so với lúc NK. Hiện tại, do chưa ký được HĐ giết mổ tập trung nên Cty vẫn đang nhập lại cho các thương lái lớn và các DN giết mổ tại Huế, Đà Nẵng, TPHCM và cả các lò mổ lớn tại Hà Nội...

Ông Nam dự tính trong thời gian tới sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng mới trang trại nuôi và vỗ béo bò thịt chuyên nghiệp tại khu vực Ba Lòng với quy mô trên 1.000 con bò. Vùng nguyên liệu cỏ cho bò quy mô lớn cũng được Cty xây dựng tại đây. Cty cũng đang tính tới phương án ký HĐ mua phụ phẩm tại các NM chế biến dứa, mía và sắn tại Việt Nam để chế biến cho bò ăn theo công nghệ của Thái Lan.

Thưa ông, lí do nào thúc đẩy ông đầu tư vào lĩnh vực mới này?

Chuyên môn của tôi không phải là nông nghiệp mà là tài chính, chăn nuôi cũng không phải là lĩnh vực của Cty. Tuy nhiên thường xuyên sang Thái Lan làm ăn, tôi nhận ra ngành chăn nuôi của họ vượt xa chúng ta. Nhất là thời gian gần đây, tình trạng trâu bò Thái Lan nhập lậu về Việt Nam qua Lào rộ lên khiến tôi càng tò mò tìm hiểu về nghề nuôi bò thịt của họ.

Vì vậy hơn 1 năm nay, tôi đã tự mò mẫm tìm tới hơn 30 trang trại nuôi bò lớn ở Thái Lan để tìm hiểu cách nuôi bò của họ. Tôi cũng vào cả trường ĐH chuyên nghiên cứu về bò của Thái để tìm hiểu. Sau đó tôi tới các vùng nuôi bò lớn của nước ta như Phú Yên, Bình Định, thậm chí ra cả Ba Vì (Hà Nội), tới các viện, trường mời các chuyên gia về gia súc để tham khảo. Kết quả thì đàn bò và cả công nghệ nuôi của mình thua Thái Lan quá nhiều.

Ông có thể nêu một số ví dụ về sự thua kém này?

Đơn giản nhất như loại máy ép rơm rạ (Cty đã NK một máy để chế biến rơm rạ). Máy này chỉ cỡ 60 triệu đồng, công nghệ khá đơn giản, các trang trại nuôi bò ở Thái Lan dùng phổ biến từ lâu nhưng ở Việt Nam thì còn rất lạ lẫm. Về giống thì lâu nay chúng ta vẫn đang nói nhiều tới “Sin hóa đàn bò” nhưng ở Thái Lan họ cười bảo đó là chuyện của những năm 1960 rồi. Bởi con bò cóc bé tí thì sin hoá đến bao giờ mới thành con bò 4- 5 tạ.

Bò của Thái Lan bây giờ hầu hết là giống chuyên thịt như Zebu, Charolaise, BRasman...với tỉ lệ thịt lên tới 45%. Trọng lượng bò có con lên tới 8 đến 9 tạ/con. Trong khi đó bò của ta con to nhất cũng chỉ 3,5- 4 tạ, tỉ lệ nạc chưa tới 35%. Thái Lan cũng dành cả một trường đại học với các chuyên gia hàng đầu nghiên cứu giống và công nghệ chăn nuôi bò với hệ thống thực nghiệm hiện đại. Công nghệ chế biến thức ăn của họ tận dụng triệt để từ rơm rạ cho tới bã sắn, bã dứa, bã mía...trong lúc rơm rạ ở mình đốt bỏ đầy đồng, các NM chế biến mía, sắn, dứa gần như “ế” phế liệu...

Chính những điều này khiến cho giá thành bò thịt của họ hiện chỉ khoảng 100 bạt/kg (chưa đến 60.000đồng Việt Nam).

Phải chăng đây là nguyên nhân sâu xa khiến tình trạng bò nhập lậu diễn ra ồ ạt thời gian gần đây thưa ông?

Qua nghiên cứu thị trường thịt bò tôi dám khẳng định chúng ta đang dùng thịt bò Thái Lan là chính. Tại các lò mổ lớn ở khu vực Củ Chi, Hóc Môn...(TPHCM), có lò mổ 200 con bò thì tôi đếm chỉ có khoảng dưới 20 con là bò của Việt Nam. Còn lại đều là bò Thái Lan nhập về qua biên giới Campuchia với các tỉnh An Giang, Tiền Giang...vì bò Thái nhìn qua là biết. Các thương lái thậm chí còn chở cả bò Thái Lan theo đường Campuchia ra cả “thủ phủ bò” tại Phú Yên, và cả Hà Nội.

Số lượng bò NK theo đường chính ngạch qua biên giới Lào lúc cao điểm khoảng trên 1.000 con/ngày nhưng qua đường tiểu ngạch bao nhiêu thì không thể biết. Điều này đủ biết lượng bò Thái Lan nhập về Việt Nam lớn cỡ nào. Trong khi đó việc tầm soát dịch bệnh từ bò NK chính ngạch đã khó chứ chưa nói tới kiểm soát bò lậu.

Việc kiểm dịch NK bò từ Thái Lan của Cty ông có “vướng” gì không?

Các chủ trang trại bò của Thái Lan chịu trách nhiệm đăng ký đảm bảo 13 nội dung về kiểm dịch thú y với cơ quan thú y địa phương. Các DN mua bò chỉ việc đăng ký NK với Cơ quan Thú y Vùng III (tại Vinh) của Việt Nam là có thể NK bò về. Các thủ tục này khá đơn giản. Sau khi đưa bò về Việt Nam, Chi cục Thú y sẽ giám sát việc nuôi cách li kiểm dịch trong vòng 15 ngày để tiêm vacxin phòng dịch, bấm lỗ tai đánh dâu và lấu máu xét nghiệm.

Tuy nhiên tôi nghĩ điều này chỉ thực hiện dễ dàng đối với việc NK bò về nuôi và vỗ béo giống như Cty tôi. Còn bò của thương lái NK về để giết thịt ngay thì khó mà thực hiện. Bởi một con bò 5 tạ mà giam tới 15 ngày thì bò có thể sút tới 40kg. Hơn nữa việc bấm tai, lấy máu khiến cho bò hoảng sợ nên chẳng có ai muốn làm điều này. Vì vậy hướng NK bò nuôi hoặc vỗ béo như hiện tại của Cty cũng giúp việc kiểm soát kiểm dịch tốt hơn, và đi xa hơn là tạo nên đàn bò trong nước đủ mạnh để ngăn nạn bò nhập lậu.

Xin cảm ơn ông!

Lê Bền