Giám sát tại cơ sở là yếu tố quan trọng của chống dịch

QTO - Nghị quyết 128/NQ-CP quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” được Chính phủ ban hành vào ngày 11/10/2021 bước đầu phát huy hiệu quả, được người dân, doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ. Phương án phòng, chống dịch cũng thay đổi linh hoạt theo thời điểm, trong đó vấn đề quan tâm nhất là kiểm soát người từ vùng dịch trở về, nghĩa là giám sát tại cơ sở của ban chỉ đạo cấp xã, phường, thị trấn luôn là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến thành bại của kết quả phòng, chống dịch.

Để thích ứng an toàn, linh hoạt phục vụ phát triển kinh tế, xã hội thì phải nỗ lực phòng, chống, kiểm soát hiệu quả dịch. Trước yêu cầu này, mỗi địa phương cần phải linh hoạt trong phòng, chống dịch, không thể chủ quan, lơ là trong khâu kiểm tra, giám sát, kiểm soát người trở về từ vùng dịch; đồng thời tổ chức tốt việc xét nghiệm, cách ly và các biện pháp khác không để dịch lây lan ra cộng đồng. Diễn biến COVID-19 được phân loại theo bốn cấp độ tương ứng với các màu xanh, vàng, cam và đỏ theo quy mô từ cấp xã để kiểm soát. Với cách thức chống dịch mới, năng lực quản lý, giám sát của mỗi địa phương, cơ sở rất quan trọng. Thực tế cho thấy địa phương nào không chủ quan thì kiểm soát được tình hình dịch bệnh, đảm bảo an toàn đời sống của người dân, cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh. Cách làm này đã mang lại hiệu quả, người dân giảm căng thẳng, chính quyền cũng không phải sử dụng quá nhiều nguồn lực phòng, chống dịch.

Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh nhiều địa phương chủ động thích ứng an toàn và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh. Xã Gio An, huyện Gio Linh là địa phương điển hình về cách làm hay, hiệu quả trong phòng chống dịch. Điểm nhấn trong cách làm này là tăng cường hơn nữa vai trò, nhiệm vụ của ban chỉ đạo phòng, chống COVID-19 cấp xã, nhất là tổ COVID-19 cộng đồng. Theo đó, mỗi thành viên của tổ chịu trách nhiệm giám sát 10 hộ dân.

Cụ thể giám sát biến động người lạ ra vào mỗi nhà; người trong mỗi hộ dân đi từ các vùng dịch về; giám sát, theo dõi những người thực hiện cách ly tại nhà, cách ly y tế. Ngoài ra, tổ phản ứng nhanh của xã, tổ giám sát cộng đồng thường xuyên bất ngờ kiểm tra các hộ dân có người cách ly để kịp thời phát hiện những người chưa thực hiện đúng quy định trong phòng, chống dịch nhằm xử lý đúng quy định. Nhờ chủ động làm tốt công tác giám sát từ cơ sở nên tình hình COVID-19 ở xã Gio An đến nay luôn được kiểm soát an toàn.

Tuy nhiên, không phải địa phương nào cũng làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh trong tình hình mới. COVID-19 trên địa bàn vẫn đang diễn biến phức tạp, giai đoạn này vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế, xã hội nên khó khăn, thách thức gấp đôi. Từ đầu năm 2021 đến ngày 12/11, toàn tỉnh ghi nhận gần 600 người mắc COVID-19, trong đó đã bình phục gần 550 người, tử vong 1 người; số đang cách ly tập trung và cách y tại nhà hơn 2.500 người. Con số người mắc bệnh ngày càng tăng lên và thị trấn Lao Bảo được xác định trở thành ổ dịch mới nhất của tỉnh.

Để thực hiện Nghị quyết 128, gần 20 chốt kiểm tra y tế trên địa bàn tỉnh đã được tháo dỡ nên không còn hoạt động khai báo y tế, phân loại người về từ các vùng dịch nhằm thực hiện cách ly tập trung trước khi về tiếp tục cách ly theo dõi tại nhà. Từ đây chiến lược, phương án phòng, chống COVID-19 chuyển hướng tập trung về cơ sở. Theo đó, người từ vùng dịch ở các tỉnh, thành phía Nam về Quảng Trị đến trực tiếp khai báo tại trạm y tế xã. Từ đó trạm y tế phân loại để đề xuất thực hiện các biện pháp cách ly.

Vì vậy, thực hiện phòng, chống dịch ở cơ sở, nhất là y tế cơ sở đang gặp áp lực rất lớn vì công việc, đầu việc nhiều hơn, khó khăn, phức tạp hơn nhưng số lượng người phục vụ công tác vẫn không thay đổi. Cụ thể cơ sở cần phải tăng cường, chủ động kiểm tra, giám sát tại nhà, giám sát cộng đồng, xét nghiệm các trường hợp có nguy cơ cao về từ vùng dịch, các trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh để phát hiện sớm; tổ chức cách ly, theo dõi sức khỏe phù hợp và xử lý kịp thời các ổ dịch COVID-19...

Hiện tại người về từ vùng dịch ở các tỉnh, thành phía Nam thuộc cấp độ 3, 4 chưa tiêm vắc xin phải cách ly tập trung (nếu đã tiêm 2 mũi thì cách ly tại nhà từ 7 đến 14 ngày). Ngoài ra, các F1, người nhập cảnh hoặc người cách ly tại nhà nếu không đủ điều kiện đều phải thực hiện cách ly tập trung. Cái khó của cơ sở, nhất là y tế đó là tỉ lệ người tiêm vắc xin phòng COVID-19 đủ hai mũi của tỉnh đang thấp, người trên 50 tuổi tiêm đủ vắc xin cũng đang thấp, trẻ em chưa được tiêm vắc xin, nguy cơ mắc bệnh rất cao. Tuy nhiên qua giám sát y tế những người từ các vùng dịch trở về Quảng Trị cho thấy có tỉ lệ từ 7 đến 10% dương tính với COVID-19. Như vậy gánh nặng chống dịch đặt lên vai hệ thống cơ sở xã rất lớn.

Nhằm giảm áp lực phòng, chống dịch bệnh cho cơ sở rất cần bao phủ vắc xin, đây là một trong các tiêu chí để phân loại cấp độ dịch ở từng địa phương. Mặc dù, khi được phủ vắc xin thì COVID-19 vẫn còn lây lan, song tốc độ lây chậm và tỉ lệ nhiễm nặng thấp, cho phép chúng ta bình tĩnh hơn để phòng, chống dịch hiệu quả. Do đó, dù chúng ta có tiêm đủ hai mũi vắc xin cũng phải chú ý thực hiện 5 K.

Để giữ vững thành quả chống dịch, khôi phục kinh tế, xã hội, cần phát huy hơn nữa vai trò hệ thống chính trị cấp xã, phường, đặc biệt tổ COVID - 19 cộng đồng trong giám sát, hướng dẫn, theo dõi y tế. Tiếp tục đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 đảm bảo an toàn, hiệu quả. Nâng cao cơ sở vật chất cho các trạm y tế, bổ sung nguồn nhân lực cho tuyến y tế cơ sở để làm tốt hơn nữa công tác phòng chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân.

Cùng với đó, gắn trách nhiệm của chính quyền cơ sở với công tác giám sát cách ly tại nhà và công tác phòng, chống dịch. Tăng cường thông tin, truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng để những người dân về từ vùng dịch ý thức cao hơn, chủ động khai báo y tế với cơ quan y tế địa phương và được hướng dẫn các thủ tục cần thiết theo quy định. Kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định phòng, chống dịch cũng như khen thưởng những cá nhân, tổ chức hoàn thành tốt công việc. Thường xuyên tổ chức thực hiện việc đánh giá, cập nhật và công bố cấp độ dịch, có các biện pháp y tế, hành chính phù hợp với từng cấp độ, từng địa bàn để người dân được hiểu, thực hiện thuận lợi.

Tú Linh