Đưa Luật Bảo vệ người tiêu dùng vào cuộc sống
* Đồng chí NGUYỄN VĂN HÙNG, PGĐ Sở KH&CN, Chi cục trưởng Chi cục TC-ĐL-CL, Chủ tịch Hội tiêu chuẩn và BVNTD Quảng Trị trả lời phỏng vấn. - Thưa đồng chí, được biết bắt đầu từ ngày 1/7/2011, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) chính thức có hiệu lực. Đề nghị đồng chí cho biết một số điểm mới của Luật BVQLNTD so với Pháp lệnh Bảo vệ NTD và một số văn bản pháp luật khác được ban hành trước đó?
 |
- Luật BVQLNTD được ban hành bảo vệ người tiêu dùng tốt và toàn diện hơn. So với Pháp lệnh BVNTD và một số văn bản pháp luật được ban hành trước đó, Luật có một số điểm mới sau: Cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh thực hiện những hành vi như lừa dối, gây nhầm lẫn cho NTD thông qua hoạt động quảng cáo hoặc cung cấp không đầy đủ, sai lệch, không chính xác hoặc che dấu thông tin về hàng hóa, dịch vụ, về uy tín, khả năng kinh doanh; cấm việc tiếp xúc, liên hệ trái ý muốn của NTD từ 2 lần trở lên; cấm các hành vi quấy rối NTD, gây cản trở, ảnh hưởng xấu đến công việc và đời sống (Điều 10). Trách nhiệm ràng buộc đối với bên thứ 3 (đơn vị truyền thông, quảng cáo về hàng hóa- dịch vụ) trong việc cung cấp thông tin về hàng hóa, dịch vụ cho NTD phải bảo đảm chính xác, đầy đủ thông tin; yêu cầu nhà kinh doanh cung cấp chứng cứ chứng minh tính xác thực và đầy đủ của thông tin; chịu trách nhiệm liên đới trong việc cung cấp thông tin không đầy đủ, chính xác; từ chối cho tổ chức, cá nhân, KDHH-DV sử dụng phương tiện, dịch vụ do mình quản lý trong trường hợp hành vi sử dụng có khả năng quấy rối NTD (Điều 13). Về hợp đồng giao kết với NTD, khắc phục việc thực hiện giao dịch được thực hiện thông qua các hợp đồng theo mẫu do nhà kinh doanh đơn phương soạn thảo, có nội dung gây thất thiệt cho NTD, Luật BVNTD quy định việc đăng ký hợp đồng theo mẫu đối với những hàng hóa, dịch vụ thiết yếu do Thủ tướng Chính phủ quy định từng thời kỳ. Quy định này không chỉ BVNTD mà còn giúp cơ quan nhà nước có thể kiểm soát được việc ban hành và sử dụng các hợp đồng đối với những hàng hóa, dịch vụ mang tính “nhạy cảm” đối với NTD (Điều 14-19). Về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân KDHH-DV đối với NTD, Luật quy định trách nhiệm bảo hành và thu hồi hàng hóa có khuyết tật, bồi thường thiệt hại do khuyết tật của hàng hóa gây ra cho NTD, doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hành đối với hàng hóa do mình cung cấp, trong thời gian bảo hành phải cung cấp cho NTD hàng hóa tương tự để sử dụng tạm thời hoặc có hình thức giải quyết khác được NTD chấp nhận và chịu chi phí về sửa chữa, vận chuyển hàng hóa, linh kiện được bảo hành… đối với hàng hóa có khuyết tật (Điều 21-23). Luật BVQLNTD cũng xác định thêm quyền của các tổ chức xã hội hoạt động vì quyền của người tiêu dùng. Cụ thể, Luật quy định nâng cao vai trò của tổ chức BVNTD, góp phần xã hội hóa công tác BVNTD như quyền tự khởi kiện vì lợi ích công cộng của tổ chức BVQLNTD; quy định tổ chức BVQLNTD được Nhà nước cấp kinh phí để thực hiện nhiệm vụ được cơ quan nhà nước giao. Bên cạnh đó, Luật BVQLNTD quy định các phương thức giải quyết tranh chấp giữa NTD và tổ chức, cá nhân KDHH-DV; miễn nghĩa vụ chứng minh lỗi và miễn tạm án phí... - Khi quyền lợi bị xâm phạm, NTD trên địa bàn có tìm đến Hội tiêu chuẩn và BVNTD tỉnh để được tư vấn và bảo vệ không, thưa đồng chí? -Trong thời gian qua, trong nước xảy ra nhiều vụ việc nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của NTD như gian lận về chất lượng, đo lường trong kinh doanh xăng dầu, sữa có chứa chất melamin gây sạn thận cho trẻ em, hàm lượng đạm trong sữa so với công bố trên nhãn hàng hóa quá thấp, nước chấm có chứa hàm lượng 3-MPCD vượt quá giới hạn cho phép.
 |
Người tiêu dùng sẽ được bảo vệ hữu hiệu hơn khi Luật BVQLNTD có hiệu lực. - Ảnh: KS |
Bên cạnh đó, một số thực phẩm, mỹ phẩm, đồ uống, thuốc chữa bệnh không đảm bảo chất lượng...ảnh hưởng đến quyền lợi của NTD. Tuy nhiên, do nhận thức chưa đầy đủ về quyền của mình nên NTD tìm đến cơ quan chức năng để khiếu nại còn ít. Trên địa bàn Quảng Trị, một số NTD đã tìm đến Hội tiêu chuẩn và BVNTD tỉnh để khiếu nại về mua bán nước, điện do đồng hồ sai số lớn; khiếu nại về sữa kém chất lượng. Khi nhận được khiếu nại của NTD, chúng tôi tiến hành tìm hiểu kỹ lưỡng phía NTD cũng như doanh nghiệp một cách công bằng và khách quan, sau đó tiến hành hòa giải giữa hai bên. Về phía NTD, sau khi được tư vấn đã làm việc với nhà kinh doanh và được cơ sở kinh doanh chấp nhận việc đổi lại hàng hóa. Theo chúng tôi, hòa giải là phương thức tốt nhất trong việc giải quyết các khiếu nại liên quan đến chất lượng sản phẩm. -Trên thực tế, vẫn có rất nhiều trường hợp NTD chưa được trang bị những kiến thức cần thiết về Luật BVQLNTD, dẫn đến quyền lợi bị xâm hại. Vậy theo đồng chí cần phải tiếp tục triển khai những biện pháp gì để bảo vệ quyền lợi NTD? - Như chúng ta đã biết, Luật Bảo vệ người tiêu dùng chính thức có hiệu lực ngày 1/7/2011. Tuy nhiên, để luật này thực sự bảo vệ được người tiêu dùng thì vẫn còn nhiều việc phải làm. Thời gian tới, Hội tiêu chuẩn và BVNTD Quảng Trị tiếp tục nâng cao năng lực giải quyết khiếu nại cho Văn phòng khiếu nại của người tiêu dùng; mở rộng mạng lưới văn phòng khiếu nại đến một số huyện thị trong tỉnh, đồng thời nắm bắt thông tin về những hàng hóa gây ảnh hưởng đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng để kịp thời có biện pháp phối hợp ngăn chặn. Bên cạnh đó, Hội tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền để Luật BVNTD đi vào cuộc sống; phối hợp với TƯ Hội giám sát và đưa lên công luận những sản phẩm ảnh hưởng quyền lợi NTD cũng như kiến nghị đến các cơ quan chức năng để phối hợp giải quyết những vi phạm của nhà kinh doanh liên quan đến QLNTD; làm tốt công tác tiếp nhận và giải quyết khiếu nại của NTD. Tuy nhiên, NTD cũng nên tìm hiểu những kiến thức về Luật để tự bảo vệ quyền và lợi ích của mình. -Xin cám ơn đồng chí! KÔ KĂN SƯƠNG (thực hiện)