Để phát triển giàu mạnh, cần có những “con sếu đầu đàn”

(QT) - Trả lời câu hỏi của phóng viên: Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị có viễn kiến, có khát vọng cống hiến; người Quảng Trị cần cù, thông minh; tài nguyên Quảng Trị phong phú, có miền núi, đồng bằng, vùng biển, hải đảo…mà sao mấy chục năm xây dựng và phát triển vẫn không giàu lên được?, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính trả lời rằng, so với các tỉnh trong khu vực, nguồn thu nội địa xấp xỉ nhau, riêng các tỉnh có nguồn thu vượt lên là nhờ thu hút được những doanh nghiệp lớn, như Tập đoàn ô tô Trường Hải của Quảng Nam, hay Nhà máy lọc dầu Dung Quất của Quảng Ngãi…, đó là những “con sếu đầu đàn”. Như vậy có thể thấy Quảng Trị chưa bứt phá lên trở thành tỉnh giàu mạnh, tự cân đối được ngân sách là do chưa có được những “con sếu đầu đàn”…

Thực ra, các dự án trọng điểm như cách nói ví von là những “con sếu đầu đàn” đã được xác định trong đường hướng phát triển từ lâu của tỉnh Quảng Trị, tập trung thể hiện trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI. Thời gian qua, lãnh đạo tỉnh, các cấp, các ngành đã nỗ lực bám sát những định hướng được đề ra để triển khai thực hiện. Tuy nhiên, do vị trí địa kinh tế của tỉnh không thuận lợi nên các nhà đầu tư chưa thật mặn mà, ủng hộ trong thực hiện đầu tư các dự án; năng lực, khả năng đeo bám, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc kịp thời cho nhà đầu tư của các cơ quan, ban, ngành trong tỉnh có lúc chưa thực sự quyết liệt. Chính vì vậy, đến thời điểm này, nhiều dự án trọng điểm đã được triển khai nhưng chưa trở thành hiện thực. Chẳng hạn như dự án Nhà máy nhiệt điện than Quảng Trị I của nhà đầu tư đến từ Thái Lan là dự án đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, hiện tỉnh đang làm việc với các bộ, ngành Trung ương đẩy nhanh tiến độ đàm phán ký kết Hợp đồng BOT để triển khai đúng tiến độ đã cam kết. Đối với Nhà máy nhiệt điện than Quảng Trị II, hiện nay Thủ tướng Chính phủ đang giao Bộ Công thương xem xét bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia; dự án nhiệt điện khí sử dụng nguồn từ mỏ Báo Vàng mới được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho Tập đoàn Gazprom làm chủ đầu tư. Riêng đối với dự án xây dựng khu bến cảng Mỹ Thủy là một trong những dự án trọng điểm đã được xác định và hiện tỉnh đã làm việc với các bộ, ngành Trung ương. Ngoài ra tỉnh cũng đang xúc tiến các dự án Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP), các dự án của Tập đoàn FLC, nhóm dự án năng lượng điện…

Rõ ràng để phát triển, trở nên giàu mạnh, ngoài đẩy mạnh phát triển đồng đều các lĩnh vực, Quảng Trị cần nhiều hơn nữa các doanh nghiệp tầm cỡ, những “con sếu đầu đàn”. Vì vậy trong thời gian tới các cấp, các ngành cần quyết liệt hành động để đưa các dự án đi vào hoạt động có hiệu quả. Trước mắt, chủ động phối hợp với nhà đầu tư, tranh thủ sự giúp đỡ của các bộ, ngành Trung ương nhanh chóng đưa các dự án động lực trên địa bàn tỉnh sớm khởi công xây dựng, đi vào hoạt động như Cảng biển Mỹ Thủy, Nhà máy nhiệt điện than Quảng Trị I, Nhà máy điện khí, dự án Khu công nghiệp VSIP và xây dựng các ngành công nghiệp năng lượng mới (điện gió, điện mặt trời…) đảm bảo yếu tố môi trường để phát triển bền vững.

Trong quá trình thực hiện các dự án, cần đặt công tác bảo vệ môi trường lên hàng đầu. Chẳng hạn đối với các nhà máy nhiệt điện than, cần tranh thủ sự chỉ đạo, kiểm tra kịp thời của các bộ, ngành Trung ương để giảm thiểu đến mức thấp nhất vấn đề môi trường, chất thải của nhà máy. Đồng thời quá trình triển khai dự án, các ngành hữu quan, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội chủ động phối hợp với địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức để nhân dân đồng tình, ủng hộ thực hiện dự án. Về các dự án năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, đây là một trong những lĩnh vực được Chính phủ khuyến khích đầu tư nên sau khi được Bộ Công thương phê duyệt, bổ sung các dự án này vào quy hoạch, cần xem xét, lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực và tính toán hài hòa lợi ích của người dân trong vùng dự án; quan tâm đến công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, đảm bảo quốc phòng an ninh và hoạt động đối ngoại.

Về các dự án của Tập đoàn FLC, trước mắt tỉnh ủng hộ chủ trương để nhà đầu tư nghiên cứu đầu tư dự án nông nghiệp công nghệ cao tại xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ với quy mô diện tích 200 ha. Mục tiêu khi tiến hành đầu tư về phía tỉnh là phải tạo được sức lan tỏa, giải quyết thêm việc làm cho người dân và có kết nối làm hạt nhân để phát triển thêm vùng nguyên liệu, thu mua sản phẩm cho người dân. Về dự án khu phức hợp du lịch, dịch vụ của Tập đoàn FLC tại Nam Cửa Tùng và Bắc Cửa Việt, khi lập và điều chỉnh quy hoạch phải có tầm nhìn xa, bảo đảm quy hoạch không chồng lấn, hướng tới cụm ngành kinh tế dịch vụ, du lịch, có sự liên kết để phát huy tác dụng thu hút đầu tư. Trên cơ sở đó, tính toán đến lợi ích của người dân, của doanh nghiệp, dự báo khả năng tái định cư cho nhân dân đảm bảo nguyên tắc nơi định cư mới phải tốt hơn nơi ở cũ và ổn định được đời sống của người dân. Khi thực hiện dự án này phải chú ý đến những quy định của Luật Biển, không gian biển và khả năng mở các lối xuống biển cho nhân dân; đây là một trong những bài học mà các tỉnh khác đã mắc phải cần rút kinh nghiệm để khắc phục cho được việc này khi triển khai dự án trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Dĩ nhiên để có những nhà đầu tư lớn, có vai trò dẫn dắt phát triển nền kinh tế của tỉnh không phải một sớm, một chiều có thể có được mà phải có thời gian, lộ trình. Để những “con sếu đầu đàn” đến, ở lại, làm tổ và “đẻ trứng vàng” thì phải kiên trì, có chính sách thu hút hấp dẫn và trên hết là phải có tầm nhìn xa, coi trọng công tác bảo vệ môi trường, không đánh đổi môi trường để lấy kinh tế như một vài nơi đã phải trả giá. Với sự ủng hộ của các bộ, ngành Trung ương và Chính phủ, với sự quyết liệt vào cuộc của tỉnh, sự đồng lòng đồng sức của các cơ quan, ban, ngành, địa phương trong tỉnh, tin tưởng những dự án kinh tế trọng điểm sẽ được khởi công xây dựng, sớm đưa vào sử dụng để thúc đẩy kinh tế- xã hội của tỉnh phát triển đạt trình độ trung bình của cả nước vào năm 2020, như mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đã đề ra.

Minh Phương