Xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc - nhiệm vụ lâu dài

(QT) - Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát huy các giá trị truyền thống của gia đình Việt Nam, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình, xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc. Tuy nhiên, cũng như thực trạng chung cả nước, ở tỉnh Quảng Trị vẫn còn tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có chiều hướng tăng; tư tưởng phải có con trai để “nối dõi tông đường” còn khá phổ biến trong nhân dân, kể cả cán bộ, đảng viên. Đây đó vẫn còn xảy ra bạo lực gia đình; tình trạng quan hệ tình dục sớm, có thai ở tuổi vị thành niên, ly hôn, ly thân trong giới trẻ; nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Một số giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam đang có biểu hiện xuống cấp.

Cũng cần phải thấy rằng trong quá trình phát triển, cấp ủy, chính quyền, các cấp, các ngành đã có nhiều nỗ lực trong việc củng cố, xây dựng gia đình theo định hướng của Đảng và Nhà nước. Cùng với nhiệm vụ phát triển kinh tế, công tác truyền thông, giáo dục đạo đức, lối sống gia đình được đẩy mạnh. Thông qua phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa, làng văn hóa”, những giá trị tốt đẹp của gia đình Việt Nam được kế thừa, phát huy, đồng thời các hủ tục dần dần được loại bỏ, tệ mê tín dị đoan từng bước được đẩy lùi. Tình làng nghĩa xóm càng gắn bó, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau trong cuộc sống; số hộ gia đình sản xuất kinh doanh giỏi, gia đình hiếu học, gia đình nhiều thế hệ chung sống hòa thuận, ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền…ngày càng nhiều. Những giá trị nhân văn mới như bình đẳng giới, quyền trẻ em, vai trò của người phụ nữ trong gia đình và xã hội ngày càng được đề cao. Các phong trào thi đua xây dựng gia đình văn hóa, gia đình nhỏ ít con, gia đình thể thao… phát triển cả về số lượng và ngày càng nâng cao chất lượng. Nhờ vậy, số gia đình đạt chuẩn văn hóa năm sau cao hơn năm trước. Nếu như năm 2013 toàn tỉnh có 132.650 gia đình đạt chuẩn gia đình văn hóa, chiếm tỉ lệ 86,1% thì đến năm 2017 đã có 148.908/164.458 gia đình được công nhận gia đình văn hóa, đạt tỉ lệ 90,5%. Số vụ bạo lực gia đình giảm từ 828 vụ năm 2013 xuống còn 460 vụ năm 2017. Điều đáng ghi nhận là nhiều mô hình kinh tế hộ phát triển, góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Năm 2017 thu nhập bình quân đầu người của tỉnh đạt 39,24 triệu đồng/năm, tăng hơn 30% so với năm 2013, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều còn 11,52%; đã giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động cho 11.782 lượt lao động, so với năm 2013 tăng 1.413 lượt người. Trước những khó khăn do sự cố môi trường biển tháng 4/2016 ảnh hưởng đến nhân dân 16 xã, thị trấn vùng biển, tỉnh đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, hỗ trợ xây dựng các mô hình sản xuất, tạo điều kiện để các gia đình vùng biển ổn định và vươn lên trong cuộc sống. Công tác phối hợp giữa các ban, ngành và đoàn thể trong công tác gia đình có nhiều tiến bộ.

Như đã đề cập, mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong công tác xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, nhưng vẫn còn đó nhiều khó khăn, thách thức. Đó là nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, tỉ lệ chênh lệch giới tính khi sinh gia tăng. Trên địa bàn tỉnh vẫn còn một bộ phận không nhỏ gia đình đang gánh chịu hậu quả nặng nề do chất độc da cam/dioxin, nạn nhân bom mìn còn sót lại sau chiến tranh. Thêm vào đó là mặt trái của cơ chế thị trường, mạng xã hội đã ảnh hưởng đến cuộc sống của các thành viên trong gia đình. Nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp như hiếu nghĩa, thủy chung, chăm sóc, chia sẻ lẫn nhau, kính trên nhường dưới, bao dung độ lượng đang bị ảnh hưởng bởi lối sống thực dụng, ích kỷ trong một bộ phận nhân dân, nhất là giới trẻ; phương pháp giáo dục con em của một số gia đình chưa khoa học, thậm chí buông lỏng dẫn đến sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình thiếu bền chặt…Bởi những hạn chế, khó khăn, thách thức như trên nên công tác xây dựng gia đình Việt Nam no ấm, tiến bộ, hạnh phúc vẫn được xác định là nhiệm vụ lâu dài.

Trước hết, cấp ủy, chính quyền, ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch, các cấp, ngành liên quan đẩy mạnh, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, vận động thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác gia đình, tiếp tục thực hiện Chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác gia đình trong tình hình mới” và Chương trình hành động của BCH Đảng bộ tỉnh thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9, BCH Trung ương Đảng khóa XI “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”. Tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống gia đình để mỗi gia đình thực sự là môi trường lành mạnh, là tổ ấm, là nền tảng, là tiền đề hình thành nhân cách con người; cùng với nhà trường, xã hội làm tốt hơn nữa việc giáo dục nhân cách, lối sống của con em, góp phần nâng cao sức đề kháng trước mặt trái của cơ chế thị trường và lối sống thực dụng làm băng hoại giá trị đạo đức truyền thống hiện nay.

Cùng với đó, tập trung phát triển kinh tế hộ gia đình gắn với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; thực hiện có hiệu quả chương trình xóa đói, giảm nghèo; khuyến khích các hộ có điều kiện đầu tư sản xuất, kinh doanh phát triển ngành nghề góp phần tạo việc làm, thu nhập cho gia đình và cộng đồng. Nâng cao chất lượng phong trào xây dựng gia đình văn hóa; làng, bản, khu phố, cụm dân cư văn hóa; xây dựng và nhân rộng các mô hình gia đình vượt khó vươn lên, gia đình làm kinh tế giỏi, gia đình hiếu học, gia đình trẻ hạnh phúc, gia đình nhiều thế hệ chung sống mẫu mực, chăm sóc người cao tuổi, bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Củng cố, kiện toàn bộ máy làm công tác gia đình các cấp; đảm bảo đủ nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước và huy động sự đóng góp của xã hội cho công tác gia đình; tăng cường phối hợp liên ngành để chung tay làm tốt công tác gia đình…

Phương Minh