Phát triển khoa học - công nghệ phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên địa bàn

(QT) - Xác định tầm quan trọng của khoa học và công nghệ (KH&CN) đối với việc phát triển kinh tế- xã hội (KT-XH) trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) ban hành Nghị quyết số 20-NQ/ TW ngày 1/11/2012 về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Để thực hiện thắng lợi nghị quyết này, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Trị khoá XV đã ban hành Chương trình hành động số 64-CTHĐ/TU thực hiện NQ20-NQ/TW. Sau 5 năm triển khai thực hiện Chương trình hành động số 64-CTHĐ/TU, hoạt động KH&CN Quảng Trị đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào sự phát triển KT- XH của tỉnh.

Trồng cây phủ ni lon trong nhà màng đem lại hiệu quả cao

Thực hiện Chương trình hành động số 64-CTHĐ/TU, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, định hướng cho hoạt động KH&CN tỉnh đến năm 2020 như: Nghị quyết số 08/2014/NQ-HĐND ngày 25/7/2014 của HĐND tỉnh về phát triển KH&CN tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2015- 2020; Quyết định số 2442/QĐ-UBND ngày 6/12/2013 của UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch phát triển KH&CN tỉnh Quảng Trị đến năm 2020 và nhiều văn bản quan trọng phục vụ quản lý hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, năm 2017 HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 31/2017/ NQ-HĐND ngày 14/12/2017 về chính sách hỗ trợ ứng dụng và nhân rộng các kết quả KH&CN trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017- 2025 được xem là “cú hích” quan trọng đối với hoạt động KH&CN tỉnh thời gian tới.

Được sự chỉ đạo quyết liệt từ Bộ KH&CN, của lãnh đạo tỉnh, sự quan tâm, phối hợp của các ngành, các cấp trong tỉnh cùng sự nỗ lực, cố gắng của đội ngũ cán bộ ngành KH&CN Quảng Trị, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW, KH&CN Quảng Trị đã có những chuyển biến tích cực, đóng góp nhất định vào phát triển chung của tỉnh. Nhận thức của các cấp ủy đảng và chính quyền về vai trò của KH&CN trong phát triển KT- XH được nâng cao, từng bước thực hiện kế hoạch ứng dụng và phát triển KH&CN, trở thành một nội dung của quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành và địa phương; tiềm lực, trình độ KH&CN của tỉnh được nâng lên, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trong các ngành, các lĩnh vực kinh tế.

Đề án “Tái cơ cấu ngành KH&CN đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, góp phần phát triển kinh tế” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (Quyết định số 2245/ QĐ-TTg ngày 11/12/2015). Trên cơ sở đó, tỉnh đã xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của KH&CN tỉnh là KH&CN xuất phát từ cơ sở và hướng về phục vụ cơ sở; KH&CN lấy người dân, doanh nghiệp là đối tượng phục vụ chính, chú trọng công tác nhân rộng các kết quả, thành tựu KH&CN vào đời sống. Ngành KH&CN tỉnh quyết liệt triển khai đổi mới cơ chế quản lý, tổ chức và hoạt động KH&CN; cơ bản hoàn thiện hành lang pháp lý trong công tác quản lý các nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh và cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh; chú trọng triển khai các định hướng nhiệm vụ KH&CN sát với tình hình thực tiễn của địa phương và đã đạt được những kết quả tích cực.

Trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, điều tra cơ bản, các kết quả điều tra cơ bản trong 5 năm qua đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng, luận cứ đáng tin cậy làm cơ sở cho việc xây dựng các dự án, chương trình, kế hoạch phát triển KT- XH của tỉnh. Lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn đã cung cấp nhiều luận cứ khoa học trong việc xây dựng Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, XVI; hoạch định nhiều chủ trương, chính sách của tỉnh. Lĩnh vực khoa học kỹ thuật và công nghệ đã thúc đẩy ứng dụng và đổi mới công nghệ trong các ngành, lĩnh vực kinh tế, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp. Trong lĩnh vực nông nghiệp, tỉnh đã đẩy mạnh việc ứng dụng các tiến bộ KH&CN, nhiều mô hình mang lại giá trị kinh tế cao và có khả năng nhân rộng tốt, góp phần cải thiện thu nhập, tạo ngành nghề mới, dần thay đổi tập quán sản xuất manh mún, quảng canh của người dân trên địa bàn.

Trong lĩnh vực y tế, công nghiệp, giáo dục, đã nghiên cứu, đề xuất các giải pháp cơ chế, chính sách phát triển các sản phẩm công nghiệp chủ lực của tỉnh; xây dựng các đề án làm cơ sở cho việc định hướng phát triển sự nghiệp giáo dục- đào tạo; y tế, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng,.. Hoạt động của các tổ chức KH&CN đã được chỉ đạo chuyển đổi theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Tiềm lực KH&CN của tỉnh được tăng cường ngày càng đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trên các lĩnh vực KH&CN, phục vụ các nhiệm vụ phát triển KT- XH tỉnh. Hợp tác KH&CN với trong nước và quốc tế được đẩy mạnh nên đã tranh thủ nguồn lực bên ngoài để nâng cao tiềm lực KH&CN cho tỉnh, góp phần giải quyết những vấn đề trọng điểm, cấp bách mà điều kiện địa phương không giải quyết được. Đặc biệt, tỉnh phối hợp với tổ chức NEDO (Nhật Bản) thực hiện dự án Ứng dụng đèn LED cho tàu đánh cá xa bờ đã tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân vươn khơi bám biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động số 64-CTrHĐ/TU, thời gian tới, cần huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành, của toàn xã hội, đặc biệt là sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ KH&CN tỉnh để triển khai đồng bộ các giải pháp: Tiếp tục tập trung công tác tuyên truyền về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển KH&CN trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước; tuyên truyền về chính sách hỗ trợ ứng dụng và nhân rộng các kết quả KH&CN trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017 - 2025 và các quy định có liên quan về KH&CN. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ về tổ chức, cơ chế quản lý và hoạt động KH&CN. Triển khai hiệu quả các cơ chế, chính sách mới về hoạt động của các tổ chức KH&CN; công tác quản lý các nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh và cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh. Tập trung các nguồn lực để triển khai các định hướng nghiên cứu ứng dụng KH&CN. Cơ cấu lại các nhiệm vụ KH&CN gắn với việc phát triển các sản phẩm hàng hóa chủ lực nhằm nâng cao giá trị gia tăng và tính cạnh tranh của các sản phẩm, với yêu cầu phát triển sản xuất của các doanh nghiệp và nền kinh tế.

Tăng cường công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực KH&CN trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng dụng tiến bộ KH&CN, nâng cao năng suất, chất lượng. Từng bước tăng cường tiềm lực KH&CN tỉnh. Mở rộng hợp tác KH&CN với bên ngoài nhằm tranh thủ nguồn lực, tiếp thu công nghệ mới. Nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp KH&CN. Phát huy nguồn nhân lực KH&CN có chất lượng cao, đủ sức tổ chức, hợp tác nghiên cứu và giải quyết nhiệm vụ KH&CN trọng tâm của tỉnh. Tăng cường hợp tác về KH&CN, kêu gọi đầu tư từ các dự án KH&CN của các bộ, ngành Trung ương triển khai trên địa bàn tỉnh. Khuyến khích mở rộng các dự án KH&CN có sự tham gia đóng góp của người dân và doanh nghiệp.

Trần Cát Linh