Cảng Cửa Việt, cơ hội để phát triển

Cảng Cửa Việt có diện tích 42.000 m² , 1 bãi chứa hàng rộng 7.200 m² ; có 3 cầu cảng dài 228 m, độ sâu luồng theo thiết kế 5,6 m đảm bảo cho tàu 3.000 - 5.000 tấn cập cảng... Để tăng chất lượng vận chuyển, bốc xếp hàng hóa đẩy mạnh lưu thông hàng hóa trong tỉnh và các nước trên Hành lang kinh tế Đông -Tây, cảng Cửa Việt cần được quy hoạch, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ hơn nữa.

Cầu cảng tổng hợp dài 100 m do Công ty TNHH MTV Hợp Thịnh đầu tư khai thác - Ảnh: T. TUYỀN

Giám đốc Công ty Cổ phần cảng Cửa Việt Hoàng Đức Chung cho biết, công ty chủ yếu kinh doanh vận chuyển dăm gỗ. Vào cuối năm 2023, luồng lạch tại cảng Cửa Việt bị bồi lấp nên tàu thuyền ra vào gặp nhiều khó khăn. Nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh, đơn vị đã xin chủ trương của UBND tỉnh và Cục Hàng hải để thực hiện nạo vét khẩn cấp. Chi phí nạo vét do các doanh nghiệp đóng góp.

Đến nay, độ sâu luồng đạt khoảng 3,6-3,7 m, tạm thời đã xuất được hàng ra khỏi bến, nhưng phải giảm tải. Riêng năm 2023, sản lượng dăm gỗ xuất đi khỏi cảng là 450.000 tấn. Từ tháng 1-2/2024, mỗi tháng công ty xuất được hơn 30.000 tấn dăm gỗ. Sau khi nạo vét luồng lạch, tháng 3 vừa rồi sản lượng dăm gỗ xuất đi tăng gấp đôi, đạt 60.000 tấn.

Trung bình mỗi năm, công ty nộp thuế 4-5 tỉ đồng. Hiện nay, cơ sở hạ tầng của cảng Cửa Việt cơ bản đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa của các doanh nghiệp. Chỉ khó khăn nhất là luồng lạch thường xuyên bị bồi lấp. Được biết, năm 2024 Cục Hàng hải đã có kế hoạch nạo vét luồng lạch tại khu vực cảng Cửa Việt. Khi luồng lạch được khơi thông thì tàu thuyền di chuyển thuận lợi, hàng hóa cũng lưu thông dễ dàng hơn.

Mặc dù cảng Cửa Việt không phải là cảng biển lớn so với các tỉnh khu vực miền Trung nhưng những năm gần đây, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa diễn ra khá sôi động. Hàng hóa thông quan tại cảng Cửa Việt rất đa dạng về chủng loại, trong đó chủ yếu là hàng rời như dăm gỗ, than cám, thạch cao, clinker và hàng bách hóa tổng hợp như nông sản, bao kiện, sắt thép, vật tư, thiết bị lắp ráp nhà máy điện gió...

Ngoài ra, còn có hàng hóa xuất nhập khẩu của các khu công nghiệp, khu kinh tế ở trong tỉnh và nguồn hàng quá cảnh của các nước Thái Lan, Lào chuyển qua đang mở ra cơ hội phát triển cho cảng Cửa Việt.

Các phương tiện, máy móc vận chuyển dăm gỗ trên cầu cảng do Công ty Cổ phần cảng Cửa Việt quản lý - Ảnh: T.T

Trao đổi với chúng tôi, Phó Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Quảng Trị Lê Văn Châu cho biết, tổng số lượt tàu thông qua cảng năm 2023 là 1.807 lượt. Trong đó, tàu biển 835 lượt, phương tiện thủy nội địa mang cấp VR-SB (pha sông biển) 972 lượt. Tổng số hàng hóa thông qua cảng năm 2023 đạt 1.435.652 tấn. Trong đó, hàng xuất khẩu 730.063 tấn, hàng nội địa 631.501 tấn, hàng quá cảnh 74.088 tấn.

Tổng số hành khách thông qua cảng năm 2023 là 19.763 người. Trong quý I/2024, có 535 lượt tàu thông qua cảng, tăng 292 lượt so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, tàu biển có 236 lượt; phương tiện thủy nội địa mang cấp VR-SB 299 lượt. Tổng số hàng hóa thông qua cảng trong quý I/2024 là 360.473 tấn, tăng 165.869 tấn so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, hàng xuất khẩu 141.712 tấn; hàng nội địa 218.761 tấn. Tổng số hành khách thông qua cảng 1.911 người. Đây là những con số đầy khích lệ đối với cảng Cửa Việt.

Vậy nhưng, hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa ở cảng Cửa Việt vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Đó là việc quy hoạch mạng lưới giao thông kết nối giữa đường thủy, đường bộ, đường sắt tại khu vực cảng biển Cửa Việt chưa đồng bộ nên việc vận chuyển hàng hoá, hành khách mất rất nhiều thời gian, chi phí.

Vì vậy, chưa thu hút được các nguồn lực đầu tư từ các chủ hàng, chủ tàu đến với bến cảng Cửa Việt. Mặt khác, độ sâu luồng hàng hải Cửa Việt thường xuyên bị bồi lấp, hướng tuyến thay đổi nên tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông đối với tàu thuyền. Hiện nay, tại bến cảng Cửa Việt chưa có khu neo đậu tránh trú bão có quy mô đáp ứng cho tàu thuyền có trọng tải đến 3.000 tấn nên rất khó khăn trong việc điều động và bố trí điểm neo an toàn cho tàu thuyền khi có thiên tai xảy ra.

Cảng Cửa Việt có thể tiếp nhận tàu vận tải biển quốc tế với kích cỡ, trọng tải lớn, đáp ứng nhu cầu bốc xếp hàng hóa phục vụ xây dựng, khai thác các khu công nghiệp, khu kinh tế trong và ngoài tỉnh. Đây được xem là một trong những điểm nhấn để góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH của địa phương. Chính vì thế, nếu được quy hoạch, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, cảng Cửa Việt hứa hẹn sẽ góp phần đẩy mạnh sự lưu thông hàng hóa cho toàn khu vực.

Cảng Cửa Việt có thể tiếp nhận tàu vận tải biển quốc tế với kích cỡ, trọng tải lớn - Ảnh: T.T

Được biết, trong những năm qua, tỉnh đã tập trung mọi nguồn lực để hoàn thiện kết cấu hạ tầng, khai thác tối đa năng lực cảng Cửa Việt, mở ra cơ hội giao thương với các nước trong khu vực Thái Bình Dương và Tiểu vùng sông Mê Kông. Tỉnh cũng đã phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, tạo mặt bằng mở rộng cảng Cửa Việt với tổng mức đầu tư hơn 80 tỉ đồng nhằm đáp ứng nhu cầu trung chuyển hàng hóa qua cảng trong tương lai.

Trần Tuyền