Bản Chùa vươn tới cuộc sống ấm no

(QT) - Từ trung tâm xã Cam Tuyền, chúng tôi ngược lên phía Tây khoảng 8 km để đến với bản Chùa, địa phương duy nhất thuộc huyện Cam Lộ (Quảng Trị) có 100% dân số là người đồng bào dân tộc Vân kiều sinh sống. Khác với hình dung của chúng tôi về một vùng đất heo hút, thưa thớt dân cư và còn in đậm dấu vết của đói nghèo, lạc hậu, bản Chùa hôm nay đã có những bước đi khá vững chắc trong hành trình vươn tới ấm no. Ngồi với chúng tôi trong ngôi nhà sinh hoạt cộng đồng mới được đầu tư xây dựng khang trang và mang đậm bản sắc văn hoá của người Vân kiều, già làng Hồ Văn Vàn, một người đã gắn bó gần như trọn đời mình với bản Chùa, khi nhắc đến những tháng ngày đã qua không giấu được nỗi buồn. Theo lời già, trước đây người bản Chùa rất nghèo và lạc hậu, đất đai thì có nhưng dân bản hầu như không biết cách để canh tác nên già trẻ, trai gái cứ ngày ngày lũ lượt kéo nhau vào rừng để kiếm sống. Trồng trọt thì ít, hiệu quả thấp nhưng khai thác rừng, tìm kiếm phế liệu chiến tranh lại rất nhiều và tràn lan nên khi tài nguyên rừng, phế liệu cạn kiệt, cuộc sống của người dân lại càng khó khăn hơn. Đói nghèo luôn đi cùng với lạc hậu và các hủ tục.

Diện tích trồng lạc đang được mở rộng ở bản Chùa.

Trong bản, số người được đến trường hầu như chỉ đếm được trên đầu ngón tay, cứu chữa người đau ốm chỉ trông vào cúng bái, tỷ lệ sinh đẻ cao, môi trường sống không đảm bảo vệ sinh, đêm đêm cả bản chìm trong ánh đèn dầu leo lét… Đó là chuyện ngày trước. Nói về cuộc sống hiện tại, già làng Hồ Văn Vàn phấn khởi: “Bản Chùa bây chừ đã thay đổi nhiều lắm rồi. Mấy anh cứ đi một vòng quanh bản cho biết.”. Quả đúng như lời ông nói, trên khắp vùng đất có 64 hộ với 284 nhân khẩu dân tộc Vân kiều sinh sống này, cuộc sống đang có những đổi thay tích cực, nhanh chóng. Ghé thăm gia đình ông Hồ Văn Miết, người vừa có một vụ trồng lạc bội thu với gần 50 triệu đồng tiền lãi sau chi phí, mức thu nhập từ trồng trọt cao nhất từ trước đến nay của một hộ dân ở bản Chùa. Ông vui vẻ cho biết, những vụ trước đây, gia đình ông cũng canh tác cây lạc như nhiều người dân trong bản với diện tích manh mún, khi gieo trồng thì ít chú trọng khâu làm đất, chọn giống cũng như chăm sóc nên hiệu quả kinh tế mang lại hầu như không đáng kể. 2 vụ vừa rồi, theo tuyên truyền, hướng dẫn của chính quyền xã, cán bộ khuyến nông và nhận thấy sản phẩm làm ra dễ tiêu thụ, có giá, ông đã mạnh dạn mở rộng diện tích, chú ý khâu chọn giống, chăm sóc nên năng suất, chất lượng cây lạc đạt rất cao. “Nếu mình làm đúng cách, chặt chẽ thì không lo, vụ trước cũng có lãi nhưng vụ này lãi lớn hơn nên phấn khởi lắm”, ông Hồ Văn Miệt chia sẻ. Đây là một trong nhiều nông dân ở bản Chùa có cuộc sống no đủ nhờ thay đổi lối nghĩ, cách làm trong phát triển kinh tế gia đình. Cũng nhờ cây lạc, các hộ như Hồ Văn Eng, Hồ Văn Thường, Hồ Văn Xeng…đã có mức thu nhập khá, có tiền dành dụm để xây dựng nhà ở kiên cố, mở rộng chăn nuôi. Theo nhiều người dân ở bản Chùa, chính những chủ trương, chính sách đầu tư có hiệu quả của các cấp, các ngành về kết cấu hạ tầng giao thông, điện, trường học cũng như hỗ trợ xây dựng nhà ở, vốn, kỹ thuật, giống cây, con đã tác động mạnh mẽ đến sản xuất, sinh hoạt người dân địa phương. Trưởng bản Chùa, anh Hồ Văn Linh cho biết: “Người dân ở đây đã bắt đầu nhìn nhau, học nhau để phát triển kinh tế. Ban đầu chỉ một ít hộ biết làm ăn, biết mở rộng trồng trọt, chăn nuôi nhưng bây chừ thì nhiều lắm”. Trong mấy năm qua, diện tích trồng lúa nước, trồng lạc ở bản Chùa đã tăng lên đáng kể, riêng cây lạc đến nay đã đạt 35 ha và có năng suất, chất lượng khá cao nên được người dân chú trọng canh tác và tiếp tục mở rộng diện tích. Một trong những điểm nhấn trong việc đa dạng hoá cơ cấu cây trồng, vật nuôi ở bản Chùa là đã có nhiều hộ dân bên cạnh việc mở rộng diện tích lúa nước, lạc đã đầu tư trồng cao su tiểu điền, mở rộng quy mô chăn nuôi gia súc. Hiện nay, trên địa bàn đã có 15 hộ trồng cao su tiểu điền với diện tích gần 6 ha, trong đó các hộ như Hồ Văn Bằng, Hồ Văn Thuận mỗi hộ đã trồng được 1 ha, 4 năm tuổi; 80% hộ có trâu, bò với tổng số 165 con. Người dân bản Chùa đã có 70% số hộ có đất sản xuất; 100% hộ dùng điện, 30% hộ có nhà ở được xây dựng kiên cố, 45% hộ có xe máy. Đời sống văn hoá tinh thần, sức khoẻ của nhân dân được cải thiện đáng kể với 70% hộ có phương tiện nghe nhìn, 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường, trong đó học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 được học tại điểm trường ở bản Chùa; người đau ốm được chăm sóc, cứu chữa tại các cơ sở y tế. Các hoạt động xây dựng đời sống văn hoá, tinh thần đã được nhân dân quan tâm hưởng ứng, nhiều phong tục, tập quán lạc hậu từng bước được hạn chế, người dân trong bản đã biết giữ gìn vệ sinh môi trường sinh hoạt, khi đau ốm, ma chay đã hạn chế việc cúng bái…Ông Hồ Văn Via, Bí thư Chi bộ bản Chùa cho biết thêm, thời gian qua với sự quan tâm của lãnh đạo huyện Cam Lộ và xã Cam Tuyền, cùng với việc tổ chức có hiệu quả các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, công tác nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của chi bộ đảng, các đoàn thể trên địa bàn đã có bước chuyển biến tích cực; tình hình an ninh trật tự được đảm bảo, tâm trạng, tư tưởng của nhân dân ổn định, phấn khởi, luôn tin tưởng vào đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước. Cũng theo ông Hồ Văn Via, bên cạnh những kết quả đạt được, bản Chùa vẫn còn nhiều khó khăn về sản xuất, sinh hoạt như: trình độ dân trí còn thấp, số hộ thiếu đất sản xuất còn chiếm tỷ lệ 30%, nhiều hộ dân đang rất cần sự hỗ trợ về vốn vay ưu đãi, kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, giống cây con; phần lớn diện tích đất nông nghiệp chưa chủ động được nguồn nước tưới; học sinh học cấp 2, cấp 3 gặp nhiều khó khăn vì điểm trường nằm cách địa bàn khá xa… Trong suốt thời gian ở bản Chùa, anh Hồ Văn Linh, người trưởng bản có gần 1 năm tuổi Đảng và mới bước qua tuổi 32, khi tiếp xúc với chúng tôi có lúc vẫn không giấu được vẻ dè dặt, bối rối, bởi theo như lời anh nói, đây là lần đầu tiên anh gặp phóng viên báo chí đến địa phương làm việc. Mặc dù vậy, mỗi khi nhắc đến chuyện làm ăn, phát triển kinh tế, chuyện xây dựng bản làng ngày càng sạch đẹp, văn minh, người thanh niên dân tộc Vân kiều này lại luôn sôi nổi, hoạt bát và anh cũng rất thẳng thắn khi nói về những khó khăn, thách thức mà người bản Chùa đang đối mặt. Rời vùng đất này, chúng tôi tin trong một ngày không xa, bản Chùa sẽ có những bước đi vững chắc hơn nữa trong hành trình đi lên của mình. Bài, ảnh: HUY QUÂN