Xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, 20 năm nhìn lại

(QT) - Xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia là chủ trương lớn mang tính chiến lược của ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), nhằm chuẩn hóa các điều kiện về tổ chức, quản lý nhà trường, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, cơ sở vật chất, huy động các nguồn lực để từng bước nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Do đó, từ năm 1996, năm đầu tiên triển khai xây dựng trường chuẩn quốc gia đến nay, ngành GD&ĐT trong tỉnh luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, sự ủng hộ của các ban, ngành, đoàn thể và phụ huynh học sinh. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của các trường học nhận thức sâu sắc về mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng trường chuẩn quốc gia, đồng thời xác định trách nhiệm của mỗi cá nhân trong sự nghiệp giáo dục nói chung và xây dựng trường học đạt chuẩn nói riêng nên luôn nêu cao ý thức cống hiến, toàn tâm, toàn ý vì nhà trường, vì học sinh thân yêu.

Trường THPT Nguyễn Hữu Thận đón nhận danh hiệu “Đơn vị đạt chuẩn văn hóa” năm 2015

Nhờ đó, trong quá trình thực hiện xây dựng trường chuẩn quốc gia đã xuất hiện nhiều nhân tố mới có sức lan tỏa mạnh trong ngành GD&ĐT. Đến nay, toàn tỉnh có 164 trường mầm non, 154 trường tiểu học, 1 trường trẻ em khuyết tật, 18 trường tiểu học và THCS, 112 trường THCS, 3 trường THCS và THPT, 27 trường THPT, 12 trung tâm (giáo dục thường xuyên, kỹ thuật tổng hợp- hướng nghiệp, giáo dục nghề nghiệp cấp tỉnh và huyện) Nhìn lại hơn 10 năm trước, các trường học từ chỗ thiếu giáo viên, chưa đồng bộ về cơ cấu thì nay qua nhiều năm thực hiện nhiệm vụ giáo dục nói chung và xây dựng trường học chuẩn nói riêng, số lượng giáo viên của các cấp học được tăng cả về số lượng và chất lượng. Trong đó, giáo viên bậc mầm non từ chỗ mỗi xã chỉ có 2 hoặc 3 cô, đạt 1,3 cô/lớp thì nay đạt 2 cô/lớp. Giáo viên tiểu học từ chỗ không đủ 1 giáo viên/ lớp dạy các môn học thì nay hầu hết các trường dạy 2 buổi/ngày được bố trí đủ 1,5 giáo viên/lớp, ngoài ra còn có giáo viên dạy môn năng khiếu và ngoại ngữ.

Cấp trung học nhiều năm học trước giáo viên phải dạy kiêm nhiệm nhiều môn do thiếu biên chế thì nay số giáo viên đã đủ định biên theo tỷ lệ 1,9 giáo viên/lớp. Ngoài ra, cán bộ quản lý, đội ngũ nhân viên được bố trí đúng với yêu cầu hạng trường để thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ GD&ĐT của trường. Từ những năm 2000, số lượng giáo viên đạt chuẩn còn thấp, đặc biệt giáo viên mầm non chỉ đạt 30%; số giáo viên vượt chuẩn còn rất ít. Bằng nhiều giải pháp tích cực của ngành như gửi đào tạo chính quy tại các trường đại học, đào tạo tại chức tại địa phương, cấp ngân sách đào tạo cho cán bộ, giáo viên để nâng cao trình độ về mọi mặt. Đến nay, 100% cán bộ, giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn.

Tỷ lệ giáo viên dạy giỏi tăng qua các năm, mỗi năm có từ 50- 70% giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp trường, trong đó ít nhất 20- 30% giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp huyện trở lên. Cơ sở vật chất trường, lớp, trang thiết bị dạy học được quan tâm đầu tư theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Việc triển khai thực hiện đổi mới chương trình, đổi mới phương pháp dạy học đạt kết quả tốt. Chất lượng giáo dục toàn diện, chất lượng giáo dục mũi nhọn tiếp tục có những chuyển biến rõ nét và vững chắc ở các cấp học; có nhiều mô hình và giải pháp đặc thù nâng cao chất lượng giáo dục được áp dụng. Công tác giáo dục toàn diện cho học sinh được quan tâm thường xuyên.

Cùng với việc đẩy mạnh phong trào dạy tốt, học tốt, lãnh đạo các đơn vị đã chỉ đạo và tổ chức linh hoạt, sáng tạo nhiều nội dung giáo dục như giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, giáo dục bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên biển, đảo… cho học sinh. Các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao và các hội thi tìm hiểu, giao lưu được tổ chức lồng ghép với các hoạt động giáo dục đem lại hiệu quả cao. Công tác đổi mới kiểm tra đánh giá, đổi mới thi được thực hiện nghiêm túc. Đến nay, tỷ lệ trẻ đi nhà trẻ đạt 25,9%, mẫu giáo đạt 93,5%, 100% trẻ 5 tuổi được hoàn thành chương trình giáo dục mầm non và được đánh giá theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi; tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng ngày càng giảm từ chỗ 30-35% cách đây 5 năm, hiện nay bình quân dưới 10%.

Tỉ lệ học sinh tiểu học hoàn thành chương trình tiểu học hàng năm đạt 99,8%. Tỷ lệ học sinh THCS lên lớp hàng năm đạt 95% đến 97%. THPT tỷ lệ tốt nghiệp hàng năm đạt từ 88% đến 96%...Từ những kết quả đạt được, đến nay toàn tỉnh có 227 trường đạt chuẩn quốc gia, chiếm 50,8%, trong đó cấp THPT 9 trường, chiếm 29,03%, cấp THCS 52 trường, chiếm 40,3%, cấp tiểu học 103 trường, chiếm 66,9%. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia còn gặp nhiều khó khăn, trong đó nguồn lực đầu tư còn thấp. Việc duy trì các chuẩn của các trường đã đạt chuẩn chưa thực sự bền vững. Hiện tại số trường không duy trì được chuẩn đã được công nhận từ nhiều năm trước chiếm tỉ lệ không nhỏ.

Do đó, trong thời gian tới, ngành GD&ĐT cần tiếp tục củng cố, giữ vững và phát triển số trường đạt chuẩn quốc gia ở các cấp học, ngành học. Phấn đấu đến cuối năm 2020 có 70% các trường mầm non, tiểu học; 50% các trường THCS và trên 40% các trường THPT đạt trường chuẩn quốc gia theo Nghị quyết số 20 năm 2015 của HĐND tỉnh về Quy hoạch và phát triển giáo dục và đào tạo tỉnh Quảng Trị đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã đề ra. Để thực hiện tốt mục tiêu đặt ra, bên cạnh các giải pháp của ngành GD&ĐT, sự quan tâm của toàn xã hội, Sở GD&ĐT đề nghị UBND tỉnh sớm ban hành văn bản chỉ đạo thống nhất trong toàn tỉnh về công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia trong giai đoạn tiếp theo; chỉ đạo các địa phương xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, đồng thời đầu tư kinh phí, huy động các nguồn lực đẩy mạnh, nâng cao chất lượng xây dựng trường chuẩn.

Các huyện, thị xã, thành phố quan tâm chỉ đạo việc xây dựng trường chuẩn quốc gia đối với các trường trên địa bàn; tạo điều kiện thuận lợi như cơ chế, tài chính, đội ngũ để các đơn vị, trường học thực hiện. Các sở, ban, ngành phối hợp với Sở GD&ĐT đẩy mạnh công tác tuyên truyền, huy động nguồn lực, tham mưu cho tỉnh ban hành cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho các trường thực hiện xây dựng trường chuẩn quốc gia.

Xuân Vinh