Quy định của pháp luật về phòng chống bạo lực gia đình

Mặc dù xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất lẫn tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên nhưng tình trạng bạo lực gia đình vẫn còn tồn tại, thậm chí trở thành vấn nạn nhức nhối trong toàn xã hội. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó có nguyên nhân từ sự thiếu hiểu biết các quy định của pháp luật về phòng chống bạo lực gia đình.

Tuyên truyền, vận động người dân huyện Đakrông thực hiện các chính sách về bình đẳng giới -Ảnh: Q.H

Theo Điều 5, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022, các hành vi bị nghiêm cấm trong phòng chống bạo lực gia đình gồm: hành vi bạo lực gia đình quy định tại Điều 3 của luật này; kích động, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, giúp sức, cưỡng ép người khác thực hiện hành vi bạo lực gia đình; sử dụng, truyền bá thông tin, tài liệu, hình ảnh, âm thanh nhằm kích động bạo lực gia đình; trả thù, đe dọa trả thù người giúp đỡ người bị bạo lực gia đình, người phát hiện, báo tin, tố giác, ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình; cản trở việc phát hiện, báo tin, tố giác, ngăn chặn và xử lý hành vi bạo lực gia đình; lợi dụng hoạt động phòng chống bạo lực gia đình để thực hiện hành vi trái pháp luật; dung túng, bao che, không xử lý, xử lý không đúng quy định của pháp luật đối với hành vi bạo lực gia đình.

Về Điều 3 của luật này quy định, hành vi bạo lực gia đình bao gồm: hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng. Lăng mạ, chì chiết hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Cưỡng ép chứng kiến bạo lực đối với người, con vật nhằm gây áp lực thường xuyên về tâm lý.

Bỏ mặc, không quan tâm; không nuôi dưỡng, chăm sóc thành viên gia đình là trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, người không có khả năng tự chăm sóc; không giáo dục thành viên gia đình là trẻ em. Kỳ thị, phân biệt đối xử về hình thể, giới, giới tính, năng lực của thành viên gia đình. Ngăn cản thành viên gia đình gặp gỡ người thân, có quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh hoặc hành vi khác nhằm cô lập, gây áp lực thường xuyên về tâm lý.

Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau. Tiết lộ hoặc phát tán thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Cưỡng ép thực hiện hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn của vợ hoặc chồng. Cưỡng ép trình diễn hành vi khiêu dâm; cưỡng ép nghe âm thanh, xem hình ảnh, đọc nội dung khiêu dâm, kích thích bạo lực.

Cưỡng ép tảo hôn, kết hôn, ly hôn hoặc cản trở kết hôn, ly hôn hợp pháp. Cưỡng ép mang thai, phá thai, lựa chọn giới tính thai nhi. Chiếm đoạt, hủy hoại tài sản chung của gia đình hoặc tài sản riêng của thành viên khác trong gia đình.

Cưỡng ép thành viên gia đình học tập, lao động quá sức, đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm soát tài sản, thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng lệ thuộc về mặt vật chất, tinh thần hoặc các mặt khác; cô lập, giam cầm thành viên gia đình. Cưỡng ép thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp trái pháp luật.

Hành vi quy định tại khoản 1 điều này được thực hiện giữa người đã ly hôn; người chung sống như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị, em của người đã ly hôn, của người chung sống như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi với nhau cũng được xác định là hành vi bạo lực gia đình theo quy định của Chính phủ”.

Điều 19, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình quy định về báo tin, tố giác về hành vi bạo lực gia đình như sau: địa chỉ tiếp nhận tin báo, tố giác về hành vi bạo lực gia đình bao gồm: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình; cơ quan công an, đồn biên phòng gần nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình; cơ sở giáo dục nơi người bị bạo lực gia đình là người học; trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận ở khu dân cư nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình; người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội cấp xã nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình; tổng đài điện thoại quốc gia về phòng chống bạo lực gia đình. Việc báo tin, tố giác về hành vi bạo lực gia đình đến địa chỉ quy định tại khoản 1 điều này thực hiện theo các hình thức sau đây: gọi điện, nhắn tin; gửi đơn, thư; trực tiếp báo tin.

Chính phủ quy định về tổng đài điện thoại quốc gia về phòng chống bạo lực gia đình để tiếp nhận, xử lý tin báo, tố giác về hành vi bạo lực gia đình.

Thành Nam