Vươn lên từ mô hình cam kết thoát nghèo

(ĐĐK) - Là xã miền núi thuộc diện đặc biệt khó khăn theo Nghị quyết 30a của Chính phủ, thế nhưng những năm gần đây xã Mò Ó huyện Đak rông (tỉnh Quảng Trị) đã có nhiều đổi thay rõ rệt. Những con đường được trải bê tông rộng rãi, cuộc sống người dân không còn lo đói vào mùa giáp hạt. Điều đáng mừng là bà con Vân Kiều nơi đây không còn tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào chính sách mà thay vào đó là quyết tâm vươn lên thoát nghèo.

Trường Mầm non ở Mò Ó

Theo Phó chủ tịch UBND xã Mò Ó Hồ Văn Thăm, với đặc thù là xã miền núi có tỷ lệ hộ nghèo cao, năm 2013 qua điều tra, rà soát hộ nghèo trên địa bàn xã có 91 hộ nghèo (chiếm 21,3%); 51 hộ cận nghèo (chiếm 11,9%). Do đó, ngay khi được lựa chọn là xã thực hiện thí điểm mô hình hỗ trợ cam kết thoát nghèo bền vững (phương án 39) của huyện Đăkrông, xã đã bám sát và thực hiện tốt từng nội dung, phương án của mô hình hỗ trợ hộ cam kết thoát nghèo bền vững.

Cũng theo ông Hồ Văn Thăm, 10 hộ đầu tiên trong năm 2012 được lựa chọn để tham gia mô hình đều là những hộ đồng bào dân tộc Vân Kiều có điều kiện kinh tế hết sức khó khăn và chưa nhận được các chính sách hỗ trợ từ Chương trình 30 a, 134 (phù hợp với tiêu chí đặt ra của mô hình). Theo đó, mỗi hộ nghèo tham gia mô hình sẽ được hỗ trợ trực tiếp từ các chương trình, dự án với số tiền khoảng 30 triệu đồng để mua 2 con bò cái sinh sản và làm chuồng trại; trồng 1- 1,5 sào cỏ voi cung cấp thức ăn cho bò; hỗ trợ giống cây lâm nghiệp, phân bón và một phần nhân công phát thực bì, đào hố trồng và chăm sóc 1- 2ha rừng thâm canh; hỗ trợ giống, vật tư, phân bón để trồng các loại cây ngắn ngày vụ đầu tiên như lúa nước, ngô, lạc, đậu các loại; hỗ trợ khai hoang phục hóa hoặc hỗ trợ chuyển nhượng đất sản xuất đối với hộ nghèo không có đất sản xuất. Nhờ đó, đến nay có hơn 80% số hộ tham gia mô hình từng bước thoát nghèo.

Là một trong những hộ thuộc nhóm đầu tiên nhận được hỗ trợ theo phương án 39, ông Hồ Văn Hia, thôn Phú Thiềng (xã Mò Ó) phấn khởi cho biết, nhờ có phương án 39 mà gia đình tôi đã thoát cảnh kiếp nghèo và nuôi 4 đứa con học Đại học, Cao đẳng.

Từ sự hỗ trợ của phương án 39, gia đình ông Hia được hỗ trợ 2 con bò sinh sản cũng như tiền mua giống, cây trồng, phân bón, giao chăm sóc rừng... Với số tiền hỗ trợ, gia đình ông đã đầu tư trồng 4 ha sắn và 3 ha rừng tràm hoa vàng, keo tai tượng; trồng 1,5 sào cỏ voi để chủ động nguồn thức ăn cho 2 con bò cái sinh sản được hỗ trợ. "Chỉ sau 1 năm nhận được sự hỗ trợ, tổng thu nhập của gia đình tôi đạt ngưỡng gần 50 triệu đồng từ tiền bán sắn cùng nhiều khoản thu nhập khác. Đây là số tiền lớn có nằm mơ tôi cũng không dám mơ, giờ không chỉ thoát nghèo mà cuộc sống của cả gia đình tôi ngày càng khấm khá”, ông Hia vui vẻ cho biết.

Không riêng gì gia đình ông Hia, mà ở Mò Ó rất nhiều hộ gia đình đã vươn lên thoát nghèo nhờ phương án 39 này. Thực tế cho thấy, trước đây nhiều hộ nghèo của xã Mò Ó cũng nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các chương trình, dự án để phát triển sản xuất nhằm thoát nghèo nhưng do không có cơ chế ràng buộc giữa chính quyền địa phương với các hộ dân nên khi hỗ trợ gia súc, gia cầm thì họ đem bán hoặc chăm sóc không tốt dẫn đến việc gia súc, gia cầm chết... nên hiệu quả của việc hỗ trợ không cao. Riêng với phương án 39 do có cơ chế ràng buộc, cam kết chặt chẽ giữa các hộ tham gia mô hình với chính quyền địa phương nên đến nay mô hình này đã đem lại hiệu quả cao.

"Với cơ chế ràng buộc nên phương án 39 đã góp phần thực hiện giảm nghèo bền vững cho những hộ dân được lựa chọn. Hiện chúng tôi đang tiến hành triển khai mô hình này rộng khắp, nhằm giúp bà con phát huy nội lực của chính mình để thoát nghèo”, Phó chủ tịch Hồ Văn Thăm cho biết.

Không còn tư tưởng ỷ lại

Mặc dù tỉ lệ hộ nghèo vẫn còn cao, bên cạnh đó nhiều tiêu chí về nông thôn mới chưa cán đích, song có thể nói bộ mặt nông thôn mới ở xã Mò Ó đã có nhiều thay đổi tích cực, không còn những con đường lầy lội mà thay vào đó là những con đường trải bê tông chạy khắp dọc thôn bản. Ngay cả đường giao thông nội đồng cũng được bà con tự nguyện hiến đất, giải phóng mặt bằng mở rộng cho xe ô tô ra đến tận ruộng.

UBND xã Mò Ó thường xuyên đưa nhiều loại giống lúa mới có chất lượng cao, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng hỗ trợ người dân. Nhờ đó, đến nay đất sản xuất lúa nước của toàn xã lên tới 397ha, người dân Mò Ó giờ không còn lo thiếu gạo ăn trong kỳ giáp hạt nữa.

Có được kết quả trên, ông Hồ Văn Thăm cho rằng đó là kết quả của sự đồng thuận vươn lên thoát nghèo của bà con Vân Kiều. Cũng theo ông Thăm, việc giảm nghèo cho bà con dân tộc nhân tố quan trọng không phải là vốn, là giống mà là sự đồng thuận của người dân. Chỉ có thể thoát nghèo và giảm nghèo nếu mỗi hộ dân quyết tâm, xuất phát từ thực tiễn này, UBND xã đã làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân. Với phương châm "mưa dầm thấm lâu” dần dà bà con đã hiểu về sự cơ cực của nghèo đói là do mình tạo ra chứ không phải do người khác, hay yếu tố nào. Hiện bà con dân tộc thiểu số ở xã Mò Ó không còn du canh du cư và đốt rừng làm rẫy nữa, mà biết trồng lúa nước 2 vụ cho năng suất cao, đảm bảo an ninh lương thực. Điều quan trọng không còn tư tưởng ỷ lại mà biết chủ động vươn lên thoát nghèo. Đây chính là động lực để xã hoàn thành mục tiêu đặt ra về xây dựng nông thôn mới, cũng như giảm tỉ lệ hộ nghèo”, ông Thăm nhấn mạnh.

Lê Bảo