Triển khai, phổ biến Luật Tiếp cận thông tin và Luật Trợ giúp pháp lý 2017

(QT) – Hôm nay 19.9.2018, Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tổ chức hội nghị triển khai, phổ biến Luật Tiếp cận thông tin và Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 cho các báo cáo viên thuộc các sở, ngành, địa phương trong tỉnh.

Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 3, ngày 20/6/2017 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2018

Luật Tiếp cận thông tin được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 11, ngày 6/4/2016 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2018. Luật Tiếp cận thông tin gồm 5 Chương, 37 Điều, quy định về việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân; nguyên tắc, trình tự, thủ tục thực hiện quyền tiếp cận thông tin, trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân. Luật quy định 14 nhóm lĩnh vực, thông tin phải công khai; 2 nhóm thông tin tiếp cận có điều kiện, đồng thời quy định những thông tin công dân không được tiếp cận liên quan đến bí mật nhà nước, thông tin nếu được tiếp cận sẽ gây nguy hại đến lợi ích nhà nước, ảnh hướng xấu quốc phòng - an ninh, quan hệ quốc tế…

Luật Tiếp cận thông tin nhằm thể chế hóa đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn của con người và xã hội. Thực tiễn cho thấy, nhu cầu tiếp cận thông tin của người dân ngày một tăng, trong khi một số cơ quan nhà nước có xu hướng muốn thu hẹp diện công bố thông tin vì lí do bảo mật, bảo vệ bí mật nhà nước, ... Vì vậy, việc luật hóa trình tự, thủ tục và cách thức tiếp cận thông tin sẽ giúp người dân được bảo vệ quyền lợi chính đáng, đồng thời bảo đảm cơ quan công quyền không né tránh trách nhiệm cung cấp thông tin theo luật. Ngoài ra, sự ra đời của Luật Tiếp cận thông tin góp phần khẳng định Việt Nam đã hội nhập sâu rộng và thực thi đầy đủ các công ước quốc tế, đặc biệt là những công ước về quyền con người.

Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 3, ngày 20/6/2017 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 nhằm thay thế Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 không còn phù hợp với thực tiễn. Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 gồm 8 Chương, 48 Điều, quy định về người được trợ giúp pháp lý, tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý, người thực hiện trợ giúp pháp lý, hoạt động trợ giúp pháp lý và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với hoạt động trợ giúp pháp lý. So với Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 thì Luật mới vẫn giữ nguyên về số chương nhưng ít hơn 4 điều, trong đó những điểm mới nổi bật như: Diện người được trợ giúp pháp lý; tổ chức thực hiện và người thực hiện trợ giúp pháp lý; các hình thức thực hiện và trình tự thực hiện trợ giúp pháp lý; trách nhiệm và sự phối hợp của các cơ quan tiến hành tố tụng, các cơ quan nhà nước có liên quan, tổ chức xã hội nghề nghiệp, tổ chức chủ quản của tổ chức tư vấn pháp luật.

Về diện người được trợ giúp pháp lý được mở rộng hơn so với Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006. Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 chỉ quy định 6 diện người được trợ giúp pháp lý thì trong bối cảnh kinh tế - xã hội mới của đất nước, tại Điều 7 của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017 đã mở rộng với 14 diện người được trợ giúp pháp lý gồm: Người có công với cách mạng; người thuộc hộ nghèo; trẻ em; người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biêt khó khăn; người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi; người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo. Những người thuộc diện khó khăn về tài chính như cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 16 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự; nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình; nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; người nhiễm HIV.

Lê Minh