Tính an toàn và hiệu lực của vắc xin ngũ giá

(SK&ĐS) - Việt Nam đã có thêm 1 vắc xin ngừa vi rút Rota, đây là loại vắc xin ngũ giá (5 týp huyết thanh ngừa 5 chủng vi rút Rota có trong một vắc xin). Đây có thể gọi là tin vui cho các bác sỹ làm công tác dự phòng, các bậc cha mẹ và cho chính bản thân con trẻ, đặc biệt là trẻ nhũ nhi.

Chủng ngừa vi rút Rota sớm để bảo vệ con

Vi rút Rota đã và đang trở thành nguy cơ và gánh nặng cho ngành y tế của bất cứ quốc gia nào bởi tính dễ lây lan qua những tiếp xúc đơn giản hàng ngày. Nhiễm vi rút Rota gây nên những trường hợp tiêu chảy, nặng hơn là viêm dạ dày ruột cấp dẫn đến nhiều ca tử vong. Gánh nặng không chỉ đè nặng lên thể chất của trẻ khi liên tục nóng sốt, ói mửa và đối diện nguy cơ tử vong mà còn tạo áp lực với cả gia đình và bệnh viện vì trẻ buộc phải được khám, cấp cứu, truyền dịch ở bệnh viện. Mỗi năm, vi rút Rota gây ra khoảng 111 triệu ca viêm dạ dày ruột, 25 triệu lượt khám ngoại trú, 2 triệu lượt nhập viện và hơn 500.000 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ước tính có từ 3.000-5.000 trẻ em dưới 5 tuổi tử vong mỗi năm do nhiễm vi rút Rota, chiếm 8-11% tỉ lệ tử vong của trẻ em nhóm này.

Chủng ngừa bằng vắc xin sẽ bảo vệ trẻ nhỏ trước sự tấn công của vi rút Rota

Tại Hội thảo “Tính an toàn và hiệu lực của vắc xin Rota vi rút ngũ giá RotaTeq”, PGS.TS. Đặng Đức Anh - Phó Viện trưởng Viện vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết, hàng năm tại Việt Nam, tỷ lệ nhập viện ở trẻ em do vi rút Rota luôn trên 50%. Nhiều chuyên gia y tế khẳng định vắc xin chủng ngừa vi rút Rota chính là một trong những biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ, đặc biệt ở trẻ nhũ nhi vì trẻ dưới 24 tháng tuổi rất dễ mắc phải. Sau 24 tháng cũng chưa hẳn đã yên tâm, hầu hết trẻ đều đã nhiễm vi rút Rota một lần ở lứa tuổi dưới 5.

Tăng cường bảo vệ trẻ trước sự lưu hành đa dạng của vi rút Rota

Vi rút Rota không phân biệt điều kiện sống, tỷ lệ mắc các bệnh do vi rút Rota ở các nước phát triển và các nước đang phát triển tương đương nhau. Việc cải thiện chất lượng nguồn nước và điều kiện vệ sinh đơn thuần chưa thể kiểm soát được dịch bệnh.Chủng ngừa được xem là biện pháp hiệu quả nhằm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do nhiễm vi rút Rota đồng thời giảm gánh nặng về kinh tế.

Chủng ngừa vi rút Rota bằng vắc xin ngũ giá được khuyến nghị bắt đầu từ khi trẻ được 7,5 tuần tuổi

Điều đáng nói, có rất nhiều chủng vi rút Rota và sự lưu hành của các chủng biến đổi hàng năm, không đoán trước được. Đặc biệt ở các nước đang phát triển, có thể có nhiều chủng lưu hành cùng một lúc và thay đổi theo từng năm hoặc theo từng khu vực. Do sự biến đổi chủng vi rút thường xuyên theo từng năm, thậm chí từng mùa nên việc chủng ngừa đôi khi vẫn để “lọt lưới” bệnh. Thế giới hiện có hai loại vắc xin ngừa vi rút Rota đang được lưu hành, với việc vắc xin ngũ giá ngừa vi rút Rota được phê chuẩn cho lưu hành tại Việt Nam, trẻ em Việt Nam đang được tăng cơ hội phòng tránh các bệnh do vi rút Rota gây ra.

Tại Việt Nam, đây là loại vắc xin ngũ giá ngừa vi rút Rota với 5 týp huyết thanh ngừa 5 chủng vi rút Rota thường gặp là G1, G2, G3, G4 và những týp huyết thanh có chứa P1A[8]. 5 chủng vi rút Rota này được xem là nguyên nhân gây nên 95% các ca viêm dạ dày ruột do vi rút Rota gây ra trên toàn thế giới. Vắc xin ngũ giá ngừa vi rút Rota khá phù hợp với khuyến nghị của giới chuyên môn là chủng ngừa để bảo vệ sớm - khi thời gian sử dụng cho trẻ em bắt đầu từ 7,5 tuần tuổi. Thời điểm này cũng trùng với lịch tiêm chủng ở trẻ nhũ nhi. Vắc xin ngũ giá ngừa vi rút Rota được đánh giá có khả năng bảo vệ thường trực 3 năm kể từ khi chủng ngừa. Trước Việt Nam, đã có 11 quốc gia Châu Á phê chuẩn cho lưu hành vắc xin ngũ giá ngừa vi rút Rota. Vắc xin ngũ giá ngừa 5 chủng vi rút Rota này cũng được sử dụng trước đó tại Mỹ và châu Âu, và hiện đang được lưu hành tại 100 nước trên thế giới. PGS.TS. Phạm Lê An - Giám đốc Trung tâm Đào tạo Bác sĩ Gia đình Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh nhận xét: “Có thêm 1 vắc xin ngừa vi rút Rota là một tin mừng cho các bậc phụ huynh cũng như các bác sỹ làm công tác dự phòng vì có thêm 1 lựa chọn và cũng tăng thêm khả năng bao phủ của việc chủng ngừa vi rút Rota cho người dân Việt Nam trong hiện tại và tương lai.”

Ngọc Lam (ghi)