Thư Roma: Câu chuyện về một thứ bóng đá người Ý đánh mất

(TT&VH) - Kể từ bài viết đầu tiên từ Italia của tôi cho TT&VH hôm 8/10/2007, đây đã là lá thư thứ 300 của tôi từ Roma đến độc giả Việt Nam. Những hình ảnh trên kênh Sky Italia về những trận đấu ở Premier League cuối năm 2008 gây ra không ít suy nghĩ trong lòng người Ý: trong khi các sân cỏ Italia đóng băng vì lạnh giá và hàng triệu người đổ đi nghỉ khắp nơi, thì trên đất Anh, các trận đấu vẫn diễn ra đầy phấn khích và tràn ngập khán giả. Những tấm biển dán ngoài phòng vé lúc nào cũng “Sold out” (hết vé). Ở Saint James Park, trong khi Liverpool đè bẹp Newcastle thì HLV Benitez ngồi trên khán đài, giữa những khán giả hết sức thân thiện và cười tươi tỉnh với những nữ CĐV muốn chụp ảnh chung với ông. Hãy tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu Mourinho ngồi trên khán đài của sân Olimpico, giữa các CĐV Roma... Premier League, các trận đấu đầy khán giả, những bàn thắng được ghi vào buổi chiều thay vì vào buổi đêm lạnh cóng như các trận đấu đêm như ở Italia. Các nền văn hóa thưởng thức dĩ nhiên phải khác nhau. Người Anh có thể đá bóng vào cả Giáng sinh lẫn những ngày cuối năm như một thói quen, hệt như truyền thống phải uống chè, trong khi điều đó gần như không tưởng trên đất Ý khi người ta chỉ thích đi nghỉ, dành thời gian cho gia đình, hay đúng hơn nữa, đến nhà thờ để phụng thờ Chúa. Nhà thờ chắc chắn sẽ không hài lòng nếu ở Ý, Serie A diễn ra những ngày cuối năm, vì đó điều không thể chấp nhận được trong một đất nước nặng nề Công giáo như Italia (Họ đã từng chống lại việc các siêu thị mở cửa vào ngày Chủ nhật!).Nhưng vẫn nhức nhối một câu hỏi với người Italia: tại sao họ có thể ra sân và vui vẻ bất cứ lúc nào, còn tại sao chúng ta lại không thể? Người Ý luôn cho rằng, sở dĩ các CLB Anh thất bại ở giai đoạn knock-out Champions League những năm trước đây là do đã bị vắt kiệt sức trong giai đoạn cuối năm và không được nghỉ ngơi do mật độ thi đấu quá dày. Nhưng sự thật khác hẳn, vì đấy không phải là lí do chính: các CLB Ý được nghỉ những 3 tuần hơn các CLB Anh vẫn thất bại như thường, trong khi các đại gia bên kia biển Manche đã vào 3 chung kết Champions League gần đây nhất. Trong quá khứ, Serie A đã từng ra sân những ngày đặc biệt trong năm, như đúng ngày Giáng sinh 24/12/1966, các ngày cuối năm 31/12/1977 và 1983, nhưng cũng đá cả các ngày 2/1 các năm 1976 và 1983. Nhưng sau các trận đấu vào ngày cuối năm 1990 và 6/1/1991, ngày thứ 12 sau Giáng sinh, cũng là một ngày lễ quan trọng của Thiên chúa, những trận đấu vào ngày “lịch đỏ” ở Italia chấm dứt. Nghiệp đoàn cầu thủ lên tiếng cho rằng các ông chủ đang tìm cách giết chết các cầu thủ với quá nhiều trận đấu, quá căng thẳng, thời tiết quá lạnh (ở Anh chắc chắn lạnh hơn nhiều). Vậy là stop, đến tận bây giờ, khi người ta đặt ra câu hỏi, liệu những lí do ấy còn còn đứng vững được nữa không, khi Serie A cần một sự thay đổi lớn về thói quen và có thể sẽ thu hút lại một lượng khán giả lớn nay đã trở nên lười biếng. Tại sao người ta không thể kéo dài thời gian thi đấu ra tận cuối năm, bằng cách loại bỏ đi các vòng đấu vào các đêm thứ 4 giữa tuần? Người Ý đã trở nên cứng nhắc với chính mình, trong khi đám cầu thủ triệu phú chỉ muốn được nghỉ ngơi càng lâu càng tốt. Khoảng thời gian không có Serie A, báo chí thể thao Italia nuôi sống mình bằng các trang viết về bóng đá Anh. Nhật báo Corriere dello Sport-Stadio thậm chí mở hẳn trang rưỡi về Premier League. Trong khi mấy đài phát thanh tường thuật trực tiếp giải đấu, thì kênh Sky Italia cũng truyền tất cả các trận đấu (không có gì ngạc nhiên, vì chủ của hãng này, Murdoch, chính là người có công lớn trong việc tạo nên Premier League bằng truyền hình trả tiền của ông ta). Mùa đông, ở Anh, người ta giải trí hay hơn và kiếm tiền nhiều hơn ở Italia, khủng hoảng và lạnh lẽo. Nhưng chưa hết, bóng đá Anh dường như đang bắt đầu xâm lược Italia.