Tận diệt chim trời

(QT) - Sau mùa gặt, khi chim trời đổ về những cánh đồng trũng bao la ở huyện Hải Lăng (Quảng Trị) trú ngụ, kiếm ăn thì cũng là lúc những người săn chim ở đây bắt đầu hoạt động. Họ dùng đủ các loại bẫy tận diệt đàn chim trời không thương tiếc. Vì kế mưu sinh của cánh thợ săn chim cũng như nhu cầu của thực khách mà những đàn chim trời dần thưa vắng… Bẫy giăng khắp đồng Khoảng một tháng nay, những cánh đồng lúa sau mùa gặt ở huyện Hải Lăng ngập nước, rơm rạ đã rã ra, lượng cá tôm xuất hiện nhiều cũng là lúc đàn chim trời đủ loại tìm về kiếm ăn và trú ngụ. Đây cũng là lúc cánh thợ săn chim giương bẫy sẵn. Theo chân ông Nguyễn Trí Đ., thôn 4, xã Hải Thọ, huyện Hải Lăng, chúng tôi ra giữa cánh đồng ngập nước để kiểm tra cò dính bẫy. Giữa cánh đồng nước mênh mông, có khoảng 100 bẫy chim trời giả bằng tôn và chim mồi của ông Đ. đã được cắm sẵn. Kiểm đếm, ông Đ. gỡ được 5 con cò dính bẫy đang vùng vẫy. Ông Đ. tặc lưỡi nói: “Mẻ bẫy sáng nay rứa là ít đó, chứ mấy hôm đầu mùa được chừng 15-20 con là chuyện thường, có bữa được nhiều hơn nữa. Cò thường bay cả đàn, nên thường dính bẫy hàng lọat. Mà bữa nay chim cò ít dần, người đặt bẫy thì nhiều nên cũng chẳng kiếm được mấy”. Xung quanh đám bẫy của ông Đ. còn rất nhiều bẫy của người khác cũng với hàng trăm con chim trời giả và chim mồi.

Những đàn cò giả được người bẫy chim cắm dày đặc trên cánh đồng trũng huyện Hải Lăng

Khắp cánh đồng ở các xã vùng trũng như Hải Thọ, Hải Thành, Hải Vĩnh, Hải Dương, Hải Hòa, Hải Tân… thời điểm này đâu đâu cũng có bẫy chim trời. Chúng tôi đi qua một số cánh đồng xung quanh càng Cây Da, Phước Điền, Hưng Nhơn, Hội Điền và một số cánh đồng khác cũng đã chứng kiến có hàng chục bãi bẫy chim trời. Mỗi đám bẫy có số lượng từ vài chục đến cả trăm con chim giả, chim mồi. Chim giả được làm bằng tôn, sau đó sơn đủ màu sắc giống các loại chim trời muốn bẫy rồi cắm rải đều xuống các vũng nước lớn, nơi chim trời thường sà xuống kiếm ăn. Bẫy chim trời có nhiều loại. Nếu những năm trước cánh săn chim trời thường dùng keo dính bôi quanh chim giả và giăng lưới thì hiện nay, họ lại ưa chuộng bẫy bằng sắt bán nguyệt để ngụy trang dưới lớp cỏ vì loại này độ dính cao hơn. Các loại chim trời bị bẫy phổ biến nhất là cò, diệc, le le, vịt trời, chim dạt... Cũng có nơi, cánh săn chim dùng cả súng hơi. Anh Đặng S., một tay chuyên dùng súng hơi bắn chim cho biết: “Dùng súng hơi chủ yếu bắn vào ban đêm ở những nơi chim trời trú ngụ như ở các lùm cây giữa đồng. Vừa dùng đèn pin soi vừa bắn nên hiệu quả rất cao. Những ngày đầu mùa tôi và một số người nữa bắn mỗi đêm được vài chục con”. S. cho biết, chim anh bắn được nếu nhiều quá thì nhổ lông thui ra chợ bán, ít thì làm mồi để nhậu. Tan tác cánh chim trời Nếu cách đây độ chục năm, vào mùa chim trời di trú kiếm ăn thì khắp các cánh đồng quê dập dờn từng đàn lớn đủ các loại. Nhưng nay hình ảnh bình yên đó đã dần biến mất bởi cánh săn chim xuất hiện ngày càng nhiều. Nhu cầu thích mồi nhậu lạ, “mồi sạch”, “mồi đồng quê” của khách ngày nay gia tăng đã đẩy giá các loại chim trời tăng cao. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến những đàn chim trời dần thưa vắng. Vào mùa này, đi qua hầu hết các chợ từ quê lên phố ở huyện Hải Lăng đều có bày bán các loại chim trời đủ loại. Có loại thì còn nguyên con, có loại bị nhổ lông bán sống hay đã được thui sẵn. Nhiều nhà hàng, quán nhậu hiện nay cũng săn tìm bằng được các loại chim trời “đặc sản” như le le, vịt trời, chim dạt, diệc, triếc... để phục vụ khách. Ông Đ. cho hay, chim trời có giá rẻ nhất như cò cũng lên đến vài chục nghìn đồng/con, loại đắt như vịt trời (dân nhậu hay gọi là sâm cầm) cũng lên đến 250-300 nghìn đồng/con. “Ngày nào trúng đậm cũng kiếm được bạc triệu, nếu ít cũng được vài trăm nghìn. Việc đơm bẫy chim tuy làm chơi chơi nhưng kiếm ra tiền nên hiện nay nhiều người làm lắm”, ông Đ. nói. Không chỉ dân bẫy chim, bắn chim chuyên nghiệp như ông Đ., anh S. mà hiện nay nhiều người dân nhàn rỗi ở vùng có cánh đồng rộng, có chim trời về kiếm ăn cũng sắm lưới, làm cò giả ra đồng đặt bẫy để vừa kiếm tiền thời vụ, vừa kiếm mồi nhậu cũng khiến đàn chim trời suy giảm nhiều. Thời gian qua, các nhà nghiên cứu đã nhiều lần cảnh báo, sự đa dạng của các loại chim trời đang bị đe dọa nghiêm trọng. Thực tế nhiều loại chim muông di trú đặc hữu đang dần biến mất. Ngoài việc môi trường sống bị thu hẹp thì sự săn bẫy bừa bãi, vô tội vạ của con người cũng là nguyên nhân lớn gây nên tình trạng chim trời bị tận diệt. Tuy nhiên, việc ngăn chặn, xử lý tình trạng săn bẫy chim trời vẫn chưa được sự quan tâm của các cơ quan có trách nhiệm. Chứng kiến cảnh chim trời được bày bán ở khắp nơi, từ ngoài đồng, chợ, đến nhà hàng, quán nhậu một cách phổ biến mà xót xa. Nếu tình trạng này vẫn cứ tiếp diễn mà không được sự quan tâm vào cuộc rốt ráo, quyết liệt của các cơ quan chức năng, chắc chắn rằng không bao lâu nữa những cánh chim trời bình yên, thân thương trên những cánh đồng sẽ chỉ còn trong ký ức. Bài, ảnh: HIẾU GIANG