Quy hoạch xây dựng hạ tầng kỹ thuật thành phố Đông Hà, thực trạng và giải pháp

(QT) - Nằm trên tuyến Hành lang Kinh tế Đông - Tây và ở vị trí đầu cầu về phía Việt Nam, Đông Hà là thành phố tỉnh lỵ, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật của tỉnh Quảng Trị, có vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung bộ và của cả nước. Với những đặc thù này, trong những năm qua, được sự quan tâm của các cấp, các ngành, hệ thống hạ tầng kỹ thuật của thành phố Đông Hà từng bước được quy hoạch và đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, để đáp ứng tốt hơn với yêu cầu phát triển trong thời gian tới, xây dựng hạ tầng kỹ thuật của địa phương cần phải được quy hoạch và thực hiện đồng bộ, hiệu quả hơn.

Thi công hệ thống thoát nước ở đường Trần Hưng Đạo, thành phố Đông Hà

Hạ tầng kỹ thuật có vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển đô thị. Hệ thống này ảnh hưởng lớn đến việc tổ chức không gian, mối quan hệ giữa các khu chức năng, phân bổ mạng lưới dân cư; bố trí các công trình hạ tầng xã hội; tổ chức cảnh quan và thiết kế kiến trúc đô thị. Có thể nhận thấy, hệ thống giao thông của thành phố Đông Hà ngoài một số tuyến đường trung tâm, các quốc lộ xuyên qua đô thị được đầu tư xây dựng khá đồng bộ về chất lượng mặt đường, cây xanh, hệ thống chiếu sáng, thoát nước thì vẫn còn rất nhiều tuyến đường nhỏ hẹp, chưa có vỉa hè, cây xanh, hệ thống thoát nước, điện chiếu sáng; ở khá nhiều khu dân cư, hệ thống đường giao thông chưa được bê tông hóa, chưa bảo đảm tính liên hoàn, thông suốt và an toàn. Thành phố mới chỉ có 65% đường phố có hệ thống điện chiếu sáng, tuy nhiên chất lượng chiếu sáng chưa cao. Hệ thống tiêu thoát nước ở nhiều tuyến đường, khu dân cư chưa được quan tâm đầu tư đồng bộ và phát huy hiệu quả cao nhất. Chất lượng nguồn nước cấp phục vụ sinh hoạt có nguy cơ ô nhiễm, nhiều tuyến đường ống cấp nước bị hư hỏng, tỷ lệ thất thoát nước còn cao (khoảng 33%). Thành phố chưa có nhà máy xử lý nước thải, rác thải nên nước thải chưa qua xử lý đang xả thẳng ra môi trường, rác thải sinh hoạt vẫn đang được xử lý thủ công… Từ thực tế trên, vấn đề quy hoạch xây dựng hạ tầng kỹ thuật của thành phố Đông Hà cần phải được thực hiện phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; quy hoạch phát triển không gian đô thị; hình thái phân bố dân cư, khu công nghiệp; định hướng phát triển không gian đô thị cùng các quy hoạch ngành có liên quan. Xây dựng hạ tầng kỹ thuật cần đảm bảo tính đồng bộ cho nhu cầu hiện tại và hướng đến hiện đại trong tương lai; bảo đảm sự kết nối mang tính hệ thống, thống nhất của thành phố với những vùng phụ cận và thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu. Trong phân bố các công trình hạ tầng kỹ thuật và mật độ mạng lưới phải phù hợp với việc bố trí dân cư, bố trí sản xuất; chú ý việc cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật hiện có để sử dụng hợp lý và tiết kiệm các nguồn lực đầu tư. Trên cơ sở này, một số chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành về quy hoạch xây dựng hạ tầng kỹ thuật đô thị trong nước đã đề xuất một số ý tưởng, giải pháp về lĩnh vực này của thành phố Đông Hà là: Phát triển mạng lưới giao thông phải bảo đảm liên hoàn, thông suốt, thuận tiện và an toàn. Kết nối giao thông quốc gia (Quốc lộ 9 và Quốc lộ 1) với giao thông đô thị hợp lý; đường phố đô thị phải được phân cấp, phân loại rõ ràng theo chức năng; tỷ lệ quỹ đất dành cho giao thông phải đảm bảo từ 16 - 25%. Ưu tiên đầu tư, cải tạo nâng cấp trục giao thông chính đô thị, đường phố 2 bờ sông Hiếu đồng bộ về mặt đường, vỉa hè, cây xanh và chiếu sáng nhằm tạo nên các trục cảnh quan mang dáng dấp đô thị hiện đại; bê tông hóa 100% tuyến đường trong khu dân cư và hoàn thành giải tỏa các nút giao thông “cổ chai”. Hướng đến việc tổ chức các tuyến giao thông công cộng phục vụ đi lại, du lịch trong thành phố, từ thành phố đến các địa điểm xung quanh. Hoàn thiện hệ thống chiếu sáng hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng ở tất cả các tuyến phố, công viên. Thực hiện phân vùng và có kế hoạch bảo vệ nguồn nước sông Vĩnh Phước và sông Hiếu; nâng cao hiệu quả hoạt động nhà máy nước và xác định cụ thể các đường ống cũ, hư hỏng để sửa chữa, thay thế, giảm tỷ lệ thất thoát; đầu tư mở rộng hệ thống cấp nước nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển và mở rộng đô thị. Lựa chọn hệ thống thoát nước và quy hoạch vị trí các trạm xử lý nước thải phù hợp với từng giai đoạn phát triển của thành phố, đồng thời lưu ý quy hoạch thoát nước đô thị phải kết nối với quy hoạch thủy lợi trên địa bàn và vùng phụ cận. Đối với việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn cần tính toán đầy đủ lượng chất thải rắn để xác định mô hình thu gom, vận chuyển và lựa chọn công nghệ xử lý phù hợp; bố trí cơ sở xử lý chất thải rắn ở địa điểm xa các khu dân cư để đảm bảo các yếu tố an toàn về môi trường. Để hướng đến một đô thị văn minh, thành phố Đông Hà cần có khảo sát, đánh giá trực trạng việc bố trí, quản lý và sử dụng các nghĩa trang hiện có trên địa bàn để từ đó tính toán việc cải tạo, nâng cấp và bố trí hợp lý các nghĩa trang với quy hoạch phát triển đô thị; có cơ chế, chính sách để khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nghĩa trang, công viên vĩnh hằng theo nhu cầu và quy hoạch được phê duyệt. Quy hoạch và từng bước triển khai thực hiện việc ngầm hóa hệ thống hạ tầng kỹ thuật ở các tuyến phố trung tâm; không cho phép bố trí đi nổi hệ thống đường dây, cáp mà phải bố trí trong các tuyến cống cáp, hào hoặc trong tuynen kỹ thuật ở các tuyến phố mới… Quy hoạch xây dựng hạ tầng kỹ thuật là một khâu then chốt trong xây dựng quy hoạch chung thành phố Đông Hà đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cũng như nhiệm vụ trước mắt là xây dựng thành phố Đông Hà đến năm 2020 đạt đô thị loại II. Vì vậy, định hướng của lãnh đạo thành phố và đề xuất ý tưởng, giải pháp thực hiện của các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành về lĩnh vực này là rất quan trọng. Và để giải quyết tốt những vấn đề này không chỉ cần quyết tâm, nhiều công sức và thời gian của cấp ủy, chính quyền thành phố mà còn là sự quan tâm lãnh đạo, tạo mọi điều kiện thuận lợi, đặc biệt là ưu tiên bố trí các nguồn lực đầu tư của tỉnh. Bài, ảnh: HUY NAM