Những thuận lợi trong quy hoạch nông thôn mới ở Vĩnh Hiền

(QT) - Vĩnh Hiền nằm phía Đông Nam huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị), có tổng diện tích tự nhiên 676 ha, chia làm 8 thôn với mật độ dân số bình quân 317,8 người/km 2 . Trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Quảng Trị, Vĩnh Hiền được chọn là một trong 2 xã điểm xây dựng NTM của huyện Vĩnh Linh. Khác với những địa phương khác, Vĩnh Hiền bắt tay vào xây dựng NTM với nhiều điều kiện thuận lợi nhờ nội lực của một vùng quê trù phú. Đến Vĩnh Hiền vào những ngày đầu tháng 8, chúng tôi không khỏi bất ngờ khi người dân ở đây hiểu rất rõ mục đích, ý nghĩa của chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM cũng như ý thức cao trách nhiệm của mình trong việc xây dựng NTM đúng theo lộ trình. Với tinh thần phát huy quyền làm chủ, tích cực cùng nhà nước chung tay xây dựng NTM chứ không trông chờ, ỷ lại, những năm qua đảng bộ, chính quyền xã Vĩnh Hiền đã sát cánh cùng người dân trong việc xây dựng, đổi mới quê hương.

Người dân Vĩnh Hiền có nguồn thu nhập ổn định nhờ vào cây cao su và chăn nuôi gia cầm

Xác định khâu đột phá để thay đổi diện mạo xã là phải nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của nhân dân, ngoài việc đổi thửa, dồn điền toàn bộ diện tích 115 ha đất trồng lúa tạo thuận lợi trong thâm canh, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất lúa để tăng năng suất, giải quyết vấn đề lương thực tại chỗ cho cư dân địa phương, những năm trước đây, chính quyền xã Vĩnh Hiền đã tiến hành chia tổng diện tích đất nông nghiệp toàn xã theo bình quân đầu người và khuyến khích người dân tận dụng khai thác các tiềm năng lợi thế của vùng đất đỏ bazan màu mỡ để phát triển hai loại cây trồng chủ lực là cao su và hồ tiêu. Tính đến thời điểm này, tổng diện tích cao su khai thác ở xã Vĩnh Hiền là 350 ha, điều đặc biệt toàn bộ diện tích cao su tiểu điền này được chia bình quân cho các gia đình, nhờ chính sách này mà đến nay mỗi nông hộ ở Vĩnh Hiền đều sở hữu ít nhất 1 ha cao su và 1 sào tiêu đang ở độ tuổi thu hoạch. Ngoài ra, đây là vùng đất có truyền thống trồng các loại cây như: khoai, môn, từ, tía... nên các nông hộ ở đây có việc làm và thu nhập quanh năm. Theo khảo sát của UBND xã Vĩnh Hiền, năm 2011 mức thu nhập bình quân đầu người ở Vĩnh Hiền đạt mức 20 triệu đồng/ người/năm, đây là con số mà nhiều địa phương thuần nông khác mơ ước. Thu nhập cao, đời sống của người dân ổn định nên ngoài việc nhà ở dân cư ở đây được xây dựng khang trang thì việc huy động sức dân chung tay xây dựng NTM ở Vĩnh Hiền cũng trở nên dễ dàng hơn các địa phương khác. Đến nay, xã Vĩnh Hiền đã đạt 11/19 tiêu chí, với các tiêu chí còn lại cũng đã đạt được 60 – 80%. Đây chính là nền tảng quan trọng để Vĩnh Hiền phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu về NTM vào năm 2015. Phát huy những tiềm lực sẵn có của xã Vĩnh Hiền, năm 2011, Ban quản lý Dự án Chia sẻ tỉnh Quảng Trị đã chọn Vĩnh Hiền để đầu tư xây dựng quy hoạch phát triển NTM. Theo đó, Viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp đã xây dựng quy hoạch phát triển nông thôn Vĩnh Hiền giai đoạn 2015 - 2020 với các phần trọng tâm: Quy hoạch phát triển vùng sản xuất, quy hoạch phát triển khu trung tâm, quy hoạch hệ thống hạ tầng kinh tế- xã hội, trong đó chú trọng phần quy hoạch khu dịch vụ du lịch Rú Lịnh. Ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hiền cho biết: “Khi vận động nhân dân cải tạo ruộng đất, đổi thửa, dồn điền để phát triển sản xuất, đảng bộ và chính quyền xã đã lập sơ đồ quy hoạch sử dụng đất cụ thể nên đã dành quỹ đất để sau này xây dựng các công trình công cộng như: nhà văn hoá, sân thể thao các thôn, chợ, giao thông liên thôn, liên xóm... Nhờ có quy hoạch sử dụng đất từ trước nên đến nay việc quy hoạch NTM ở Vĩnh Hiền trở nên thuận lợi, các công trình đều có quỹ đất sẵn nên xây dựng không bị chồng chéo, không phải đền bù giải phóng mặt bằng”. Bản quy hoạch NTM xã Vĩnh Hiền đến giai đoạn 2015 – 2020 chủ yếu dựa trên hiện trạng, tiềm năng đất đai, con người xã Vĩnh Hiền cũng như quy hoạch tổng thể kinh tế, xã hội của huyện Vĩnh Linh và đã được UBND huyện phê duyệt. Theo đó, đến năm 2015 về phát triển vùng sản xuất của xã cơ bản không thay đổi nhiều. Cao su và hồ tiêu vẫn là 2 mặt hàng nông sản hàng hoá chủ yếu của xã, trong đó, sản lượng cao su đến năm 2015 là 896 tấn; năm 2020 là 1001 tấn. Tuy nhiên về diện tích trồng cao su sẽ giảm từ 348 ha xuống 333 ha vì mục đích chuyển đổi sử dụng đất. Riêng cây tiêu sẽ tiếp tục mở rộng diện tích từ 55 ha hiện nay lên 87,3 ha năm 2015 và đến năm 2020 sẽ đạt 91,3 ha đồng thời áp dụng các biện pháp kỹ thuật để nâng cao năng suất từ 63 tấn hiện nay lên 120 tấn năm 2015 và 144 tấn năm 2020. Trong khi đó, diện tích trồng lúa sẽ giữ ổn định diện 120 ha vào năm 2015, tuy nhiên sẽ chú trọng hướng đến sản xuất lúa chất lượng cao, còn các loại cây hoa màu khác như lạc, môn, khoai, từ, tía…sẽ giảm mạnh diện tích từ 225 ha hiện nay xuống còn 21 ha vào năm 2015 để chuyển đổi sang các loại cây trồng khác có hiệu quả kinh tế hơn như tiêu, vùng trồng rau chuyên canh, đồng cỏ để phát triển chăn nuôi theo quy mô trang trại vừa và nhỏ... Về quy hoạch hệ thống hạ tầng kinh tế- xã hội, những năm tới, xã Vĩnh Hiền sẽ đẩy mạnh phát triển giao thông nông thôn nhằm phục vụ nhu cầu đi lại, sản xuất, lưu thông hàng hoá đồng thời thay đổi diện mạo, bộ mặt thôn xóm. Ngoài việc nâng cấp, sửa chữa một số tuyến đường liên xã, liên thôn theo đúng tiêu chí, xã Vĩnh Hiền sẽ tập trung cứng hoá 59 tuyến đường nội thôn, 17/36 tuyến đường nội đồng đang còn là đường đất đi lại khó khăn vào mùa mưa. Đặc biệt những năm tới, việc nhà nước sẽ đầu tư các hạng mục nhằm phát triển khu du lịch sinh thái Rú Lịnh với tổng diện tích 200 ha bao gồm nhiều hạng mục như: khu dịch vụ, khu nghỉ dưỡng, công viên nước, công viên giải trí, khu mua sắm... nằm trên địa bàn 2 xã Vĩnh Hoà 80 ha và Vĩnh Hiền 120 ha là điều kiện thuận lợi để Vĩnh Hiền chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang thương mại, dịch vụ theo tiêu chí NTM, đồng thời nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân xã Vĩnh Hiền. Theo kế hoạch, nguồn vốn đầu tư xây dựng NTM ở Vĩnh Hiền sẽ được huy động từ 3 nguồn chính: Vốn do dân đóng góp khoảng trên 28 tỷ đồng, (chiếm 26,1%) bao gồm tiền mặt, ngày công, huy động đất đai…; vốn nhà nước trên 45,5 tỷ đồng (chiếm 42,1%) bao gồm các nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu; vốn khác như vốn ADB, vốn doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ, vốn xã hội hoá khoảng 34 tỷ đồng, chiếm 31,8%. Với các nguồn lực huy động được, xã sẽ ưu tiên phát triển giao thông nông thôn, xây dựng chợ…đồng thời chú trọng đào tạo nghề, nâng cao trình độ cho lao động nông thôn, tạo động lực để Vĩnh Hiền phát triển kinh tế bền vững, hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM theo đúng kế hoạch vào năm 2015. Bài, ảnh: LÂM THANH