Nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư trong bảo vệ môi trường

(QT) - Những năm qua, công tác bảo vệ môi trường (BVMT) luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh Quảng Trị đặc biệt quan tâm. Theo đó, mục đích của cộng đồng tham gia BVMT là nhằm huy động tối đa các nguồn lực trong xã hội thực hiện các hoạt động BVMT từ việc ra các quyết định, chính sách tới những hoạt động cụ thể nhằm giữ môi trường trong sạch, ngăn chặn và khắc phục hậu quả xấu do con người và thiên tai gây ra cho môi trường. Cộng đồng tham gia BVMT đã làm cho mọi người dân thấy được vai trò, trách nhiệm của mình trong giữ gìn, BVMT. Từ đó tạo nên những chuyển biến trong thói quen, nếp sống theo hướng thân thiện hơn với môi trường, góp phần phát triển môi trường xanh - sạch - đẹp. Việc triển khai thực hiện Đề án Cam kết BVMT trong cộng đồng dân cư đã tạo điều kiện cho nhiều địa phương trong tỉnh đẩy mạnh việc tham gia BVMT, từng bước thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Tập huấn về công tác bảo vệ môi trường tại cộng đồng dân cư ở xã Vĩnh Thái (Vĩnh Linh)

Về xã Vĩnh Thái (Vĩnh Linh) bây giờ, điều đầu tiên chúng tôi nhận thấy đó là môi trường trong lành, sạch đẹp, rác thải được thu gom ngăn nắp, đúng nơi quy định. Đồng chí Nguyễn Quang Thọ, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thái cho biết: “Đề án Cam kết BVMT ở cộng đồng dân cư đã góp phần rất lớn trong việc nâng cao nhận thức của người dân địa phương trong việc thu gom rác thải, BVMT. Nhờ vậy, từ khi đề án được triển khai, bộ mặt nông thôn xã Vĩnh Thái đã có nhiều thay đổi”. Là một xã ven biển bãi ngang, tình hình môi trường trên địa bàn xã những năm trước đây rất phức tạp. Hàng năm, xã hứng chịu hàng trăm tấn rác thải từ biển dạt vào, cộng với hàng chục tấn rác thải từ cộng đồng dân cư. Do việc thu gom và xử lý rác thải của người dân còn hạn chế nên môi trường sống của cộng đồng dân cư trên địa bàn xã bị ô nhiễm. Trước tình hình đó, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều biện pháp nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tuyên truyền cho người dân nâng cao nhận thức về BVMT trong cộng đồng dân cư. Năm 2014, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chọn Vĩnh Thái làm xã điểm để triển khai Đề án Cam kết BVMT trong cộng đồng dân cư, cùng với đó là việc tổ chức nhiều lớp tập huấn, tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho người dân về BVMT. Phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức ký cam kết BVMT cho cán bộ từ trưởng thôn đến cán bộ các ban, ngành cấp xã. UBND xã cũng phối hợp xây dựng kế hoạch, chương trình nhằm vận động hội viên, đoàn viên và nhân dân làm tốt công tác bảo vệ môi trường. Nhờ vậy, đến nay trên địa bàn xã Vĩnh Thái đã có 100% hộ tham gia ký cam kết BVMT tại cộng đồng dân cư. Đề án Cam kết BVMT trong cộng đồng dân cư được triển khai trong thời gian 2 năm, từ năm 2014-2015, trong năm 2014 đề án được triển khai tại 18 xã điểm trên địa bàn tỉnh, trong năm 2015 đề án sẽ tiếp tục được triển khai tại các xã còn lại. Nhận thấy đây là một đề án có tầm quan trọng, góp phần cải thiện môi trường sống trong cộng đồng dân cư, đồng thời thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ngay từ khi mới triển khai, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động, tích cực phối hợp với các địa phương được chọn ký cam kết điểm xây dựng kế hoạch cụ thể, đưa việc cam kết BVMT trong cộng đồng dân cư trở thành nhiệm vụ trọng tâm, lồng ghép để triển khai thường xuyên, quyết liệt với yêu cầu chung là tạo sự chuyển biến mới trong nhận thức và hành động của mỗi gia đình, từng cá nhân để BVMT khu dân cư ngày càng xanh-sạch- đẹp. Trên cơ sở đó, UBND các xã, thị trấn đã tích cực chỉ đạo các trưởng thôn, ban công tác mặt trận các khu dân cư tổ chức họp, phổ biến cho người dân về vấn đề BVMT trong cộng đồng dân cư, nội dung của đề án và vận động ký cam kết tại cộng đồng dân cư. Để nâng cao nhận thức của người dân về BVMT, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức 18 lớp tập huấn tại 18 xã điểm thực hiện đề án gồm: xã Hải Tân, Hải Thượng (Hải Lăng), phường 1, phường 3 (thành phố Đông Hà); thị trấn Ái Tử, xã Triệu Thuận (Triệu Phong); xã Gio Hòa, Gio Hải (Gio Linh); xã Hải Lệ, phường 1 (thị xã Quảng Trị); xã Cam Nghĩa, xã Cam Thủy (Cam Lộ); xã Ba Lòng, Mò Ó (Đakrông); thị trấn Khe Sanh, xã Thuận (Hướng Hóa); xã Vĩnh Thủy, Vĩnh Thái (Vĩnh Linh). Qua đó tập trung thảo luận các giải pháp tổ chức thực hiện công tác vệ sinh môi trường ở cộng đồng, hướng dẫn triển khai các nội dung trong cam kết. Thực tế cho thấy, thông qua các lớp tập huấn, nhận thức về vấn đề BVMT của cán bộ xã, thôn, đại diện các tổ chức đoàn thể tại các địa phương được nâng lên đáng kể. Nhằm đưa đề án vào cuộc sống, giúp người dân chủ động tham gia BVMT, Sở đã tổ chức lễ phát động ký kết BVMT tại 9 xã, phường thu hút gần 2.000 người tham gia. Thông qua các buổi lễ ký kết, nhiều nội dung liên quan đến Đề án Cam kết BVMT đã được triển khai trong cộng đồng dân cư, chính quyền các địa phương đã tổ chức vận động các hộ gia đình tham gia ký cam kết, qua đó, các hộ gia đình cũng đã tự nguyện tiến hành ký cam kết BVMT. Nhờ vậy, sau 1 năm triển khai đề án, tại 18 xã ký kết điểm đã có 21.540/23.644 hộ gia đình ký cam kết BVMT, đạt tỷ lệ trên 92%, trong đó khu vực thành thị đạt trên 90% và khu vực nông thôn đạt trên 95%. Ông Nguyễn Trường Khoa, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường cho biết: “Để đề án tiếp tục triển khai có hiệu quả, Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các ban, ngành liên quan và các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, tiến hành xây dựng các mô hình tự quản về BVMT tại các khu dân cư, qua đó giúp người dân nâng cao nhận thức về vai trò của việc BVMT, từng bước thực hiện có hiệu quả Chương trình xây dựng nông thôn mới”. Trong năm 2015, Đề án Cam kết BVMT trong cộng đồng dân cư tiếp tục được triển khai tại tại 123 xã, phường, thị trấn còn lại với mục tiêu phấn đấu số hộ cam kết tham gia vào hoạt động BVMT, tự quản vệ sinh môi trường các đường phố, khu dân cư trên địa bàn tỉnh đạt 90% đối với khu vực đô thị và 80% đối với vùng nông thôn. Bài, ảnh: THANH LÊ