Nâng cao chất lượng công tác của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới

* NGUYỄN HỮU DŨNG, UVTVTU, Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh Quảng Trị

Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2015- 2020 của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tỉnh được triển khai trên cơ sở kết quả thực hiện Chương trình hành động của Đại hội lần thứ XI Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ 2014 - 2019. Việc xây dựng và tổ chức thực hiện Chương trình hành động phải kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm; gắn với thực hiện Nghị quyết Đại hội XI MTTQ Việt Nam tỉnh; thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát, bổ sung, cập nhật những nhiệm vụ mới đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn; đề cao tinh thần chủ động, quyết tâm, đổi mới, sáng tạo, bảo đảm chất lượng, hiệu quả để góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp được nêu trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, đồng thời thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội lần thứ XI MTTQ Việt Nam tỉnh. Theo đó, Chương trình hành động cần tập trung nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2015-2020 với các nội dung sau: Một là , nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “Đoàn kết mọi người Việt Nam ở trong và ngoài nước, tăng cường quan hệ mật thiết giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước, tạo sinh lực mới của khối đại đoàn kết toàn dân tộc”. MTTQ Việt Nam các cấp tập trung tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối, nhiệm vụ, giải pháp được nêu trong Chương trình hành động số 16-CTHD/TU, ngày 15/6/2016 của Tỉnh ủy Quảng Trị về thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, đó là các Chương trình: Phát triển du lịch, dịch vụ; phát triển công nghiệp; phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; phát triển văn hóa, giáo dục, y tế và khoa học - công nghệ; bảo đảm an sinh xã hội; bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại gắn với phát triển kinh tế; xây dựng bộ máy nhà nước và cải cách hành chính; xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; xúc tiến đầu tư với các dự án trọng điểm. Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các thành viên của Mặt trận với các cơ quan đảng, nhà nước và phương tiện thông tin, truyền thông đại chúng để cung cấp đầy đủ, kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Chương trình hành động của MTTQ Việt Nam đến các tầng lớp nhân dân, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong nhận thức và hành động, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. MTTQ Việt Nam các cấp triển khai sâu rộng Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa IX) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 7 (khóa XI) của Đảng “Về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”. Tiếp tục triển khai thực hiện đề án “Đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” và Kết luận của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam về “Đổi mới công tác dân tộc, công tác tôn giáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Đổi mới và nâng cao hiệu quả việc phối hợp tổ chức gặp gỡ, tiếp xúc, lắng nghe, tập hợp ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của các vị tiêu biểu, người có uy tín trong đồng bào các dân tộc, tôn giáo, trí thức, các tầng lớp nhân dân để phản ánh kịp thời đến các cơ quan đảng, nhà nước và phục vụ nhiệm vụ giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, góp phần làm cho chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ngày càng đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của nhân dân, thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả việc tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư vào dịp kỷ niệm Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hàng năm (18/11), thực sự là ngày hội của các tầng lớp nhân dân ở mỗi khu dân cư, thắt chặt tình làng nghĩa xóm, gắn kết cán bộ, đảng viên với nhân dân theo phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, đồng thời nâng cao nhận thức, phát huy truyền thống vẻ vang của MTTQ Việt Nam, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững mạnh. Hai là , phát huy tinh thần sáng tạo và tự quản của nhân dân, triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước với mục tiêu “Phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên phối hợp tổ chức các hình thức tuyên truyền, cổ vũ, tôn vinh các gương điển hình tiên tiến trong lao động, sáng tạo, những đóng góp quan trọng cho nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tăng cường tập hợp đoàn viên, hội viên nhằm đa dạng hóa các hình thức tập hợp, đoàn kết tập hợp các tầng lớp nhân dân, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của các giai cấp, tầng lớp, thành phần đa dạng trong xã hội. Triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; bảo đảm giảm nghèo bền vững và xây dựng đô thị văn minh. Đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chương trình phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với xây dựng nông thôn mới, để đến năm 2020, cơ cấu ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, nông nghiệp đạt tỷ trọng tương ứng là 40%-41%-18,5%; mức giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân hàng năm giai đoạn 2016-2020 đạt 1,5-2,0%; bình quân mỗi năm tạo việc làm mới cho trên 9.500 lao động; đến năm 2020, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 65-70%, trong đó có bằng cấp, chứng chỉ đạt trên 28%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 80%; tỷ lệ dân số sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh ở thành thị đạt 95%, ở nông thôn đạt 93%... Đổi mới phương thức triển khai và nâng cao hiệu quả hoạt động cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” theo hướng xác định trọng tâm công việc, đối tượng vận động hàng năm, “phấn đấu có trên 80% người tiêu dùng trong tỉnh ưu tiên dùng hàng hóa thương hiệu Việt Nam”. Phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động, kịp thời tố giác những hành vi sản xuất, vận chuyển, mua bán hàng giả, hàng không bảo đảm an toàn trong sử dụng, gian lận thương mại... Đổi mới và nâng cao hiệu quả Chương trình “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức người dân trong công tác bảo vệ môi trường, tổ chức tốt các hoạt động giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Ba là , nâng cao hiệu quả việc phát huy dân chủ, thực hiện vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng và Nhà nước vững mạnh. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đẩy mạnh phối hợp tuyên truyền, phổ biến Hiến pháp năm 2013, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 tới các tầng lớp nhân dân; nâng cao chất lượng tổng hợp, báo cáo ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân tại các kỳ họp của HĐND các cấp. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên nâng cao hiệu quả phối hợp với chính quyền cùng cấp thực hiện các cơ chế, chính sách, pháp luật, phát huy quyền làm chủ của nhân dân để “Dân chủ phải được thực hiện đầy đủ, nghiêm túc trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Bảo đảm để nhân dân tham gia ở tất cả các khâu của quá trình đưa ra những quyết định liên quan đến lợi ích, cuộc sống của nhân dân, từ nêu sáng kiến, tham gia thảo luận, tranh luận đến giám sát quá trình thực hiện”; đồng thời “đề cao trách nhiệm công dân, kỷ luật, kỷ cương xã hội; phê phán và nghiêm trị những hành vi vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, những hành vi lợi dụng dân chủ để làm mất an ninh, trật tự, an toàn xã hội; chống tập trung quan liêu, khắc phục dân chủ hình thức”. Nâng cao hiệu quả công tác giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam góp phần “Đẩy mạnh dân chủ hóa xã hội để phát huy quyền làm chủ của nhân dân, vai trò chủ động, sáng tạo của MTTQ và các đoàn thể nhân dân. Tổ chức thực hiện tốt Quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội; Quy định về việc MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”. Ở cấp tỉnh và các địa phương bám sát yêu cầu, nhiệm vụ của địa phương mình và tình hình nhân dân để lựa chọn vấn đề giám sát, phản biện xã hội. “Mỗi đơn vị thực hiện giám sát, phản biện xã hội ít nhất 2 vấn đề mỗi năm”. Ngoài ra, các địa phương tiếp tục phối hợp đẩy mạnh các hoạt động giám sát chuyên đề theo các chương trình phối hợp đã ký kết; đồng thời tham gia giám sát thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, giám sát các cơ quan chính quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; cải cách hành chính; nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên tích cực thực hiện Quy chế về MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền (ban hành theo Quyết định 218, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị); đẩy mạnh thực hiện phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo Kết luận của Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) của Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí”. Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các tổ chức, thành viên trong Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp về thực hiện phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Bốn là , đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân, tăng cường đoàn kết hữu nghị và hợp tác quốc tế. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đổi mới phương thức tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, chính sách ngoại giao của Nhà nước và chương trình đối ngoại nhân dân của MTTQ Việt Nam, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của công tác đối ngoại. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên tăng cường mở rộng các hoạt động giao lưu, trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, ủng hộ và giúp đỡ lẫn nhau với tổ chức nhân dân tương ứng ở các nước, đặc biệt là trong khối ASEAN; nâng cao chất lượng các hoạt động phối hợp xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị truyền thống với các tỉnh Savannakhet, Salavan (Lào) trên tinh thần bình đẳng, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển; bảo vệ chủ quyền biên giới, sự toàn vẹn lãnh thổ và độc lập dân tộc của Việt Nam. Năm là , hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống MTTQ Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới theo hướng “tiếp tục tăng cường tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, khắc phục tình trạng hành chính hóa”. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Kết luận số 62-KL/ TW, ngày 8/12/2009 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội; đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện quy chế, chương trình phối hợp giữa Mặt trận với các cơ quan nhà nước cùng cấp để tăng cường tính chủ động, ổn định về nộ i dung, nhiệm vụ, giải pháp phối hợp. Kiện toàn Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp để vừa bảo đảm tính đại diện, tiêu biểu cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vừa bảo đảm tính thiết thực và nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn. Quy định rõ quyền hạn và trách nhiệm của thành viên là tổ chức và cá nhân tiêu biểu khi tham gia Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp. Tiếp tục triển khai thực hiện đề án “Đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” theo Kết luận số 100-KL/TW ngày 18/8/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội. Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Hội đồng tư vấn của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp. Phát huy mạnh mẽ vai trò của đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên nhằm nâng cao chất lượng các hội đồng tư vấn và tổ chức triển khai công việc của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp, nhất là công tác giám sát, phản biện xã hội. MTTQ Việt Nam các cấp tiếp tục phát huy vị trí, vai trò của công tác Mặt trận ở cơ sở; xác định phường, xã và khu dân cư là địa bàn hoạt động quan trọng nhất của MTTQ Việt Nam. Quan tâm hướng dẫn hoạt động, bồi dưỡng phương pháp công tác, bảo đảm điều kiện hoạt động và chế độ chính sách phù hợp cho Ban công tác Mặt trận khu dân cư.