Linh thiêng ngày Giỗ Tổ

(QT) - “Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba” - Câu ca ấy đã đi vào tâm thức của mỗi người dân đất Việt, cùng chung dòng máu “Con Lạc cháu Hồng” được truyền lại từ ngàn xưa, nhắc nhở mọi người hãy luôn nhớ về tiên tổ, sâu đậm truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”... Vua Hùng được coi là vị Tổ dựng nước, là Tổ tiên của cả dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, Giỗ Tổ Vua Hùng có một vị trí quan trọng trong đời sống tâm linh, vừa thiêng liêng cao quý, vừa chan chứa tự hào. Niềm tự hào ấy càng được nhân lên khi Giỗ Tổ Hùng Vương đã trở thành quốc lễ. Và càng tự hào hơn khi tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của người Việt ở Phú Thọ đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Dân tộc Việt Nam cùng chung nguồn cội, có chung một thủy tổ. Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương là dịp củng cố sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc...Tôn thờ Hùng Vương chính là tôn thờ chủ nghĩa yêu nước của dân tộc Việt Nam. Bởi thế, tất cả người Việt Nam thuộc mọi thành phần, dân tộc, giai cấp, tôn giáo, giới tính, tuổi tác... đều hướng về ngày 10/3 âm lịch hàng năm với đạo lý “Chim có tổ, người có tông, cây có cội, sông có nguồn”.

Du khách thập phương về dự Lễ hội Đền Hùng- Giỗ Tổ Hùng Vương - Ảnh: TL

Theo một số liệu chưa đầy đủ, cả nước hiện có 1.417 di tích thờ các vua Hùng và các nhân vật ở thời đại Hùng Vương. Ðó là con số thể hiện lòng ngưỡng mộ, biết ơn các bậc tiền nhân đã có công khai cơ lập quốc, đặt nền móng cho sự hình thành quốc gia dân tộc Việt Nam. Hình tượng Quốc Tổ Hùng Vương trong tâm thức người dân Việt là hạt nhân trung tâm tạo sự gắn kết, mang đậm màu sắc tín ngưỡng dân gian làm chỗ dựa tâm linh cho cả cộng đồng. Đó là điều gần như chưa xuất hiện ở bất cứ quốc gia nào trên thế giới. PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam khẳng định: “Hùng Vương từ một anh hùng văn hóa trong truyền thuyết bước vào cuộc đời thực của người Việt Nam với tư cách là một biểu tượng văn hóa độc đáo ít thấy ở các quốc gia khác trên thế giới. Và do đó, chúng ta có thể khẳng định, tín ngưỡng thờ tổ tiên của người Việt mà sự thăng hoa và biểu tượng văn hóa của nó là tín ngưỡng thờ Hùng Vương phải được tôn vinh với tư cách là một nhân tố biểu hiện bản sắc văn hóa dân tộc”. Một tình yêu máu mủ đồng bào xuyên suốt từ thuở hồng hoang đến thời đại Hồ Chí Minh rực rỡ ngày nay. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời tuyên bố với quốc dân và thế giới sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, nay là nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cũng tại cuộc hội ngộ lịch sử này, nhân dân Việt Nam đã biểu thị “Quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”. Gần bảy thập kỷ đã qua, bối cảnh thế giới đã khác, cách mạng Việt Nam từng trải qua bao thăng trầm nhưng lời thề ấy vẫn vẹn nguyên trong trái tim của mỗi một người dân Việt Nam, trở thành cội nguồn của sức mạnh, niềm tin để chiến đấu và chiến thắng. Gần bảy thập kỷ, dân tộc Việt Nam tuân theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”; trong đó 9 năm “nếm mật, nằm gai” trường kỳ kháng chiến làm nên chiến thắng Điện Biên “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” và 21 năm đương đầu với một kẻ thù hung hãn và một cuộc chiến tranh chưa từng có trong lịch sử đầy cam go, thử thách hiểm nghèo để giải phóng hoàn toàn miền Nam, đưa đất nước bước vào thời kỳ mới độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội. Gần 30 năm trên con đường đổi mới với lối đi riêng không có trong tiền lệ, với ý chí độc lập, tự cường, đất nước ta đã đạt những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử: Kinh tế tăng trưởng khá nhanh, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện. Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dần được hình thành; quan hệ sản xuất phù hợp hơn. Hội nhập kinh tế quốc tế và hợp tác quốc tế trên nhiều lĩnh vực đạt nhiều thành tựu. Chính trị - xã hội ổn định; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững. Thế và lực của đất nước vững mạnh thêm nhiều, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao. Đã tạo ra môi trường thuận lợi và những tiền đề quan trọng để tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Bước vào thời kỳ mới, thời kỳ hội nhập và phát triển, cùng với những cơ hội, chúng ta phải đối mặt với nhiều thách thức. Tuy nhiên, thách thức dù lớn cũng không cản được sức mạnh lòng dân. Hơn thế nữa, khi lòng dân có ánh sáng của Đảng soi đường, cùng chung nguồn cội, cùng giọt máu đào sẽ là nhân tố quyết định làm nên bao điều kỳ diệu. NGUYỄN TRÍ ÁNH