Không lạm dụng rượu bia

(QT) - Một người bạn của tôi chia sẻ rằng, anh thấy băn khoăn khi trong cuộc sống hiện nay, không ít người thân, bạn bè và đồng nghiệp sử dụng quá nhiều bia rượu. Băn khoăn là bởi lẽ, anh vốn không thích bia rượu nhưng cứ mỗi lần ăn uống, tiệc tùng thì thường là bị mọi người mời hoặc bị ép phải cạn ly. Không uống thì bị nói này, nói nọ, có khi lại khiến người khác phật ý mà uống thì cơ thể lại gần như không thích nghi được. Anh cũng cho biết, cứ mỗi dịp tết đến xuân về, nỗi lo được mời, bị ép uống bia rượu bởi vô vàn lí do khác nhau lại tăng lên khi hàng loạt “sự kiện” mà ở đó thức uống có cồn thường được sử dụng nhiều như tất niên, thăm và chúc tết bà con nội ngoại, việc làng việc họ, gặp mặt bạn bè, đồng nghiệp đầu năm…

Băn khoăn trên không phải là không có cơ sở bởi trên thực tế hiện nay, việc lạm dụng bia rượu đang trở nên phổ biến và tạo ra nhiều hệ lụy cho xã hội. Có mặt tại nhiều quán nhậu, nhà hàng ở thành phố Đông Hà cũng như các đô thị khác vào bất cứ thời điểm nào, không khó để chứng kiến cảnh thực khách sử dụng nhiều rượu bia và điểm chung là hầu như bàn nhậu nào cũng diễn ra tình trạng mọi người đều cố mời, cố ép nhau uống thật nhiều rượu bia để rồi đi đến kết thúc là có người chếnh choáng say hoặc say khướt. Ở thành thị là như thế nhưng ở khu vực nông thôn, miền núi việc lạm dụng rượu bia cũng diễn ra không kém, nhất là trong tổ chức việc hiếu việc hỉ, trong các dịp lễ, tết. Thực trạng này không chỉ làm sụt giảm kinh tế của từng cá nhân, từng hộ gia đình, sức khỏe của cộng đồng mà còn làm phát sinh nhiều hệ lụy tiêu cực khác. Đơn cử như thống kê của Khoa cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị cho thấy, chiếm tỉ lệ khá cao trong những trường hợp vào cấp cứu ở đây do tai nạn giao thông đều có nguyên nhân từ việc sử dụng rượu bia; số liệu của Ban An toàn giao thông tỉnh Quảng Trị về tình hình tai nạn giao thông năm 2018 cũng cho biết, toàn tỉnh xảy ra 191 vụ, làm chết 119 người và làm bị thương 146 người, trong đó có 1 vụ tai nạn nghiêm trọng làm 4 người chết, mà một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là do sử dụng nhiều rượu bia trước khi tham gia giao thông…

Trên bình diện chung cả nước, việc sử dụng nhiều rượu bia cũng đang là vấn đề nóng. Tại hội thảo Cam kết quốc tế của Việt Nam liên quan đến phòng chống tác hại của rượu bia và khuyến nghị của các tổ chức phi chính phủ được tổ chức gần đây tại Hà Nội, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đã đưa ra con số tiêu thụ rượu bia bình quân tại Việt Nam lên tới 8,3 lít cồn/ người/năm (tương đương 21 lít rượu hoặc 170 lít bia) và cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Cảnh báo của Bộ Y tế cũng cho biết, tỉ trọng tiêu thụ cồn nguyên chất từ bia đang tăng nhanh hơn từ rượu nên nguy cơ tác hại do sử dụng bia đang ngày càng gia tăng. Hiện nay, hầu hết các hộ gia đình đều có người uống rượu bia và trong đó có 40% hộ gia đình có ít nhất một người uống ở mức nguy hại. Tình trạng này phổ biến hơn ở các hộ gia đình người dân tộc thiểu số, miền núi và ở nông thôn. Một thống kê trước đó cũng đưa ra con số khiến nhiều người giật mình, ở Việt Nam năm 2017, ước tính tổng gánh nặng trực tiếp của sáu bệnh ung thư mà rượu, bia là một trong những nguyên nhân cấu thành chính đã là 25.789 tỉ đồng, chiếm 0,25%; chi phí giải quyết hậu quả của tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia chiếm tới 1% trong tổng GDP của năm và cũng trong năm này chi phí của người dân cho tiêu thụ chỉ riêng đối với bia là gần 4 tỉ USD…

Bản chất của rượu bia là không xấu cũng như mang lại nhiều lợi ích nếu biết thưởng thức một cách điều độ, có kiểm soát. Thức uống này là thứ không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt là vào dịp Tết cổ truyền của dân tộc, vấn đề là ở chỗ mọi người cần phải uống, mời nhau uống có văn hóa, đừng vì bất cứ lí do gì mà lạm dụng rượu bia để không xảy ra những điều băn khoăn và đáng tiếc.

Thanh Tuyền