Duyên kỳ ngộ từ “Người con của Rồng’’

(QT Xuân 2012) - Bộ phim hoạt hình “Người con của Rồng” đã gặt hái nhiều thành công nhưng sẽ lướt qua trí nhớ của tôi nếu tác giả kịch bản không phải Đoàn Triệu Long, người đã cùng tôi “mài đũng quần” ở khoa Văn, Đại học Tổng hợp Huế. Áp tết Nhâm Thìn, bộ phim “Người con của Rồng” lại nhận thêm “Bông Sen Bạc” tại Liên hoan phim toàn quốc 2011 đã thôi thúc tôi “nối máy” với tác giả kịch bản. “Gạ gẫm” mãi, Long mới miễn cưỡng “bật mí” về “Người con của Rồng” trong năm con Rồng 2012. Đây là bộ phim “dài hơi” đầu tiên của Việt Nam kể về tuổi thơ của Thái tổ Lý Công Uẩn. Với những chất liệu dã sử, giai thoại dân gian, bộ phim đã khắc họa chân dung một Lý Công Uẩn thời nhỏ ham học chữ, học võ, học đạo lý từ 2 người cha tinh thần là nhà sư Vạn Hạnh và Rồng Vàng.

Lý là một cậu bé mồ côi, nghịch ngợm, thông minh, nặng lòng với quê hương, người thân và bè bạn. Với những hình ảnh độc đáo, tạo hình sống động bộ phim đưa người xem vào thế giới vừa thực, vừa ảo của Lý Công Uẩn trên con đường đi tìm người cha đích thực của mình. Trên hành trình đó, 2 người cha tinh thần đã giúp Lý Công Uẩn có được trí dũng song toàn và trở thành vị vua mở đầu vương triều Lý với quyết định sáng suốt dời đô từ Hoa Lư về Đại La và đặt tên làThăng Long. Đoàn Triệu Long tuổi Nhâm Tý, quê ở xã Triệu Long- Triệu Phong (Quảng Trị). Khi xem “Người con của Rồng” với những hình ảnh về tuổi thơ đầy tinh nghịch của cậu bé Lý, tôi liên tưởng đến quãng đời của Long hồn nhiên bên triền sông quê hương và những trò “chỉ sinh viên mới dám làm” như hái dừa ở KTX, nhổ trộm đậu, mít ở chùa, trộm chuối, trái cây nơi đất Huế.Tôi nghĩ, nếu Long không có được sự trải nghiệm thú vị như thế chắc sẽ khó khắc họa thành công tuổi thơ của Lý Công Uẩn. Đành rằng, việc sử dụng ngôn ngữ hoạt hình để chuyển tải một đề tài lịch sử, lại về một danh nhân lớn của dân tộc như Lý Công Uẩn là một điều rất khó khăn. Tuy nhiên, lịch sử trong bộ phim là lịch sử qua lăng kính nghệ thuật nên được phép cách điệu và mang nhiều cảm xúc. Mặt khác, thể loại hoạt hình có khả năng diễn đạt sự ngẫu hứng, bay bổng dưới sự cách điệu của ngôn ngữ hoạt hình. Long cho biết: “Khi viết kịch bản phim này, chỉ lấy một lát cắt nhỏ trong cuộc đời của một danh nhân; chọn vài điểm nhấn để từ đó xây dựng kịch bản. Lịch sử chính là cảm xúc để kịch bản nghệ thuật thăng hoa. Chọn viết về Lý Công Uẩn, không phải để dựng nên tượng đài cho vị vua này bởi điều đó chúng ta đã làm từ lâu rồi. Nói về Lý Công Uẩn là phác họa một giai đoạn lịch sử của dân tộc Việt Nam mà việc dời đô là một trong những điểm nhấn cực kỳ trọng đại”. Ngoài việc Lý Công Uẩn là vị vua đã trực tiếp thực hiện cuộc dời đô vĩ đại từ Hoa Lư đến Đại La để tạo nên một vóc dáng Thăng Long hào khí thì vị vua này còn có một tuổi thơ thú vị. Đó là sự hòa quyện giữa một không gian “trẻ em đồng quê” với không gian “tiểu ở chùa” nơi đất Việt.Và trên hết, hành trình đi tìm cha của Lý Công Uẩn cũng là hành trình tìm đến với mảnh đất Thăng Long linh thiêng. Đến nay, chưa có tài liệu nào nói chính xác bố của Lý Công Uẩn là ai? trong khi huyền thoại kể nhiều về chuyện “khi dời đô về Đại La thì có Rồng vàng bay lên”. Từ đó tác giả muốn tạo một sự nối kết giữa hai sự kiện này bằng việc lý giải: Phải chăng cậu bé Lý là con của Rồng? Điều này lại càng tuyệt vời hơn khi dân tộc Việt Nam chúng ta luôn tự hào cho rằng mình là “Con Rồng, cháu Tiên”. Hình ảnh “Rồng bay lên” tạo nên một nguồn thi hứng bất tận và đầy kiêu hãnh cho người Việt mọi thời đại. Đối với các bạn nhỏ thiếu nhi lại càng thắp lên niềm tự hào về một dân tộc “Con Rồng, cháu Tiên”. Hơn nữa, các cháu có thể nhìn vào chú bé Lý để tin tưởng rằng vĩ nhân không phải từ trên trời rơi xuống. Ai cũng có thể thành công nếu có ý chí và nghị lực vươn lên. Điều này sẽ giúp trẻ em mang một ước mơ, khát vọng thành công trong cuộc sống của mình. Đến nay, bộ phim đang giữ kỷ lục là phim hoạt hình dài nhất Việt Nam (90 phút), công nghệ tiên tiến nhất (3D) và chiếm được nhiều thiện cảm của công chúng từ trẻ em đến người lớn. Là người con Quảng Trị xa quê và thành đạt Long ấp ủ nhiều dự định để “trả nợ” đất sinh thành. Trong Email Long gửi cho tôi có đoạn: “Mình luôn tự nhủ rằng, nếu quê hương cần mình sẽ trở lại. Bởi được đi nhiều nơi nhưng nơi đầu tiên mình muốn đến chẳng ở đâu khác chính là quê hương…” Bài, ảnh: TÂN NGUYÊN