Dòng họ Hoàng Kim chăm lo công tác khuyến học, khuyến tài

(QT) - Dòng họ Hoàng Kim, phường Đông Giang, thành phố Đông Hà (Quảng Trị) là một trong những dòng họ có bề dày lịch sử gần 500 năm. Thời gian qua, mặc dù cuộc sống còn gặp nhiều khó khăn nhưng với truyền thống hiếu học, dòng họ Hoàng Kim đã làm tốt công tác khuyến học, khuyến tài và nhiều lần được các cấp chính quyền, các cấp Hội Khuyến học khen ngợi, tuyên dương ... Dòng họ Hoàng Kim hiện có 58 hộ với 265 nhân khẩu sinh sống chủ yếu ở khu phố 2 và khu phố 4, phường Đông Giang. Đa số người dân trong họ đều làm nông nghiệp, kinh tế gia đình không mấy khá giả nhưng cách đây 17 năm, dòng họ Hoàng Kim đã sớm thành lập Ban Khuyến học để chăm lo cho công tác khuyến học, khuyến tài của con em. Đây là dòng họ đầu tiên của tỉnh Quảng Trị thành lập Ban Khuyến học dòng họ và có nhiều cách làm hay trong công tác khuyến học, khuyến tài, được các dòng họ trên địa bàn học tập. Hiện nay, dòng họ có 1 tiến sĩ, 1 thạc sĩ, 2 người đang theo học chương trình tiến sĩ, thạc sĩ và trên 100 cử nhân đại học, cao đẳng. Dòng họ Hoàng Kim từng được bầu làm đại biểu tham dự “Đại hội thi đua khuyến học và biểu dương phong trào xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, cộng đồng khuyến học trên toàn quốc” do Trung ương Hội Khuyến học tổ chức.

Ban Khuyến học dòng họ Hoàng Kim luôn chăm lo tốt cho việc học của thế hệ trẻ

Ông Hoàng Kim Khiết, Trưởng Ban Khuyến học dòng họ Hoàng Kim cho biết: “Năm 1999, mặc dù kinh tế của các hộ gia đình trong dòng họ còn gặp nhiều khó khăn nhưng tất cả thành viên trong họ vẫn quyết tâm thành lập Ban Khuyến học dòng họ để chăm lo cho việc học của con em. Từ đó đến nay năm nào cũng có nhiều con em trong họ Hoàng Kim học hành đỗ đạt cao và thành danh nhờ con đường học vấn”. Trong khuôn viên tự đường dòng họ Hoàng Kim, ngoài những tấm bằng khen, giấy khen của các cấp chính quyền, các cấp Hội Khuyến học còn có Bằng công nhận lăng mộ Trung lang Tướng quân Hoàng Kim Hùng là di tích lịch sử cấp tỉnh. Theo gia phả dòng họ Hoàng Kim, ông Hoàng Kim Hùng sinh năm 1764, thuộc đời thứ 8, sinh sống tại làng Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ. Sử sách ghi lại rằng, năm 1786, khi Nguyễn Huệ tiến quân ra giải phóng Thuận Hoá, ông đã tham gia nghĩa quân Tây Sơn. Năm 1788, ông được phong tước Hầu với chức Trung lang tướng quân. Trong kháng chiến chống Mãn Thanh, ông chỉ huy một cánh quân trong đại quân của vua Quang Trung tiến đánh giải phóng thành Thăng Long năm 1789. Sau ngày vua Quang Trung mất, chán cảnh quan trường lộng quyền, xu nịnh, ông cáo quan về quê nhà và mất năm 1835, thọ 71 tuổi. Khu lăng mộ của Trung lang tướng quân Hoàng Kim Hùng hiện tọa lạc tại làng Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ. “Trong dòng tộc chúng tôi, cụ Hoàng Kim Hùng là một người tài, đức vẹn toàn, vì thế mỗi lần giỗ chạp dòng họ, chúng tôi đều lấy gương sáng của cụ và những người đỗ đạt, tài đức thuộc các thế hệ trước để răn dạy con cháu thế hệ sau. Từ đó, khơi dậy truyền thống hiếu học và tiếp thêm niềm tin cho các con cháu trong dòng họ nỗ lực học hành thành tài. Noi theo gương sáng của các bậc tiên tổ, hiền nhân đến nay trong dòng họ Hoàng Kim có rất nhiều người đỗ đạt, có tài, có đức được xã hội trọng dụng”, ông Hoàng Kim Giao, Trưởng họ Hoàng Kim cho biết. Cho dù kinh tế của các gia đình trong dòng họ Hoàng Kim còn gặp nhiều khó khăn song việc học luôn luôn được chú trọng. Hầu như gia đình nào trong dòng họ cũng có ít nhất 1 người theo học đại học, cao đẳng, nhiều nhà có đến 4 người con theo học đại học, thạc sĩ và tiến sĩ. Trong dòng họ Hoàng Kim, có rất nhiều hộ gia đình hiếu học tiêu biểu như: Hoàng Kim Dũng, Hoàng Kim Soái, Hoàng Kim Hoan, Hoàng Kim Phú... Với các hộ gia đình này, dù nghèo đến đâu họ cũng cố gắng hết sức cho con đến trường để nuôi khát vọng giảng đường. Gia đình ông Hoàng Kim Dũng, một trong những hộ nghèo nhất dòng họ Hoàng Kim, bản thân lại bị khuyết tật nhưng vẫn nuôi 3 người con học đại học, trong đó có 2 người con học Đại học Bách khoa Đà Nẵng, 1 người học Đại học Y Dược Huế. Với những người làm công tác khuyến học và giữ vị trí cao trong dòng họ như ông Hoàng Kim Khiết, Hoàng Kim Giao cũng đều nuôi dạy các con ăn học thành đạt để làm gương cho các hộ gia đình khác trong dòng họ noi theo. Gia đình ông Khiết và ông Giao đều có 4 người con học đại học và có việc làm ổn định. “Gia đình tôi chỉ làm 7 sào ruộng, hoa màu, chăn nuôi nhưng vẫn nuôi 4 người con ăn học nên người. Mình làm trưởng họ nên cái gì cũng làm gương để nhiều hộ khác trong dòng tộc noi theo. Trong dòng họ tôi, nhà này luôn nhìn nhà kia để phấn đấu thi đua khuyến học. Chính vì vậy mà phong trào khuyến học, khuyến tài trong dòng họ phát triển rất mạnh mẽ, có hiệu quả cao”, ông Hoàng Kim Giao chia sẻ. Để công tác khuyến học, khuyến tài trong dòng họ Hoàng Kim đạt hiệu quả cao, Ban Khuyến học dòng họ đã triển khai nhiều chương trình hoạt động theo từng thời kỳ thích hợp. Đồng thời, thường xuyên theo dõi, động viên phong trào thi đua trong học tập và rèn luyện của các cháu học sinh, sinh viên; kịp thời tổ chức thăm hỏi động viên các trường hợp gặp khó khăn trong học tập. Bên cạnh đó, Ban Khuyến học dòng họ cũng đẩy mạnh xây dựng quỹ khuyến học bằng cách góp theo đinh (con trai từ 18 tuổi trở lên), mỗi đinh góp 20.000 đồng/năm và sự hỗ trợ của một số người thành đạt trong dòng tộc. Trên cơ sở đó, hàng năm Ban Khuyến học dòng họ sẽ tổ chức tổng kết phong trào khuyến học tại nhà từ đường dòng họ để dâng hương báo công với ông bà, tổ tiên và phát thưởng cho các cháu đạt thành tích cao trong học tập, rèn luyện. Món quà tuy có giá trị từ 100.000-200.000 nghìn đồng/suất nhưng đây là niềm động viên to lớn để tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho các cháu cố gắng hơn nữa trong học tập, rèn luyện. Ở dòng họ Hoàng Kim có một mô hình làm khuyến học rất hay đó là “Thế hệ trẻ thành đạt dẫn dắt thế hệ trẻ nối tiếp”. Thông qua mô hình này, thế hệ trẻ thành đạt trong họ có thể giúp đỡ các thế hệ trẻ kế cận trong học tập. Chính vì thế mà nhiều năm trở lại đây, con cháu trong dòng họ Hoàng Kim không có ai phải nghỉ học giữa chừng, người học vấn thấp nhất cũng phải đạt trình độ phổ thông 12/12. Cũng nhờ vậy mà chất lượng học tập của thế hệ trẻ nối tiếp luôn được nâng cao, năm nào dòng họ cũng có học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố, tỉnh, quốc gia. Chỉ tính riêng trong năm học 2015-2016, dòng họ có 1 cháu đạt giải khuyến khích cấp quốc gia môn tiếng Anh và 2 cháu đạt giải nhất, nhì môn Toán cấp tỉnh, 1 cháu đạt giải nhì cấp thành phố môn bóng chuyền. Tỉ lệ học sinh đạt loại giỏi các cấp học là 32/35 em, chiếm 91,42%; còn lại 3 em có học lực khá. Tỉ lệ học sinh thi đỗ tốt nghiệp THPT và đại học đạt 100%. Với những thành tích đạt được trong công tác khuyến học, khuyến tài, dòng họ Hoàng Kim liên tục được các cấp tặng giấy khen, bằng khen. Đó không chỉ là niềm tự hào mà còn là niềm động viên tinh thần to lớn để các thế hệ con cháu tiếp theo nỗ lực học tập, rèn luyện, làm rạng danh tên tuổi dòng họ mình, đồng thời góp phần xây dựng quê hương, đất nước. Bài, ảnh: PHÚ HẢI