
{title}
{publish}
{head}
Di tích Nhà tù Lao Bảo hay còn gọi là Nhà đày Lao bảo nằm ở phía Tây Nam Đường 9, cạnh sông Sê Pôn, thuộc địa bàn thôn Duy Tân, thị trấn Lao Bảo; Cách thị trấn Khe Sanh - huyện ly huyện Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị 22 km về hướng Tây. Di tích đã được xếp hạng Quốc gia theo Quyết định số 154/BVHTT, ngày 25/01/1991.
Cụm tượng đài di tích Nhà tù Lao Bảo
Nguyên xưa đây là vùng đất hoang vu, rừng núi chập chùng, khí hậu khắc nghiệt, địa hình hiểm trở, nhưng Lao Bảo có một vị trí chiến lược hết sức quan trọng. Duới thời phong kiến Lao Bảo là đồn trấn ải biên thuỳ của Nhà Nguyễn dùng để trấn giữ một phần phên dậu phía Tây của Tổ quốc, vừa dùng làm nơi lưu đày các tội đồ có án phạt nặng.
Từ khi thực dân Pháp đặt quyền bảo hộ lên đất nước Việt Nam, cùng với việc khai thác thuộc địa, trấn áp các cuộc khởi nghĩa, các phong trào cách mạng, chúng đã cho xây dựng một loạt nhà tù ở nhiều nơi để giam giữ những người yêu nước và các chiến sĩ Cộng sản. Chính vì thế từ khi Pháp chính thức mở Đường 9 (năm 1904), thì sau 4 năm, chính quyền thực dân bắt tay vào việc nâng cấp Bảo Trấn Lao thời nhà Nguyễn thành nhà tù Lao Bảo (1908).
Lúc mới lập, nhà tù Lao Bảo chỉ có hai dãy nhà giam bằng gỗ, lợp ngói, tường trét toóc xi, gọi là Lao A và Lao B; Mỗi dãy nhà dài 15m, rộng 5m, cao 2m có thể giam giữ được 60 tù nhân.
Từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, nhiều phong trào cách mạng nổ ra khắp miền Trung, thực dân Pháp tăng cường săn lùng, bắt bớ đàn áp cách mạng. Để phục vụ cho việc giam giữ tù nhân là đảng viên Đảng Cộng sản. Cuối năm 1934, chúng cho xây dựng thêm hệ thống nhà lao kiên cố bằng bê tông, cốt thép là lao C, D, hầm E; Mỗi nhà lao dài 30m, rộng 6m. giam giữ được khoảng 180 tù nhân. Và Khu biệt giam có 13 buồng, mỗi buồng rộng 1m, cao 2,14m.. Toàn bộ các công trình được bao quanh bởi hệ thống tường thành kiên cố cao 3,5m và nhiều lô cốt bảo vệ ở các góc thành và các vị trí quan trọng.
Ảnh tư liệu
Ngoài ra, còn có một số công trình phục vụ khác như: Nhà Đồn trưởng, nhà tra tấn, hỏi cung, trại lính, kho, xưởng mộc, xưởng rèn…Các công trình này nằm trên diện tích hơn 10 ha.
Nhà tù Lao Bảo là một trong năm nhà tù lớn nhất Đông Dương, đã giam cầm các nhà yêu nước, chiến sĩ cộng sản của vùng Trung Bộ. Với khí hậu khắc nghiệt, nạn muỗi rừng, lũ quét cùng với chế độ nhà tù hà khắc như: tra tấn dã man, lao dịch nặng nề; ăn uống tồi tệ, đau ốm không có thuốc men đã hành hạ thể xác con người đến chết dần, chết mòn…, nhà tù Lao Bảo trở thành địa ngục trần gian đối với tù nhân.
Tuy nhiên, bất chấp gông cùm, xiềng xích và sự tàn bạo của bọn cai ngục; biến nhà tù thành trường học cách mạng, tôi luyện ý chí; Các thế hệ tù nhân ở đây đã liên tục đấu tranh, nhiều tấm gương hy sinh hết sức oanh liệt khiến kẻ thù khiếp sợ, buộc chúng phải lùi bước, nới lỏng chế độ tù đày.
Nền nhà giam (Lao C)
Gần 40 năm tồn tại, nhà tù Lao Bảo đã giam cầm hàng ngàn chiến sĩ Cộng sản và yêu nước. Trong đó có nhiều đồng chí lãnh đạo cách mạng chủ chốt, tiêu biểu như: Lê Thế Tiết, Trần Hữu Dực, Lê Thế Hiếu, Đoàn Lân, Hồ Bá Kiện, Liêu Thanh, Trần Công Ái, Tố Hữu, Lê Chưởng…
Trãi qua hai cuộc chiến tranh, nhất là trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, Nhà tù Lao Bảo đã bị phá huỷ gần như hoàn toàn, nhiều công trình chỉ còn lại một phần kiến trúc như: Lao C, D, E, Nhà hỏi cung, Khu biệt giam, một số lô cốt… nhưng hầu hết đã bị biến dạng và trở thành hoang phế.
Ngày nay, ngoài những chứng tích tội ác của kẻ thù gây ra đối với dân tộc ta, tại đây còn có một số công trình mới xây dựng nhằm phục vụ cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích như: Nhà trưng bày bổ sung, Cụm tượng đài, Nhà bia, Nhà đón tiếp…
Bia di tích Nhà tù lao Bảo
Nhà tù Lao Bảo là bằng chứng sống động về tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân ta trong những thập niên đầu thế kỷ XX. Đồng thời còn là nơi phản ánh tinh thần chịu đựng, kiên cường, ý chí cách mạng to lớn và quyết tâm chiến thắng kẻ thù trong mọi tình huống của những người yêu nước và chiến sĩ Cộng sản. Là bài học quý báu trong việc giáo dục đạo đức cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Nguyễn Duy Hùng
Hôm nay 24/10, tại thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnhQuảng Trị tổ chức gặp mặt kỷ niệm 30 năm ngày thành lập ...
Thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa từng là nơi thực dân Pháp cho xây dựng Nhà đày Lao Bảo nổi tiếng là “Địa ngục trần gian” để giam cầm, đày ải các sĩ phu yêu ...
Hôm nay 23/3, Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Quảng Trị tổ chức trang trọng lễ gặp mặt kỷ niệm 50 năm Ngày chiến thắng trở về 1973-2023. Nguyên ...
Huyện Hướng Hóa có nhiều di tích lịch sử cách mạng nổi tiếng được du khách trong nước và thế giới biết đến như Nhà tù Lao Bảo, Sân bay Tà Cơn, Cứ điểm Làng ...
Hôm nay 15/2, Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh tổ chức lễ công bố quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh về việc đổi tên Hội Tù chính trị yêu nước ...
Di tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam nằm tại khu phố Tây Hòa, thị trấn Cam Lộ, huyện Cam Lộ. Đây là di tích được Bộ Văn hóa - ...
Di tích lịch sử là minh chứng sinh động và cụ thể nhất về hiện thực cuộc sống đã xảy ra. Đó chính là những dấu vết quá khứ rất cần được gìn giữ và trân trọng. ...
QTO - Nước Lào với cảnh sắc thiên nhiên đẹp, hòa trong kiến trúc độc đáo đền chùa Phật giáo, người dân thân thiện mến khách, cùng với nét văn hóa phong phú...
QTO - Những năm gần đây, nhiều đoàn khách du lịch đã tìm đến khám phá và trải nghiệm vẻ đẹp hoang sơ phía thượng nguồn sông Thác Ma chảy qua địa phận 2 xã...
Là một trong số ít những nơi sở hữu san hô đen quý hiếm, Cồn Cỏ đang dần trở thành điểm đến lý tưởng cho bất kỳ ai đam mê khám phá thế giới đại dương.
Nước là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá của con người, và mỗi địa phương, mỗi vùng miền lại có những cách khai thác, sử dụng nguồn nước khác nhau. Hôm nay, chúng tôi có dịp...
Nét độc đáo ở Bảo tàng Quảng Trị
Ở vùng đất có mức độ “ô nhiễm bom mìn” cao bậc nhất cả nước như Quảng Trị lại có hẳn một tour du lịch đưa khách tiếp cận với những thứ vũ khí chết người.
Hang động Brai và Trăng Tà Puồng, quà tặng vô giá của thiên nhiên
Lễ hội Ariêu Ping thường được tổ chức khoảng từ 2-3 ngày, không có định kỳ. Đây được xem là lễ hội mang đậm nét văn hóa và tâm linh đặc sắc nhất của đồng bào Pa Kô, ở vùng núi...