Đề cao phẩm chất trung thành, trung thực của nhà báo

(QT) - Đạo đức nghề nghiệp của nhà báo là những quy tắc, chuẩn mực quy định thái độ và hành vi ứng xử của nhà báo trong các mối quan hệ nghề nghiệp. >>> Nâng cao trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Ở nước ta, đạo đức nhà báo là đề tài của rất nhiều cuộc hội thảo. So với nhiều năm trước, trong mấy năm gần đây, tình trạng vi phạm đạo đức báo chí đang tăng lên. Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong 2 năm 2010 - 2011, Bộ đã tiếp nhận và xử lý 600 đơn thư khiếu nại, tố cáo trên 200 vụ việc, đã xử lý hơn 100 trường hợp vi phạm trong hoạt động báo chí. Năm 2010 xử lý 51 trường hợp, trong đó có 42 trường hợp ở báo in, 6 trường hợp báo điện tử và 3 trường hợp ở phát thanh, truyền hình; thu thẻ nhà báo 4 trường hợp. Năm 2011, xử lý 51 trường hợp, trong đó cảnh cáo 1 trường hợp, nhắc nhở 14 trường hợp. Tại Hội thảo khoa học quốc gia “Đạo đức nghề báo trong khai thác và xử lý nguồn tin” do Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Đỗ Quý Doãn cho biết: Trong 3 năm liên tục gần đây, những thông tin, vụ việc mà báo chí đưa ra yêu cầu các Bộ, ban, ngành xử lý có tỷ lệ đúng là 95%. Như vậy, tỷ lệ báo chí phản ánh cho các cơ quan xử lý đúng là rất cao, nhưng 5% báo chí đưa tin sai đã gây bức xúc cho xã hội. Nhiều vụ việc điển hình đưa tin sai gây bất bình xã hội như: Vụ án PMU 18 năm 2006, đã có nhiều thông tin sai sự thật, xâm phạm nghiêm trọng đời tư của một số người. Một báo điện tử đã phải trả hơn một trăm triệu đồng bồi thường danh dự cho việc đăng tin sai sự thật, xúc phạm một nhà hàng trên phố Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội. Hay một sự việc khác là vào tháng 3/2011, hàng triệu khán giả truyền hình, nhiều nhà hảo tâm và dư luận xã hội bất bình về chuyện một cô gái bịa ra cả một quá khứ bất hạnh để lừa khán giả truyền hình, được phát trên sóng truyền hình quốc gia... Nhận diện các dạng vi phạm đạo đức nghề nghiệp trong thực tiễn hoạt động báo chí cho thấy, vi phạm có ở nhiều bước trong hoạt động tác nghiệp, nhưng tập trung nhiều nhất ở quy trình khai thác xử lý nguồn tin. Do vậy, người làm báo phải xác định trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân của mình. Mọi quy định, quy ước chỉ nhằm việc tôn trọng pháp luật. Trước hết các nhà báo hãy thực hiện đúng, đầy đủ những quy định pháp luật về hoạt động báo chí. Nhân đây, xin nêu lại ý kiến của nhà báo Hà Đăng, Nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ nói về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo, ông cho rằng: Đạo đức nghề nghiệp của người làm báo, suy cho cùng đều cốt ở bốn chữ “trung thành” và “trung thực”. Trung thành với Tổ quốc và nhân dân, với lý tưởng cách mạng, với sự nghiệp độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Trung thực với bản thân, với bạn bè và đồng nghiệp, với nghề báo, với cuộc sống xã hội của đất nước và dân tộc. (Trích tham luận tại hội thảo “Đạo đức người làm báo trong giai đoạn mới của cách mạng" của Văn phòng Hội Nhà báo VN tỉnh Quảng Trị)