Đẩy mạnh hoạt động khoa học công nghệ cơ sở

(QT) - Nhận thức rõ tầm quan trọng của hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) cấp cơ sở trong việc triển khai ứng dụng các tiến bộ KH&CN và quản lý về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng ở cơ sở, những năm qua, Sở KH&CN Quảng Trị tập trung củng cố và đẩy mạnh đầu tư cho hoạt động KH&CN cấp cơ sở. Nhờ đó hoạt động KH&CN cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, đi vào nền nếp. Các đề tài, dự án KH&CN triển khai đạt kết quả tốt và sớm nhân rộng, góp phần thúc đẩy nâng cao năng suất, chất lượng sản xuất và đời sống của nhân dân.

Phát triển vùng nguyên liệu ở Cam Lộ phục vụ chế biến chè vằng hòa tan của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh

Sở KH&CN tỉnh đã tập trung xác định và triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở và các nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng của các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở. Các nhiệm vụ tập trung hỗ trợ tích cực cho các đơn vị, địa phương hoàn thiện, chuyển giao các công nghệ, các mô hình mới gắn với thực tiễn sản xuất của các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh, từ đó giúp các đơn vị nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, đồng thời, giúp đơn vị nâng cao tiềm lực kinh tế, tạo điều kiện để các đơn vị thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong điều kiện kinh tế thị trường. Cùng với việc triển khai thực hiện 7 nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở, Sở KH&CN đã xét giao trực tiếp thực hiện năm 2018, đợt 1 gồm các dự án: Ứng dụng hệ thống cảm biến trong điều khiển, theo dõi, giám sát từ xa quá trình chăm sóc cây nông nghiệp; Điều tra, thống kê các chỉ tiêu KH&CN cấp tỉnh; Xây dựng cơ sở dữ liệu nguồn nhân lực KH&CN trên chuỗi giá trị của sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Quảng Trị; Trồng thử nghiệm một số loại cây (ổi Đài Loan, hoa tulip, hoa cẩm tú cầu) tại xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa; Ứng dụng việc sử dụng chế phẩm vi sinh vật bản địa, các loại chế phẩm sinh học, chế phẩm thảo mộc vào sản xuất trồng lúa theo hướng hữu cơ tại xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong; Xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ sấy tiên tiến để bảo quản và nâng cao giá trị chuối quả và một số nông sản khác ở Quảng Trị. Danh mục nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở Sở KH&CN xét giao trực tiếp thực hiện năm 2018 (đợt 2) với các dự án gồm: Thử nghiệm trồng cây dâu tây chịu nhiệt (Fragaria) tại khu vực Bắc Hướng Hóa, Quảng Trị; Nghiên cứu và xây dựng quy trình sản xuất dấm từ nguyên liệu chuối mật mốc (Musa acuminata); Ứng dụng công nghệ cao sản xuất thử nghiệm nấm rơm trái vụ.

Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Quảng Trị ngày càng phát huy vai trò đầu mối trong công tác chuyển giao, ứng dụng tiến bộ KH&CN vào thực tiễn sản xuất và đời sống. Trung tâm đã triển khai nhiều mô hình đạt kết quả cao như: Mô hình chăn nuôi bò thâm canh ứng dụng tổng hợp và đồng bộ các giải pháp kỹ thuật mới tại Trại thực nghiệm Cam Lộ; sản xuất giống cây keo lai bằng phương pháp nuôi cấy mô; phân lập, tuyển chọn các chủng thuộc chi Trichoderma.sp và Pseudomas.sp tại Quảng Trị và sản xuất đối kháng nấm gây hại vùng rễ cây hồ tiêu; nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm nhộng trùng thảo giống mới và rượu nhộng trùng thảo; hoàn thiện quy trình và xây dựng mô hình trồng dây thìa canh tại Quảng Trị... Trung tâm cũng đã đạt nhiều thành công trong lĩnh vực công nghệ sinh học, đặc biệt là nghiên cứu, tiếp nhận, hoàn thiện quy trình công nghệ, ứng dụng công nghệ tế bào để bảo tồn, lưu giữ, bồi dục, phát triển và sản xuất các loại cây lâm nghiệp, cây hoa và cây dược liệu có giá trị kinh tế cao; nghiên cứu, sản xuất các loại chế phẩm vi sinh vật phục vụ sản xuất nông nghiệp và xử lý chất thải, bảo vệ môi trường bằng công nghệ tiên tiến như chế phẩm xử lý chất thải, ủ phân hữu cơ vi sinh (Compo- QTMIC); chế phẩm làm đệm lót sinh học trong chăn nuôi (Bio- QTMIC); chế phẩm xử lý ao nuôi thủy sản (Nitro- QTMIC); chế phẩm bổ sung thức ăn chăn nuôi (ProQTMIC), chế phẩm EM, nấm đối kháng Trichoderma và Pseudomonas…

Trung tâm đã nghiên cứu, ứng dụng, hoàn thiện, đổi mới công nghệ để sản xuất, chế biến sâu theo hướng nâng cao giá trị các sản phẩm, nguyên liệu mang tính đặc thù của địa phương tạo nên các sản phẩm có giá trị kinh tế lớn, hàm lượng khoa học cao, các sản phẩm đến nay đã được thương mại hóa. Tháng 6/2018, Trung tâm có 2 sản phẩm hình thành từ kết quả nhiệm vụ KH&CN là cà gai leo- linh chi hòa tan Cagali và chè vằng hòa tan Tralavang được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Quảng Trị lần thứ 4 năm 2018. Ngoài ra, Trung tâm phối hợp với các đơn vị tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho người dân về ứng dụng chế phẩm vi sinh, kỹ thuật ra ngôi cây keo lai, kỹ thuật trồng hoa lily và hoa cúc. Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Quảng Trị Đào Ngọc Hoàng cho biết: “Nhiệm vụ KH&CN Sở giao lúc nào cũng được Trung tâm hoàn thành với kết quả tốt. Những kết quả KH&CN nghiên cứu, thử nghiệm thành công được Trung tâm chuyển giao ứng dụng vào thực tiễn sản xuất và đời sống trên địa bàn. Từ đó đã góp phần vào việc thúc đẩy sản xuất của tỉnh phát triển, tạo ra nhiều nghề sản xuất mới và nâng cao thu nhập cho người dân”.

Thực hiện các nhiệm vụ KH&CN thường xuyên theo chức năng của mình, các đơn vị cơ sở không chỉ giải quyết được vấn đề tiền lương cho viên chức, người lao động của đơn vị mà còn chú trọng xác định các nội dung gắn liền với sản phẩm cụ thể, gắn với việc phát triển các sản phẩm hàng hóa chủ lực nhằm nâng cao giá trị gia tăng và tính cạnh tranh của các sản phẩm, có địa chỉ ứng dụng cụ thể đáp ứng nhu cầu cấp thiết của các đơn vị, địa phương. Trong quá trình các cơ sở thực hiện nhiệm vụ KH&CN được giao, Sở KH&CN thường xuyên kiểm tra tiến độ thực hiện. Đến nay, cơ bản các dự án được thực hiện đúng tiến độ và yêu cầu chất lượng. Đồng thời, trên cơ sở những kết quả đạt được của năm 2018 và những yêu cầu từ thực tiễn, Sở KH&CN cũng tổ chức họp các Hội đồng tư vấn thẩm định danh mục nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng năm 2019 của các đơn vị thuộc Sở. Đây là những căn cứ để các đơn vị KH&CN cơ sở của Sở KH&CN phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ trong năm mới.

Võ Thái Hòa