Cập nhật: Thứ 6, 02/12/2016 | 06:50 GMT+7

Cứu cải lương bằng phiên bản mới?

(NLĐ) - Nỗ lực làm mới các vở diễn cải lương vang bóng một thời của nghệ sĩ trẻ là đáng ghi nhận nhưng cách tân như thế nào để cải lương không bị mất bản sắc vẫn là vấn đề nan giải. Để cứu nguy cho sàn diễn cải lương trước thực trạng thiếu kịch bản hay, một số nghệ sĩ trẻ đã nỗ lực thực hiện việc tái dựng các vở xưa bằng phiên bản mới.

Tạo đất diễn cho nghệ sĩ trẻ

Trước sự du nhập và phát triển ồ ạt của các loại hình nghệ thuật giải trí thời thượng, cải lương cùng nhiều loại hình nghệ thuật dân gian, dân tộc mất dần chỗ đứng trong lựa chọn của số đông khán giả. Thực tế cho thấy sàn diễn cải lương đang khủng hoảng trầm trọng. Thế hệ diễn viên trẻ không có cơ hội cọ xát sân khấu, nghề của họ đứng trước thử thách bị bào mòn bởi những phương thức làm nghề chắp vá, diễn trích đoạn, lớp diễn ngắn của những vở tuồng nổi tiếng thay vì được hóa thân trọn vẹn nhân vật trong một vở diễn.

Nghệ sĩ Diễm Thanh (Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang), nghệ sĩ Chí Linh - Vân Hà, nghệ sĩ Kiều Phượng Loan... đã quy tụ nhiều nghệ sĩ, thực hiện thành những nhóm xã hội hóa nhằm tạo đất diễn cho chính họ trên sân khấu.

NSƯT Kim Tử Long và NSƯT Tú Sương trong vở “Bức ngôn đồ Đại Việt” - tác phẩm của cố NSND Thanh Tòng - được dàn dựng mới
NSƯT Kim Tử Long và NSƯT Tú Sương trong vở “Bức ngôn đồ Đại Việt” - tác phẩm của cố NSND Thanh Tòng - được dàn dựng mới

Sau thành công của vở “Hoa đồng cỏ nội” diễn tại Nhà Văn hóa Thanh niên, nhóm nghệ sĩ Diễm Thanh tiếp tục đưa vở “Hàn Mạc Tử” của cố soạn giả NSND Viễn Châu ra rạp Công Nhân. Nhóm nghệ sĩ Chí Linh, Vân Hà đi vào khai thác các vở diễn tuồng cổ, được khán giả yêu thích lâu nay trên sân khấu Lê Hoàng (Trung tâm Văn hóa Bình Thạnh, TP HCM) như: “Chung Vô Diệm”, “Ngọc Kỳ Lân”, “Xử bá đao Từ Hải Thọ” hoặc nhóm nghệ sĩ Kiều Phượng Loan trên Sân khấu Nhà Văn hóa Thanh niên đã diễn lại những tác phẩm đi vào lòng người mộ điệu: “Truyền thuyết tình yêu”, “Giọt máu oan cừu”, “17 năm trường hận”... Điều đáng nói là tất cả được dàn dựng với hình thức mới. “Đã có nhiều cuộc tọa đàm, hội thảo, nhiều đề tài khoa học bàn về đổi mới cải lương để tìm cơ hội cho loại hình nghệ thuật truyền thống này tồn tại, phát triển. Nhưng theo tôi, một trong những vấn đề cốt lõi cần được quan tâm là phải tạo đất diễn cho diễn viên trẻ. Họ bị hụt hẫng vì không có sự chuẩn mực nào để theo đuổi niềm đam mê. Những trích đoạn đưa vào game show khiến giới trẻ nghĩ cải lương quá đơn điệu, làm giảm giá trị của bộ môn này. Vì thế, cần dàn dựng thật nhiều tác phẩm xưa bằng phiên bản mới, đưa được hơi thở cuộc sống đương đại vào nghệ thuật truyền thống” - nghệ sĩ Kiều Phượng Loan trăn trở.

Đợt sát hạch sáng tạo

Các tác phẩm được tái dựng gần đây có sự tìm tòi, sáng tạo mới về phương pháp nghệ thuật, hình thức thể hiện. Trên hết là tinh thần tạo phiên bản mới nhưng vẫn giữ được tính độc đáo của kịch bản gốc.

“Tái dựng vở cũ bằng phiên bản mới là một áp lực vì khán giả đã quá quen thuộc với bản dựng cũ, làm mới quá sẽ bị chê không đúng. Tôi cho rằng đây là đợt “sát hạch” cho những sáng tạo, tìm tòi, đổi mới của giới làm nghề. Phản ứng từ khán giả rất tích cực sẽ góp phần bổ sung, định hình hướng đi mới cho sân khấu chúng tôi” - nghệ sĩ Chí Linh bộc bạch.

Vở diễn được tái dựng bằng phiên bản mới là những vở ăn khách, làm nên tên tuổi nhiều ngôi sao, nay bằng hình thức thể hiện mới mẻ: cảnh trí, âm thanh, ánh sáng và cả phục trang đã làm tỏa sáng thêm hơn những giọng ca trẻ đang được chú ý hiện nay như: Diễm Thanh, Như Quỳnh, Thúy My, Hoàng Đăng Khoa, Kim Tiến, Võ Thanh Tiền, Nguyễn Văn Mẹo, Đoàn Minh, Cao Mỹ Châu...

Thiếu đội ngũ diễn viên kế cận là thực trạng chung của hầu hết các đoàn cải lương hiện nay. Vậy nên khi tái dựng những vở kinh điển, đa số các nhóm xã hội hóa đều phải sử dụng những gương mặt mới để vào vai chính. “Một số gương mặt trẻ được bổ sung dù non kinh nghiệm nhưng các em có sức thanh xuân, được đạo diễn đặt vào không gian sáng tạo mới sẽ góp phần tạo cho sân khấu cải lương một diện mạo mới” - nghệ sĩ Vân Hà khẳng định.

Nhưng công bằng mà nói, diễn xuất của các nghệ sĩ trẻ vẫn còn một khoảng cách khá xa so với đàn anh, đàn chị, nhất là ở khâu ca diễn. Dù có chất giọng tốt nhưng kỹ thuật nhả chữ, luyến láy vọng cổ nhiều chỗ còn khá “phô”, phải có thêm nhiều suất diễn mới mài giũa được những viên ngọc còn thô sơ này.

Cách tân, tìm hướng đi mới là vấn đề sống còn của sân khấu cải lương hôm nay. Tuy các nhóm xã hội hóa đã tích cực cứu lấy sàn diễn bằng việc góp vốn để làm nên những phiên bản mới cho chính mình. Thế nhưng, cách tân đơn lẻ sẽ đưa cải lương về đâu? Cách tân như thế nào để cải lương không bị mất bản sắc vẫn là vấn đề nan giải. Bài và ảnh: Thanh Hiệp



 {name} - {time}
{body}
 {name} - {time}
{body}

0 bình luận mới nhất

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Xem thêm:

Đức Quý và những vai diễn để đời
21:10 30/09/2022

Bằng tài năng và sự nỗ lực không ngừng trong hoạt động nghệ thuật, diễn viên Nguyễn Đức Quý (sinh năm 1983), ở thôn Tân Kiên, xã Triệu Ái, huyện Triệu Phong, ...

Minh Loan - ca sĩ hát bằng cả trái tim
08:38 08/01/2024

Minh Loan là ca sĩ trẻ xuất sắc của Đoàn nghệ thuật truyền thống Quảng Trị. Ở những chương trình biểu diễn phục vụ lễ hội hoặc những chương trình phục vụ công ...

Vĩnh Linh khúc xạ qua góc nhìn văn nghệ
02:04 24/01/2025

Theo một nghĩa nào đó, vùng quê Vĩnh Linh đã phần nào phản chiếu về mảnh đất Quảng Trị. Viết về Vĩnh Linh có khá nhiều bài thơ hay nhưng đặc biệt có hai bài ...

Giữ ngọn lửa nghề...

Giữ ngọn lửa nghề...
3 giờ trước

QTO - 24 năm trước, lối rẽ từ đường Hùng Vương vào Trần Hưng Đạo của một cô sinh viên Luật mới ra trường mãi đọng lại trong ký ức của tôi. Bởi đó là lối rẽ...

Một thời khó quên

Một thời khó quên
6:00 sáng qua

QTO - Ngày tháng nào rồi cũng ra đi, chỉ còn mình ta ở lại để nhớ, để thương về một thời đã xa. Đôi lúc cứ nghĩ đời như một dòng nước cứ trôi đi, trôi mãi,...

Sao phim “Hawaii Five-0” đột tử ở tuổi 49

Sao phim “Hawaii Five-0” đột tử ở tuổi 49
23:50 01/12/2016

(NLĐO) - Nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên Keo Woolford, từng tham gia phim "Hawaii Five-0", qua đời ở tuổi 49 sau một cơn đột quỵ. Theo đại diện phát ngôn của Keo Woolford,...

Quang Lý sống mãi trong lòng người yêu tình ca

Quang Lý sống mãi trong lòng người yêu tình ca
23:49 01/12/2016

(NLĐ) - NSƯT Quang Lý mất đi, đâu chỉ là mất một giọng hát hay mà còn mất một tấm gương cho lớp nghệ sĩ kế thừa - ca sĩ Ánh Tuyết nhìn nhận.  Có thể nói, công chúng, đồng...

Tuyển Việt Nam phải tập trên “sân làng”

Tuyển Việt Nam phải tập trên “sân làng”
23:48 01/12/2016

(NLĐ) - HLV Hữu Thắng không thể hài lòng khi chủ nhà bán kết lượt đi AFF Cup 2016 - Indonesia - sắp xếp cho tuyển Việt Nam tập luyện trên mặt sân lồi lõm và toàn “ổ gà” khiến...

Michael Learns To Rock sẽ trình diễn tại TP HCM

Michael Learns To Rock sẽ trình diễn tại TP HCM
23:47 01/12/2016

(NLĐ) - Ban nhạc nổi tiếng thế giới Michael Learns To Rock (MLTR) sẽ trình diễn tại TP HCM trong chương trình Sky Connection, diễn ra vào ngày 21-12 tại sân vận động Quân khu...

Đức Lương tiếp bước Xuân Trường

Đức Lương tiếp bước Xuân Trường
23:47 01/12/2016

(SGGP) - Thông tin từ lãnh đạo CLB HA.GL cho biết hậu vệ biên Lê Đức Lương sẽ tiếp bước Lương Xuân Trường sang thi đấu tại Hàn Quốc trong thời gian tới. Đức Lương sẽ khoác áo...

Thời tiết

28°C - 35°C
Ít mây, trời nắng nóng
  • 29°C - 35°C
    Có mây, không mưa
  • 29°C - 34°C
    Có mây, không mưa
POWERED BY
Việt Long