Chuyện về nữ tiến sĩ y khoa đầu tiên công tác ở Quảng Trị

(QT Xuân) - Mùa xuân này tiến sĩ Thu Trang có thêm niềm vui khi Chủ tịch UBND tỉnh ký quyết định tặng Giải thưởng Bùi Dục Tài cùng với 14 người khác. Ở tuổi 48 chị vẫn còn rất trẻ, đẹp; một vẻ đẹp giản dị, tươi sáng và đầy năng lượng nhưng Thu Trang vẫn thấy thời gian không còn nhiều, đôi lúc là sự hối thúc, mong muốn làm một cái gì đó thật có ích cho bệnh nhân và những người đang kỳ vọng vào mình.

Tiến sĩ Thu Trang (bên trái) - Ảnh: T.L

17 giờ chiều mùa đông, mưa phùn lay lắt, bầu trời đang dần tối lại, Bệnh viện đa khoa tỉnh như trầm lặng, thưa thớt bóng người. Giờ này đang chuyển giao ca trực, giữa ca ban ngày và ca đêm. Chị Thu Trang hẹn gặp tôi để trao đổi công việc sau khi nhận ca trực buổi tối. Là tiến sĩ, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực- Chống độc của Bệnh viện đa khoa tỉnh nhưng chị Lê Thị Thu Trang vẫn trực như nhiều người khác, cả khoa có 21 người, 2 hộ lý, 15 điều dưỡng, trước đây có 5 bác sĩ nhưng nay chỉ còn lại 4, mà thực tế chỉ có 3, vì một người đang đi học, một người xin chuyển công tác vào miền Nam. Mỗi người trực 12 giờ, được nghỉ 24 giờ, rồi tiếp tục trực lại, không có ngày thứ 7, chủ nhật, đến ca là trực để công việc ở khoa hồi sức không bị ngưng trệ. Mà khoa do chị phụ trách thật đặc biệt, bệnh nhân tới đây hầu như ai cũng bị hôn mê, rối loạn chức năng sống, do chấn thương sọ não, không thở được, suy tim, bệnh phổi nặng hay tai biến mạch máu não. Bệnh nhân không biết thầy thuốc đang chăm sóc mình; cả người nhà cũng thế, họ bị cách ly bên ngoài; mọi việc từ ăn uống, vệ sinh đều có hộ lý, điều dưỡng, bác sĩ chăm lo. Công việc luôn đòi hỏi sự cẩn trọng, chính xác, giành giật từng phút, từng giây mạng sống của những người đang lâm nguy. Không có bác sĩ nào thích công việc ở Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc nên đã nhiều năm rồi rất thiếu bác sĩ mà không ai chịu về đây. Công việc thầm lặng, gian khổ, vậy mà chị đã bám trụ, gắn bó 22 năm, kể từ ngày tốt nghiệp Đại học Y Huế khóa 1985-1991. Hiện nay không chỉ tỉnh Quảng Trị mà cả nước cũng thiếu bác sĩ trầm trọng; bởi thế có tỉnh bỏ ra hơn trăm triệu đồng, trải thảm đỏ mời gọi sinh viên y khoa mới ra trường về công tác ở tỉnh mình. Chị cũng có nhiều cơ hội chuyển đến làm việc ở các địa phương khác, chuyển vị trí công tác khác mà điều kiện kinh tế, thu nhập cao hơn nhưng rồi từ chối, bởi vì chị đã gắn bó với công việc ở khoa quá nhiều năm, không dễ gì từ bỏ, nỡ lòng rời xa.

Tiến sĩ Thu Trang cùng Hội đồng bảo vệ Luận án Tiến sĩ - Ảnh: T.L

Nhiều năm qua bác sĩ Thu Trang luôn chu toàn tâm nguyện làm việc cứu người, dù khó khăn, gian khổ vẫn luôn vươn lên làm tốt nhiệm vụ được giao. Chị gắn bó với khoa hồi sức là bởi ở đây năng lực, phẩm chất cá nhân được thể hiện thật rõ, điều kiện công việc đòi hỏi người bác sĩ phải luôn năng động, quyết đoán, phản ứng nhanh. Đôi lúc là những nỗ lực cao độ để đem lại sự sống cho bệnh nhân. Nếu thờ ơ, không can thiệp kịp thời thì người bệnh sẽ tử vong. Bao nhiêu kiến thức đã học về tim mạch, dinh dưỡng, chẩn đoán lâm sàng... đều được các bác sĩ áp dụng hết để cứu sống người bệnh. Va chạm với thực tế, thấy kiến thức mình vẫn còn thiếu, còn mỏng nên chị xin đi học, trong 2 năm (1999-2001) học xong chương trình cao học ở Huế, rồi tiếp thêm 4 năm (2007-2011) làm nghiên cứu sinh tiến sĩ. Để theo kịp giáo trình chị phải đọc nhiều sách tham khảo; hết giờ làm việc ở bệnh viện, lao vào việc nhà rồi thêm phần tự học, tự nghiên cứu, không có thời gian cho riêng mình. Riêng về việc học để làm luận án tiến sĩ là do chị muốn hiểu sâu về lý thuyết, tìm hiểu ngọn nguồn sự việc. Đó cũng là cách nạp thêm năng lượng, để khắc phục những hạn chế mà thực tiễn đang đặt ra. Thu Trang cho rằng lời khuyên của Lênin “Học, học nữa, học mãi” không phải là lý thuyết, mà là một nhu cầu thực tế đối với những người muốn nâng cao kiến thức, không có con đường nào khác ngoài việc học tập. Cho đến nay, bước sang tuổi 48, bác sĩ Trang vẫn miệt mài đọc sách, tham khảo tư liệu, cập nhật kiến thức để làm tốt nhiệm vụ chuyên môn. Năm 2012, Thu Trang bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với đề tài “Nghiên cứu sự biến đổi hs- CRP và IL-6 trong bệnh tăng huyết áp nguyên phát trước và sau điều trị bằng Irbesartan”. Đề tài này được chị bảo vệ tại Học viện Quân y tại Hà Nội. Nội dung đề tài mà chị lựa chọn vẫn còn mới với nước ta và nhiều nước trên thế giới. Mục tiêu là chứng minh sự tồn tại của phản ứng viêm trong bệnh tăng huyết áp nguyên phát và vai trò kháng viêm tim mạch của thuốc Irbesartan nhằm bảo vệ các cơ quan như tim, não, thận. Điểm tựa để tiến sĩ Thu Trang vươn lên trong cuộc sống, trong chuyên môn, nghề nghiệp chính là gia đình, luôn giữ được ngọn lửa đầm ấm, hạnh phúc. Chồng chị là cán bộ lãnh đạo Sở GT-VT Quảng Trị, luôn động viên, hỗ trợ chị học tập, nghiên cứu. Anh chị có duy nhất một cô con gái đang học năm thứ 2, Đại học Y Dược Huế. Chị tự hào về con, nối tiếp nghề mà chị đang đi, cháu học rất giỏi, thi vào Trường Đại học Y Dược Huế với tổng số điểm 28,5; không chỉ là á khoa của Trường Đại học Y Dược Huế mà còn là á khoa của các trường Y trên toàn quốc trong năm thi đó. Mà thật lạ, trong lúc nhiều người học hành, đỗ đạt cao lại muốn từ bỏ quê hương tìm bến đỗ mới có nhiều thuận lợi hơn, thì chị lại gắn bó với Quảng Trị như máu thịt. Hỏi vì sao, chị nghĩ đơn giản “ mình ăn cây nào rào cây ấy”, chị học được là nhờ gia đình, quê hương. Vì thế tích lũy được chút ít kiến thức, kinh nghiệm là để phục vụ bà con. Chứ đi xa thì chỉ thỏa mãn nguyện vọng cá nhân, mà không thực hiện được niềm đam mê của mình. Vả lại chị nghĩ môi trường làm việc ở Quảng Trị cũng thuận lợi để thực hiện ước mơ, hoài bão của mình. Chính bệnh viện tỉnh và bạn bè, đồng nghiệp trong khoa đã chia sẻ gánh nặng để chị được học tập, được thể hiện mình nhiều nhất. Cách đây 3 năm chị được công nhận là Thấy thuốc Ưu tú. Đó cũng là điều mà chị hằng biết ơn nhiều người đã quan tâm tới mình. Thu Trang tâm sự, có học vị tiến sĩ không phải là để làm chuyện gì to tát, mà phải bắt đầu từ chuyện nhỏ, làm thật tốt. Chị Trang có ước muốn đem kiến thức, kinh nghiệm tích lũy được để phát triển hệ thống y tế từ xã trở lên để người dân được phát hiện bệnh sớm, điều trị tốt hơn. Chị cũng mong muốn xây dựng trung tâm tim mạch ở ngay tại quê nhà để sử dụng được những kiến thức đã học, để những người bệnh nặng không phải đi chữa trị ở xa. Nhưng mà điều kiện để có được một trung tâm như thế là quá khó... HOÀNG NAM BẰNG