Cập nhật: Thứ 4, 23/02/2011 | 03:35 GMT+7

Chứng run tay ở người cao tuổi

0Vì sao bị run tay?
0Run tay là bệnh gì?
0Run tay do bệnh gì?
(SK&ĐS) - Run tay là một chứng bệnh hay gặp ở người cao tuổi. Bắt đầu từ độ tuổi 45, chứng run tay có thể xuất hiện và nguy cơ còn cao hơn nữa khi quá tuổi này.

Yếu tố cản trở sinh hoạt

Run tay là tình trạng xuất hiện những vận động ngoại ý, tự phát, gặp ở tay hay ở bất kỳ một bộ phận trên hệ thống cơ nào trên cơ thể, run khi nghỉ nhưng cũng có khi run lúc vận động. Những vận động run này có cường độ và biên độ rất khác nhau. Có thể run lớn khiến lắc lư cả người nhưng cũng có khi chỉ là những cử động nhanh nhỏ mà thôi. Đây là một chứng bệnh hay gặp ở người cao tuổi. Bắt đầu từ độ tuổi 45 chứng run tay đã có khả năng xuất hiện và nguy cơ gặp còn cao hơn nữa khi tuổi tăng gây khó khăn trong vận động.

Run tay không phải là một biến cố nguy hiểm về sức khoẻ. Nhìn chung, chúng không gây thiệt hại về sức khỏe tinh thần cũng như thể chất, mà điểm đáng chú ý nhất của chứng bệnh này chính là sự cản trở vận động và sinh hoạt. Người bệnh gặp khó khăn khi nói chuyện, khi vệ sinh cá nhân, khi đi lại. Chỉ ở mức độ nặng, người bệnh mới có thể bị chấn thương do tai nạn hay mất thăng bằng gây ngã.

Nguyên nhân gây run tay

Nguyên nhân gây ra chứng run tay ở người cao tuổi trong một số trường hợp cụ thể đã được xác định rõ. Nhưng đa số các trường hợp, nguyên nhân chính xác của tình trạng này vẫn còn là một câu hỏi. Thông thường người ta thường quy run tay vào ba trường hợp sau đây:

- Run lành tính: là loại run xuất hiện khi vận động và mất đi khi nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nó lại gây nhiều khó chịu trong cuộc sống vì người cao tuổi khó thực hiện những vận động được cho là đơn giản nhất như uống trà. Người bệnh khó có thể cầm được tách trà như bình thường. Các biểu hiện khác kèm theo run tay bao gồm: gật gù đầu, run môi, run lưỡi. Tình trạng run có thể không đối xứng, nghĩa là một bên bị run nhưng một bên lại hoàn toàn bình thường.

Tập dưỡng sinh làm tăng lưu thông máu lên não làm giảm nguy cơ mắc bệnh.

Hiện tượng run tay lành tính thường gặp ở tuổi trên 80, khoảng 10-20% dân số bị mắc bệnh này. Có đến một nửa số trường hợp có tiền sử gia đình, còn lại người ta chưa xác định rõ nguyên nhân. Các loại run này lại đáp ứng khá tốt với điều trị bằng các thuốc ức chế beta hay gabapentin, primidone nhưng đây là những biện pháp điều trị không mang tính lâu dài. Run lành tính là loại run thường gặp ở người già.

- Run do bệnh Parkinson: Parkinson là một bệnh do thiếu hụt chất trung gian thần kinh dopamin trong hệ thần kinh trung ương. Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra bệnh bởi một số dấu hiệu như: cứng đờ, khó vận động, tay xoay vòng, không giữ được tư thế. Người bệnh có dáng đi giật cục và cứng nhắc đặc trưng. Điểm khác biệt nhất là run do Parkinson xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi. Vì thế mà chúng ta có thể thấy tay người bệnh run rất mạnh ngay cả khi đang ngồi nói chuyện. Ban đầu là run từng đợt thưa, nhưng sau thì các đợt này mau hơn và ta có cảm tưởng là người bệnh run liên tục.

Những người bị mắc chứng Parkinson có thể bị suy giảm trí nhớ và ảo giác. Việc điều trị bệnh đã được thành công hoá khi xuất hiện những chất đồng vận của dopamin. Tuy nhiên cần hết sức chú ý là trong quá trình điều trị vì các tác dụng phụ gây rối loạn tâm thần hay trên hệ ngoại tháp của các thuốc này gây ra.

- Run do suy giảm chức năng não bộ: Run trong trường hợp này thường là do chức năng não bộ bị suy giảm gây rối loạn điều hoà vận động. Run xuất hiện khi người cao tuổi tập trung chú ý, càng để ý càng run. Liên quan tới tình trạng này là hiện tượng bị bệnh vữa xơ động mạch não có giảm lưu lượng máu não nghiêm trọng. Cũng có thể gặp ở những trường hợp nghiện rượu, uống quá nhiều thuốc chống động kinh loại phenytoin, hội chứng cận u hay teo não bệnh lý thứ phát.

Dự phòng như thế nào?

Một số trường hợp run tay là do các bệnh lý trước đó ở một cơ quan khác gây ra. Với những trường hợp này, việc điều trị các nguyên nhân bệnh lý đóng vai trò là căn nguyên được coi là những biện pháp thích đáng. Tuy nhiên phần nhiều những trường hợp run tay là do hiện tượng rối loạn thần kinh-cơ khi về già. Chính vì vậy, chúng ta cần thực hiện để giảm tốc độ rối loạn thần kinh ở người cao tuổi mang tính chiến lược hơn trong khắc phục chứng bệnh này.

Những biện pháp có tác dụng phòng ngừa run tay

- Hạn chế rượu, bia. Rượu, bia làm tăng tốc độ suy giảm thần kinh, gây thiếu hụt vitamin B1 trầm trọng khi nghiện nặng. Rượu làm tăng rối loạn sự điều phối thần kinh-cơ trong vận động, làm nặng thêm mức độ run khi mắc bệnh.

- Tích cực sử dụng các loại rau củ quả trong chế độ dinh dưỡng. Ðặc biệt là các loại rau củ quả có màu xanh đậm như rau ngót, rau cải, súp lơ, bắp cải, su su, cải cúc, các loại hoa quả củ có màu sặc sỡ như gấc, bí ngô, cam, cà rốt... vì chúng là nguồn chứa các hoạt chất chống ôxy hoá tự nhiên được cho là có tác dụng chậm lại sự suy thoái của bộ não điều khiển. Vốn giàu vitamin E, vải, đu đủ, đào, lê được khuyên dùng nhằm hạn chế sự tiến triển của bệnh.

- Thông báo kịp thời cho bác sĩ những biến cố do tác dụng phụ run tay của thuốc trong quá trình điều trị một bệnh khác. Những người đang sử dụng thuốc điều trị chống trầm cảm loại lithium, thuốc chống động kinh loại phenytoin có thể xảy ra những tác dụng phụ trên hệ thần kinh-cơ. Sử dụng những thuốc này kéo dài hoặc tuỳ tiện có thể gây ra run tay mức độ nặng.

- Giảm căng thẳng, lo âu vì căng thẳng, lo âu là một yếu tố tâm lý ảnh hưởng nhiều đến mức độ run. Ở người già, sự thay đổi tâm lý luôn là một vấn đề thường trực, nhất là trạng thái hay lo nghĩ. Trong các trường hợp bị run tay thì vấn đề khó khăn trong vận động càng làm cho những lo âu trở nên trầm trọng. Càng lo nghĩ càng run, càng cố gắng điều chỉnh thì càng làm tăng cường độ. Trong các trường hợp run do suy giảm chức năng não bộ thì vấn đề tâm lý càng đóng vai trò ảnh hưởng lớn. Chúng ta cần hết sức giúp đỡ để những yếu tố tâm lý không làm trầm trọng thêm bệnh.

- Thực hiện các bài tập dưỡng sinh nhẹ nhàng, đủ cường độ, đều đặn để làm tăng lưu thông máu lên não. Các bài tập dành cho đầu và cổ có tác dụng làm giảm mức độ nặng của bệnh.

BS. Yên Lâm Phúc (Học viện Quân y)


 {name} - {time}
{body}
 {name} - {time}
{body}

0 bình luận mới nhất

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Xem thêm:

Bệnh tay - chân - miệng có xu hướng tăng nhanh
10:30 07/08/2023

Lãnh đạo Sở Y tế cho biết, vừa đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương, đoàn thể tăng cường công tác phòng, chống bệnh tay - chân - miệng. Ông ...

Tác hại của thuốc lá với người cao tuổi
22:33 31/10/2022

Người cao tuổi (NCT) có vai trò quan trọng trong việc gương mẫu, tuyên truyền, vận động con, cháu sống khỏe mạnh, có ích cho xã hội, trong đó có việc phòng, ...

Tác hại của thuốc lá đối với người già
22:40 21/11/2023

Hút thuốc lá gây những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe của người hút và những người xung quanh. Đặc biệt, đối với những người lớn tuổi, hút thuốc lá ...

Người mẹ nghèo nuôi 4 đứa con tật bệnh
22:33 01/07/2022

Chị Lê Thị Ngọc Thanh (sinh năm 1978) làm nghề mót củi, hái rau rừng để bán, nuôi 4 đứa con tật bệnh đang sống trong căn nhà tình thương ở Khu phố 9, thị trấn ...

Khi trẻ em... già trước tuổi

Khi trẻ em... già trước tuổi
11:00 tối Thứ 6

QTO - Ngày nay, do tác động của nhiều yếu tố, trẻ em ngày càng có xu hướng già hơn so với lứa tuổi. Không chỉ phổng phao, phát triển về mặt sinh lý, mà tâm...

U xương sụn - Bệnh cần chú ý ở trẻ em

U xương sụn - Bệnh cần chú ý ở trẻ em
20:35 22/02/2011

(SK&ĐS) - U xương sụn là sự quá phát của xương và sụn ở gần các đầu xương, gần với sụn phát triển của xương (sụn tiếp). Sự quá phát này có thể gặp ở bất cứ xương nào có bản...

Sử dụng thuốc trong thai kì

Sử dụng thuốc trong thai kì
20:34 22/02/2011

(SK&ĐS) - Thuốc được dùng trong khi mang thai thường qua nhau và tác dụng lên thai. Vì vậy, việc sử dụng thuốc cho người phụ nữ mang thai phải được thầy thuốc cân nhắc đánh...

Quả trường xuân bất lão

Quả trường xuân bất lão
20:34 22/02/2011

(SK&ĐS) - Quả dâu (còn gọi là quả dâu ta) khi chín màu đỏ đậm hoặc tím đen. Quả dâu giàu chất dinh dưỡng, ăn mềm, chua ngọt, nhiều nước, có thể ăn tươi, ngâm rượu, làm nước...

ĐH Bách khoa Hà Nội không nhận thí sinh thi nhờ!

ĐH Bách khoa Hà Nội không nhận thí sinh thi nhờ!
02:03 22/02/2011

Điều này khiến rất nhiều người khó hiểu vì từ trước đến nay chưa từng có tiền lệ một trường ĐH có tổ chức thi từ chối các thí sinh đăng ký dự thi vào những trường không tổ chức...

Ráo riết ôn tập, thi thử

Ráo riết ôn tập, thi thử
02:03 22/02/2011

Bộ GD-ĐT đã có thông báo về cơ bản, kỳ thi năm nay vẫn thực hiện như năm 2010 nên các trường không bị chi phối bởi tâm lý chờ đợi chỉ đạo, hướng dẫn từ Bộ GD-ĐT như các năm...

Thời tiết

23°C - 30°C
Có mây, không mưa
  • 21°C - 27°C
    Nhiều mây, có mưa nhỏ
  • 22°C - 27°C
    Nhiều mây, có mưa dông
POWERED BY
Việt Long