Nâng cao hiệu quả chất vấn, giải trình tại kỳ họp HĐND tỉnh

QTO - Trong thời gian qua, để nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã quan tâm đến việc chất vấn và giải trình tại các kỳ họp HĐND tỉnh. Hoạt động chất vấn, giải trình được chuẩn bị khá chu đáo, kỹ lưỡng, có nội dung cụ thể, sát với thực tiễn của địa phương.

Đại biểu HĐND tỉnh chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh - Ảnh: L.T.H

Để tổ chức tốt hoạt động chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh đã yêu cầu các cơ quan chuyên môn cung cấp thông tin, tài liệu kỳ họp cho đại biểu; tăng thời lượng chất vấn tại hội trường; các vấn đề chất vấn được chọn lọc qua nhiều kênh thông tin về những vấn đề bức xúc, cấp thiết trong đời sống KT-XH của địa phương.

Trước mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo các tổ đại biểu chủ động tổ chức làm việc với chính quyền và các đoàn thể địa phương; họp tổ đại biểu, thảo luận, tổng hợp ý kiến tham gia vào các nội dụng trình kỳ họp thay cho việc phân tổ thảo luận tại kỳ họp như trước đây. Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh diễn ra tích cực và ngày càng có chất lượng. Các vấn đề đưa ra thảo luận, chất vấn và trả lời chất vấn thể hiện tinh thần dân chủ, cởi mở, thẳng thắn, minh bạch, kịp thời và thiết thực.

Nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri được chủ tọa lựa chọn để điều hành trả lời trực tiếp tại kỳ họp. Chất vấn của đại biểu và ý kiến, phản ánh của cử tri gửi đến kỳ họp được chủ tọa yêu cầu người đứng đầu cơ quan, tổ chức giải trình, tiếp thu, đề ra biện pháp, thời gian khắc phục.

Việc trả lời chất vấn, giải trình của UBND tỉnh và các sở, ban, ngành có liên quan trong thời gian qua khá đầy đủ, rõ ràng, thể hiện trách nhiệm của người đứng đầu, có tiếp thu và đề ra giải pháp, lộ trình khắc phục hạn chế. Lãnh đạo UBND tỉnh đã nghiêm túc, cầu thị tiếp thu cho thấy sự quyết tâm thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để hoàn thành kế hoạch phát triển KT-XH của tỉnh.

Nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng chất vấn và giải trình tại kỳ họp HĐND, cần tập trung vào các giải pháp sau: Thường trực HĐND tỉnh cần chủ động chuẩn bị nội dung chất vấn. Trước phiên họp chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh cần lựa chọn nội dung chất vấn cụ thể, xác định người bị chất vấn và quyết định nhóm vấn đề chất vấn; cần lựa chọn những vấn đề bức xúc, có tính thời sự. Chất vấn được rà soát chắt lọc trong quá trình giám sát, khảo sát của Thường trực, các ban và tổ đại biểu HĐND tỉnh, từ hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, xử lý đơn thư và thu thập thông tin qua phương tiện đại chúng.

Nâng cao nhận thức, năng lực của đại biểu HĐND tỉnh. Đại biểu HĐND tỉnh cần làm tốt nhiệm vụ, trách nhiệm của mình trong hoạt động chất vấn; chủ động đề xuất và gửi ý kiến chất vấn đến Thường trực HĐND tỉnh và đưa ra những câu hỏi chất vấn cụ thể, rõ ràng để Thường trực HĐND tỉnh xem xét lựa chọn, điều hành tốt việc giải trình tại các kỳ họp HĐND tỉnh.

Đối với những nội dung chất vấn được trả lời bằng văn bản, sau khi nhận văn bản trả lời, đại biểu HĐND tỉnh cần tiếp tục nghiên cứu, nếu không đồng ý nội dung đã trả lời chất vấn thì đề nghị chủ tọa điều hành thảo luận tại kỳ họp hoặc kiến nghị HĐND tỉnh xem xét trách nhiệm người bị chất vấn.

Chủ tọa điều hành chất vấn, giải trình không chỉ đảm bảo chặt chẽ theo chương trình kỳ họp mà còn phải linh hoạt, sáng tạo, có tính chủ động và đề cao vai trò của chủ tọa trong điều hành chất vấn nhằm đạt được mục đích, yêu cầu. Chủ tọa cần gợi ý những nội dung trọng tâm, những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau để đại biểu HĐND tỉnh tham gia chất vấn; phát huy dân chủ, tạo không khí sôi nổi, thẳng thắn để các đại biểu tích cực tham gia phát biểu ý kiến.

Trong quá trình chất vấn, chủ tọa có thể đề nghị đại biểu đưa ra các thông tin, số liệu cụ thể minh chứng cho lập luận của mình; yêu cầu người trả lời có thái độ cầu thị, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể; giải trình phải đưa ra được các giải pháp khắc phục, lộ trình thực hiện để đại biểu, cử tri giám sát. Trong trường hợp một số nội dung chất vấn chưa rõ và khó đạt được sự đồng thuận tại kỳ họp thì giao Thường trực HĐND tỉnh tổ chức giám sát và báo cáo kết quả với HĐND tại kỳ họp gần nhất.

Tăng cường hoạt động xem xét chất vấn, giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh. Để hoạt động này đạt hiệu quả cao thì nội dung chất vấn cần mở rộng, cụ thể là: những nội dung chất vấn đã kết luận tại các kỳ họp HĐND tỉnh trước đó; nội dung đã kết luận, kiến nghị trong các báo cáo giám sát của Thường trực và các ban HĐND tỉnh nhưng chậm giải quyết hoặc giải quyết chưa triệt để.

Giữa hai kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức giám sát việc thực hiện của các ngành, các cấp chính quyền. Sau chất vấn, có văn bản kết luận, kiến nghị để các cơ quan liên quan tiếp thu, thực hiện, đồng thời tiếp tục giám sát, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kết luận, kiến nghị.

Chất vấn, giải trình và thực hiện kết luận, kiến nghị của HĐND tỉnh cần phải xem xét làm rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và người bị chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh. Từ đó, HĐND tỉnh xem xét ban hành nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn nhằm đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ, trách nhiệm của người bị chất vấn; đồng thời giao Thường trực HĐND tỉnh tiếp tục tổ chức giám sát, xem xét chất vấn, giải trình giữa hai kỳ họp và báo cáo kết quả với HĐND tỉnh tại kỳ họp gần nhất.

Cần nghiên cứu xây dựng ban hành Quy chế hoạt động chất vấn, giải trình của HĐND tỉnh. Xem hoạt động chất vấn, giải trình là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết nhằm tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh trong thời gian tới.

Lê Thanh Hải