Đoàn kết, đổi mới phương thức hoạt động, xây dựng Liên hiệp Hội KH&KT Quảng Trị vững mạnh

Nguyễn Hữu Thông Chủ tịch Liên hiệp các hội KH&KT Quảng Trị Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật (LHCHKH&KT) tỉnh Quảng Trị được thành lập và tổ chức Đại hội nhiệm kỳ I (2004-2009) vào ngày 5/8/2004, đến nay vừa tròn một nhiệm kỳ. Năm năm qua, LHCHKH&KT Quảng Trị từng bước được kiện toàn phát triển, hoạt động ngày càng thiết thực, có chất lượng và hiệu quả. Đội ngũ trí thức Quảng Trị và sự phát triển của Liên hiệp Hội Thời gian qua cùng với sự phát triển của tỉnh nhà, đội ngũ trí thức Quảng Trị đã tăng nhanh đáng kể về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng. Năm 2000 toàn tỉnh có trên 5.000 người có trình độ đại học và tương đương trở lên. Trong đó đại học 4.952 người, thạc sĩ 55 và 6 tiến sĩ.

Đồng chí Nguyễn Đức Cường, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị trao Bằng khen cho các tác giả đạt giải cao tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ III. Ảnh: Lê Minh

Đến cuối năm 2007 toàn tỉnh có gần 12.000 ngàn người có trình độ từ đại học và tương đương trở lên, trong đó có 11.548 người đại học, gần 300 thạc sĩ, 15 tiến sĩ. Đến tháng 6/2009 toàn tỉnh có gần 13.000 người có trình độ đại học và tương đương trở lên tăng hơn 2,6 lần so với năm 2000 trong đó có trên 350 thạc sĩ, 16 tiến sĩ và có nhiều người đang theo học, nghiên cứu, bảo vệ luận văn, luận án tiến sĩ, thạc sĩ trong và ngoài nước. Trước yêu cầu phát triển, những thuận lợi, khó khăn chung của đất nước và của tỉnh nhà, “Đại đa số trí thức Quảng Trị có bản lĩnh chính trị vững vàng, lập trường tư tưởng kiên định, tin tưởng vào công cuộc đổi mới của đất nước, có phẩm chất đạo đức tốt, có tinh thần trách nhiệm, có ý thức và mong muốn cống hiến, đặc biệt là tinh thần chịu khó, chịu đựng gian khổ vươn lên trong học tập, lao động sáng tạo, yên tâm công tác gắn bó với Đảng, với nhân dân, góp sức góp trí vào sự nghiệp CNH, HĐH, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, quê hương”; “Đội ngũ trí thức Quảng Trị đã có những đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trong việc tham mưu tổng kết thực tiễn, xây dựng phương hướng, hoạch định cơ chế chính sách phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng- an ninh của tỉnh ngày càng sáng tỏ và phù hợp hơn; Tiên phong đi đầu trong lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng tiến bộ KHKT và công nghệ mới vào sản xuất kinh doanh; Xung kích trong phong trào tiến quân vào KHKT, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất, góp phần quan trọng vào công cuộc đổi mới và tiến trình CNH, HĐH tỉnh nhà” (Chương trình hành động của Tỉnh uỷ Quảng Trị về xây dựng đội ngũ trí thức và phát triển KHCN đến năm 2020) Với vai trò là tổ chức chính trị- xã hội của đội ngũ trí thức KH-CN của tỉnh, trong những năm qua LHH KH&KT tỉnh đã quan tâm, tập trung xây dựng, củng cố và phát triển tổ chức thành viên, tập hợp đoàn kết, phát huy vai trò đội ngũ trí thức trong công cuộc đổi mới. LHCHKH&KT Quảng Trị khi mới thành lập (năm 2004) có 16 tổ chức Hội KHKT thành viên, với hơn 1.200 hội viên trí thức khoa học, chiếm 15% so với số người có trình độ đại học và tương đương trở lên của tỉnh. Trong nhiệm kỳ, LHH đã phát triển, mở rộng và kết nạp thêm 21 tổ chức Hội KHKT thành viên, đưa tổng số Hội KHKT- Tổ chức khoa học thành viên của LHH lên 35 đơn vị với hơn 3.500 hội viên trí thức tham gia tổ chức hoạt động Hội (Tăng 2,5 lần về số Hội - Tổ chức thành viên và tăng gấp ba lần số lượng Hội viên trí thức so với đầu nhiệm kỳ), chiếm tỷ lệ 25% so với hơn 13.000 trí thức (có trình độ đại học và tương đương trở lên) hiện có của tỉnh, bằng chỉ tiêu bình quân chung của LHCHKH&KT Việt Nam. Tham gia thực hiện xã hội hoá hoạt động KH-CN, GD-ĐT, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, phát triển cộng đồng, xoá đói giảm nghèo Nhiều Hội - Tổ chức thành viên, nhất là các Hội -Tổ chức mới thành lập trong nhiệm kỳ qua đã có nhiều cố gắng trong xây dựng tổ chức, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, phát triển được nhiều phân chi hội, kết nạp thêm nhiều hội viên mới; Tổ chức nhiều hoạt động nghiên cứu ứng dụng tiến bộ KH KT-CN, phổ biến kiến thức KHKT, phát động phong trào sáng kiến cải tiến trong sản xuất và đời sống..., tham gia Hội chợ Công nghệ, tư vấn, phản biện và giám định xã hội, làm cộng tác viên thông tin KHKT. Liên hiệp Hội đã triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu đánh giá thực trạng đội ngũ trí thức Quảng Trị, đề xuất các giải pháp để đào tạo bồi dưỡng đội ngũ trí thức khoa học, cơ chế chính sách thu hút, quản lý, sử dụng đội ngũ trí thức phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới. Đề tài có giá trị - tác dụng cho việc quản lý hoạt động trước mắt, lâu dài của LHH và các Hội thành viên LHH. Các Hội KHKT thành viên LHH, Hội viên trí thức ngành y tế, nông nghiệp&PTNT, giao thông, xây dựng… thời gian qua triển khai hàng trăm đề tài nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ KH-CN, sáng kiến cải tiến kỹ thuật, góp phần tích cực cho công cuộc CNH, HĐH, phát triển KT-XH của tỉnh nhà. Là thành viên của Mặt trận Tổ quốc, đội ngũ trí thức và các hội thành viên có mặt ở hầu khắp trong các ngành, lĩnh vực, khu vực và cơ sở trong cộng đồng xã hội của tỉnh. Hội Khuyến học tỉnh, Hội làm vườn, với đội ngũ hội viên mạnh, nhiệt huyết đã triển khai nhiều hoạt động giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, phát triển cộng đồng được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh nhà ghi nhận, đánh giá cao. Được UBND tỉnh giao nhiệm vụ thường trực chủ trì tổ chức Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật của tỉnh, LHH đã triển khai tổ chức Hội thi STKT lần thứ 2 (2006-2007) và lần thứ 3 (2008-2009). Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật lần 2 có 27 giải pháp dự thi, trong đó có 10 giải pháp được giải thưởng của tỉnh và 1 giải pháp đạt giải thưởng Hội thi sáng tạo toàn quốc lần thứ 9. Hội thi STKT lần thứ 3 (2008-2009) có 34 giải pháp dự thi, có 21 giải pháp được giải thưởng Hội thi của tỉnh, 3 giải pháp tham dự Hội thi toàn quốc. Hội thi sáng tạo kỹ thuật đã động viên khuyến khích đội ngũ trí thức, các cán bộ khoa học hăng hái tham gia hưởng ứng và có tác động tích cực cho phát triển KH-CN, thúc đẩy phát triển KT-XH của các ngành, địa phương cơ sở trong tỉnh. Tư vấn, phản biện và giám định xã hội là một nhiệm vụ quan trọng và là một trong những nhiệm vụ chủ yếu của LHH và các Hội KHKT được Đảng và Nhà nước giao cho. Từ nhận thức, quán triệt nhiệm vụ trong nhiệm kỳ qua LHH và các Hội thành viên LHH bước đầu đã triển khai hoạt động tư vấn, phản biện để tham mưu cho Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh về một số nội dung trong điều kiện và khả năng cho phép. Liên hiệp Hội đã tổ chức các hoạt động tư vấn, phản biện, tham gia góp ý kiến Quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của tỉnh, của các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, quy hoạch mở rộng địa giới hành chính thị xã Quảng Trị, đề án xây dựng cảng biển nước sâu Mỹ Thủy và khu kinh tế Đông Nam tỉnh Quảng Trị... Các Hội thành viên lĩnh vực xây dựng, kiến trúc, giao thông đã tham gia tích cực hoạt động tư vấn, tham mưu cho các ngành, địa phương về quy hoạch ngành, lĩnh vực chuyên ngành. Các hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của LHH và các Hội thành viên tuy chưa nhiều, nhưng bước đầu đã có tác dụng nhất định tham mưu giúp lãnh đạo trong quyết định chủ trương chính sách đối với địa phương. Công tác vận động trí thức KH-CN - thực hiện vai trò là thành viên Mặt trận Thông qua các hội nghị, các phương tiện thông tin đại chúng, các Bản tin KHKT, LHH và các Hội thành viên đã thường xuyên phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các thành tựu khoa học kỹ thuật cho đội ngũ trí thức và các tầng lớp nhân dân. Tham mưu phối hợp với các cơ quan hữu quan tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 45CT/TƯ của Bộ Chính trị, Chỉ thị 14/CT-TTg, Quyết định số 22/2002/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Thông báo 81/TB-UBND, 45/TB-UBND của UBND tỉnh...tới lãnh đạo các Sở, ban, ngành và huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, phối hợp hoạt động và phát triển tổ chức LHH và Hội thành viên. Liên hiệp Hội, các Hội thành viên, hội viên trí thức luôn tích cực và chủ động hưởng ứng các hoạt động do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phát động như phong trào xoá đói giảm nghèo, phát triển cộng đồng, ủng hộ đồng bào bị bão lụt, xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở. Từ những kết quả đạt được, có thể rút ra những nguyên nhân và kinh nghiệm sau: - Có các chủ trương và chính sách của Đảng, Nhà nước đối với LHCHKH&KT Việt Nam như Chỉ thị 45 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 14 của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết 27-NQ/TƯ của Ban Chấp hành TƯ 7 khoá X các Nghị quyết, Quyết định của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Trị về đội ngũ trí thức, về khoa học và công nghệ của tỉnh. - Có sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh, sự giúp đỡ, khích lệ của LHCHKH&KT Việt Nam đối với hoạt động của Liên hiệp Hội. - Tính năng động, tự chủ, vai trò tích cực của nhiều Hội thành viên trong tổ chức hoạt động; sự giúp đỡ, tạo điều kiện của các Sở, ban ngành, các huyện, thị xã, thành phố về phát triển Hội thành viên mới. - Sự cố gắng, nỗ lực của Ban chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực và Văn phòng Liên hiệp Hội trong chỉ đạo, điều hành, triển khai khá toàn diện các nhiệm vụ mà Đại hội I và Điều lệ của Liên hiệp Hội đề ra. Phương hướng nhiệm vụ giải pháp tổ chức hoạt động nhiệm kỳ II (2009-2014) Nghị quyết 27-NQ/TƯ của Ban chấp hành TƯ 7 khoá X về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết TƯ 7 của Tỉnh uỷ tỉnh Quảng Trị đã tạo thuận lợi cơ bản cho tổ chức, hoạt động của Liên hiệp Hội trong thời gian tới. Bên cạnh đó vẫn còn không ít khó khăn trở ngại: chưa có sự đồng bộ về nhận thức quan điểm, thiếu cụ thể hoá các cơ chế, chính sách, điều kiện môi trường và nguồn lực, kinh nghiệm hoạt động của LHH và các Hội thành viên còn rất hạn chế. Từ thực tiễn đó, phương hướng xây dựng, phát triển tổ chức và hoạt động của LHH và các Hội thành viên LHH nhiệm kỳ (2009-2014) là: “Đẩy mạnh xây dựng và phát triển LHH và các Hội thành viên LHH vững mạnh về tổ chức; Tăng cường nguồn lực, tạo môi trường và điều kiện hoạt động thuận lợi, mở rộng quan hệ hợp tác, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ hoạt động đạt chất lượng hiệu quả; Đoàn kết và phát huy sức mạnh trí tuệ của các Hội thành viên, của Hội viên phấn đấu xây dựng LHH Quảng Trị - tổ chức chính trị-xã hội của đội ngũ trí thức vững mạnh góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng quê hương Quảng Trị giàu đẹp". Để thực hiện mục tiêu trên, những nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu cần tập trung thời gian tới là: Đẩy mạnh công tác chính trị tư tưởng, tiếp tục tổ chức phổ biến quán triệt, chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TƯ của Tỉnh uỷ về “Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước- tỉnh Quảng Trị”; Các Nghị quyết, Chỉ thị của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh và những văn bản có liên quan đến LHH và các Hội thành viên, các Nghị quyết mới của Đại hội Liên hiệp các hội KH&KT Việt Nam lần thứ VI. Phối hợp các ban ngành chức năng của tỉnh tổ chức cho đội ngũ trí thức, tham gia đóng góp ý kiến và triển khai học tập Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV. Xây dựng và phát triển Liên hiệp Hội và các Hội thành viên vững mạnh về tổ chức, nâng cao năng lực, tăng cường nguồn lực cho hoạt động. Tiếp tục tuyên truyền, vận động, phát triển các tổ chức Hội trong các ngành lĩnh vực cần thiết và Hội KHKT huyện, thành phố, thị xã, trước hết tập trung chỉ đạo xây dựng các Hội KHKT về trồng trọt, thuỷ sản, thuỷ lợi, các Hội KH lĩnh vực Giáo dục- đào tạo; Hội KH Lịch sử, Hội Bảo vệ Tài nguyên và Môi trường, các Hội KH trong lĩnh vực tổ chức, quản lý- dịch vụ tài chính, thương mại du lịch, các Hội KHKT thành phố Đông Hà- huyện Vĩnh Linh,… Hoạt động KH-KT-CN, nhiệm kỳ 2009-2014 cần tập trung cho các đề tài, dự án KHCN phục vụ nhiệm vụ phát triển KT-XH, đảm bảo hoạt động nghiên cứu, triển khai, ứng dụng tiến bộ KHKT-CN được thực hiện nhiều hơn, phong phú hơn và đạt chất lượng, hiệu quả cao hơn. Liên hiệp Hội phấn đấu để trở thành đầu mối tập hợp, điều phối và tổ chức thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học của trí thức, các Hội thành viên, làm đầu mối “Hợp tác, liên doanh liên kết 4 nhà” trong hoạt động KH-KT trên địa bàn tỉnh. Về tư vấn, phản biện và giám định xã hội, nhiệm kỳ tới LHH và các Hội thành viên chủ động đề xuất với lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo các Sở, ban ngành các huyện, thành phố, thị xã để được giao và tổ chức thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội các nhiệm vụ về KHCN, kinh tế- xã hội trong tỉnh. Trước mắt tham gia tư vấn, đóng góp cho các dự án trọng điểm về phát triển KT-XH bảo vệ môi trường của tỉnh, ngành các huyện, thị xã, thành phố và kế hoạch phát triển KT-XH đến năm 2015-2020 phục vụ Đại hội Đảng các cấp. Tăng cường các hoạt động sự nghiệp của Liên hiệp Hội và các Hội thành viên, đẩy mạnh các hoạt động thông tin, phổ biến kiến thức KHKT, đào tạo tập huấn, hội thảo khoa học, tổ chức các hội thi sáng tạo kỹ thuật, tham gia các hội chợ công nghệ, tham quan học tập kinh nghiệm;… Nhiệm kỳ tới, ngoài Hội thi sáng tạo kỹ thuật, LHH tham mưu cho lãnh đạo tỉnh, phối hợp với các ban ngành, đoàn thể địa phương trong tỉnh mở rộng phong trào và hình thức các hội thi về KHKT-CN như: giải thưởng sáng tạo khoa học và công nghệ, giải thưởng hội thi sáng tạo ý tưởng khoa học của học sinh, sinh viên và thiếu niên, nhi đồng… Nâng cao chất lượng các giải pháp dự thi, có nhiều giải thưởng cao, nhiều giải pháp tham dự Hội thi của tỉnh, các Bộ ngành Trung ương và Hội thi toàn quốc. Chú trọng tuyên truyền, quảng bá nhân rộng các sáng kiến cải tiến kỹ thuật đạt giải cao vào sản xuất và đời sống. Với tinh thần "Đoàn kết - trí tuệ - đổi mới" Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, các Hội, tổ chức thành viên nguyện nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ mà Đại hội đại biểu Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật lần thứ II đề ra, xây dựng Liên hiệp Hội vững mạnh, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng quê hương Quảng Trị giàu đẹp.