Chăn nuôi lợn theo hướng hữu cơ đảm bảo an toàn trong mùa dịch

Hiện nay, dịch tả lợn Châu Phi tại các địa phương đang dần được kiểm soát. Tuy nhiên, đây là loại dịch bệnh tái lại nhiều lần trong những năm gần đây mà nguyên nhân một phần do ổ dịch cũ chưa dứt nhưng phần lớn là do tình hình tiêm phòng cho đàn lợn chưa đạt mức bảo hộ, trong khi tình hình chăn nuôi ở tỉnh còn nhỏ lẻ, khó kiểm soát. Trong đợt dịch tả lợn Châu Phi này cho thấy, những gia trại chăn nuôi lợn theo hướng hữu cơ có kiểm soát vẫn an toàn dịch bệnh và tiêu thụ sản phẩm tốt.

HTX Nông nghiệp sạch Tây Sơn thường xuyên khử trùng chuồng trại chăn nuôi -Ảnh: T.A.M

Khoảng 1 tháng qua, nhiều hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh điêu đứng vì dịch tả lợn Châu Phi. Toàn tỉnh tính đến ngày 10/12 có 27 ổ dịch tại 7 huyện, thị xã, thành phố với tổng số lợn mắc bệnh, buộc tiêu hủy gần 1.600 con.

Người tiêu dùng quay lưng với thịt lợn đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất, kinh doanh và đời sống của không chỉ nhiều hộ chăn nuôi mà còn nhiều hộ kinh doanh thịt lợn.

Tuy nhiên, trong khi nhiều hộ kinh doanh thịt lợn ở các chợ truyền thống ế ẩm không bán được thịt thì ở Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Tây Sơn (HTX Tây Sơn) ở xã Vĩnh Chấp, huyện Vĩnh Linh trong thời gian qua mỗi ngày vẫn đều đặn mổ lợn để cung cấp cho các cửa hàng thịt lợn sạch trên địa bàn tỉnh và được người tiêu dùng tin tưởng tiêu thụ.

Giám đốc HTX Nông nghiệp sạch Tây Sơn Nguyễn Đăng Vương cho biết: HTX Tây Sơn chăn nuôi theo hướng hữu cơ nhưng kiểm soát chặt chẽ các nguồn thức ăn và tiêm phòng đầy đủ. HTX hoàn toàn không sử dụng thức ăn công nghiệp cho lợn mà tự phối trộn thức ăn từ các sản phẩm nông nghiệp như: bột bắp, cám, bã đậu tương, mắm cá. Đặc biệt, các thức ăn đều được lên men nên tạo được hệ vi sinh vật có lợi cho đường ruột của lợn, lợn ăn vào dễ tiêu hóa thức ăn, hấp thu tốt và tăng sức đề kháng.

Các loại chế phẩm phòng bệnh cho lợn cũng được chế từ các loại kháng sinh tự nhiên như tỏi, gừng... Trong quá trình nuôi, HTX thường xuyên khử trùng chuồng trại bằng vôi bột và các chế phẩm lên men vi sinh nên không chỉ diệt được các loại vi khuẩn có hại mà khử mùi hôi khu vực chuồng trại khá tốt. HTX đã tạo nên vòng chăn nuôi khép kín, tuần hoàn. Lợn sinh trưởng, phát triển tốt, chất lượng thịt ngon, an toàn, mang lại giá trị cao hơn so với nuôi thông thường. Nhờ đó, đàn lợn của HTX lớn nhanh, sức đề kháng tốt, không xảy ra dịch bệnh.

Mỗi năm HTX xuất khoảng 600 con lợn giống, 1.250 con lợn thịt, tương đương khoảng 97 tấn thịt hơi. Điều đáng quan tâm là chất lượng thịt lợn của HTX ngon nên được người tiêu dùng tiêu thụ tốt. Mặc dù giá thịt lợn mang nhãn hiệu HTX Tây Sơn cao hơn thịt lợn ở chợ truyền thống 10.000 đồng/kg nhưng cung vẫn không đủ cầu. Hiện HTX Tây Sơn đã cung cấp thịt cho nhiều cửa hàng thịt lợn sạch trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó có cửa hàng của Siêu thị Sepon, TP. Đông Hà.

Chăn nuôi lợn theo hướng hữu cơ không phải là mô hình mới nhưng mô hình này ngoài việc tận dụng tối đa nguồn thức ăn sẵn có tại địa phương còn áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong phối trộn thức ăn (các biện pháp lên men thức ăn).

Phương thức chăn nuôi này không chỉ giúp cho đàn gia súc tăng sức đề kháng, đảm bảo an toàn dịch bệnh mà còn chủ động, dự trữ được nguồn thức ăn chăn nuôi, không phụ thuộc vào thức ăn công nghiệp.

Thực tế cho thấy, chăn nuôi theo hướng hữu cơ có kiểm soát, đảm bảo an toàn dịch bệnh, tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, góp phần thúc đẩy phát triển chăn nuôi bền vững, bảo vệ môi trường chăn nuôi, môi trường sinh thái, hạn chế thấp nhất thiệt hại của người chăn nuôi do dịch bệnh gây ra và bảo vệ sức khỏe cho con người.

Trong năm 2023, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã xây dựng được những mô hình chăn nuôi theo hướng hữu cơ. Trung tâm đã cử cán bộ chỉ đạo, phối hợp với Tổ khuyến nông cộng đồng hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng và phòng trừ dịch bệnh theo phương pháp mới. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, tập huấn, thông tin tuyên truyền nhắc nhở các hộ tham gia nghiêm túc chăm sóc nuôi dưỡng, theo dõi tình hình phát triển và phòng trị bệnh theo đúng yêu cầu kỹ thuật.

Nhờ đó, trong thời gian xảy ra dịch tả lợn Châu Phi, những mô hình trình diễn của trung tâm vẫn an toàn dịch bệnh. Từ đó, tính lan tỏa của mô hình chăn nuôi theo hướng hữu cơ được tăng lên, người chăn nuôi hiểu biết thêm về vai trò, lợi ích của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người và cộng đồng để lựa chọn phương thức chăn nuôi này và đầu tư ở quy mô phù hợp, tạo ra sản phẩm chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của xã hội.

Đánh giá hiệu quả chăn nuôi theo hướng hữu cơ, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Trần Cẩn cho biết: Chăn nuôi lợn theo hướng hữu cơ là phương pháp chăn nuôi thân thiện với môi trường, không lệ thuộc vào thức ăn công nghiệp.

Đây cũng là một cách chăn nuôi truyền thống nhưng hiện nay có áp dụng các biện pháp khoa học công nghệ như công nghệ vi sinh để lên men thức ăn và khử khuẩn môi trường, sử dụng các chế phẩm sinh học để phòng bệnh cho đàn lợn.

Người chăn nuôi cũng cần tuân thủ các điều kiện về an toàn dịch bệnh như tiêm phòng để đạt hiệu quả tối đa của phương pháp chăn nuôi này, tạo nguồn thực phẩm sạch bảo vệ sức khỏe người sử dụng sản phẩm và môi trường chăn nuôi, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi không chỉ nhờ từ sản phẩm chất lượng chăn nuôi đưa lại mà còn giảm chi phí chống dịch và thiệt hại vật chất do dịch gây ra.

Trần Anh Minh