Cây hồ tiêu có nguy cơ mất mùa

Dù còn vài tháng nữa mới đến thời điểm chính thu hoạch song hiện tại, do ảnh hưởng của thời tiết bất thường suốt thời gian qua khiến hoa cây hồ tiêu bị rụng nhiều, tỉ lệ đậu trái thấp, nguy cơ mất mùa cao. Người trồng tiêu khắp nơi lo lắng vì hiện nay giá tiêu đang ở mức cao nhưng lợi nhuận có thể giảm mạnh.

Ông Phạm Văn Khế lo lắng trước nguy cơ mất mùa của vườn tiêu trong năm nay - Ảnh: N.P

Gia đình ông Phạm Văn Khế, ở thôn Quật Xá, xã Cam Nghĩa, huyện Cam Lộ trồng hơn 100 gốc hồ tiêu từ nhiều năm nay. Những năm trước, cây tiêu được mùa, được giá, giúp gia đình ông có thêm nguồn vốn để tích lũy và tái sản xuất. Tuy nhiên, năm nay, ảnh hưởng của thời tiết thất thường đã khiến năng suất vườn tiêu của gia đình ông đạt rất thấp, có nguy cơ mất mùa.

Ông Khế bộc bạch: “Năm 2024, gia đình tôi thu hoạch được khoảng 1,5 tạ tiêu khô. Tiền lãi thu về tuy không nhiều bằng các hộ khác trong thôn song cũng có “đồng ra, đồng vào” để mua phân bón cho cây; trang trải các chi phí trong gia đình. Năm nay, thời tiết mưa lạnh kéo dài khiến tỉ lệ đậu trái của cây tiêu giảm mạnh. Theo tính toán của tôi, khả năng mất mùa phải đến 80%. Giá tiêu đang cao, nếu mất mùa thì quá tiếc”.

Được biết, toàn huyện Cam Lộ hiện có khoảng 75 ha hồ tiêu, tập trung chủ yếu tại các xã Cam Nghĩa, Cam Chính, Cam Thành. Vốn là loại cây nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết thất thường nên theo người dân địa phương, tình trạng mất mùa ở cây hồ tiêu thường xảy ra. Tuy nhiên, tỉ lệ đậu trái năm nay lại càng thấp hơn rất nhiều so với những năm trước, do ảnh hưởng của thời tiết mưa lạnh kéo dài.

Trao đổi với phóng viên, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và Dịch vụ hồ tiêu Cùa Nguyễn Thanh Phong cho hay, năng suất cây hồ tiêu tại 2 xã vùng Cùa năm nay đều có khả năng đạt thấp, trung bình 30 kg - 50 kg/ha. “Do thời tiết không ổn định cộng với việc người dân chăm sóc không đúng cách khiến trên nhiều diện tích trồng tiêu, cây tiêu không ra hoa được, thậm chí một số vườn tiêu hoa bị rụng hơn 90%. Tỉ lệ đậu trái tại nhiều vườn tiêu chỉ đạt khoảng 20-30%”, ông Phong nói.

Trước thực trạng trên, HTX cùng chính quyền địa phương, các ngành chức năng đã tích cực tuyên truyền và khuyến cáo người dân tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật canh tác hồ tiêu, nhằm có các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh, tưới tiêu hợp lý và ứng phó với biến đổi khí hậu, đảm bảo năng suất cây trồng.

“Giá tiêu trên thị trường hiện khoảng 180.000 - 200.000 đồng/ kg. Không chỉ người trồng tiêu mà HTX cũng sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ nếu tiêu mất mùa. Trước mắt, chúng tôi sẽ mua và dự trữ tiêu của người dân trong vùng để kịp thời đáp ứng nguồn hàng cho khách. Song song với đó, khuyến cáo người dân tạo hình, tỉa cành để số tiêu đã đậu quả phát triển tốt cho đến ngày thu hoạch. Ngoài ra, người dân cần chú trọng đến quy trình, kỹ thuật trồng, chăm bón cây hồ tiêu đúng cách, giảm thiểu tối đa nguy cơ dịch bệnh cho cây”, ông Phong nói thêm.

Không riêng tại huyện Cam Lộ mà nguy cơ mất mùa đang là nỗi lo chung của nhiều gia đình trồng hồ tiêu trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó có huyện Vĩnh Linh.

Mặc dù áp dụng đúng quy trình chăm sóc vườn tiêu do cán bộ khuyến nông hướng dẫn như: bón phân, phun thuốc kích thích ra hoa đậu trái và chống rụng trái non, phòng trừ dịch bệnh đầy đủ, bón lót thêm phân chuồng... nhưng vườn hồ tiêu 600 gốc của gia đình bà Ngô Thị Lan, ở thôn Thủy Trung, xã Trung Nam, huyện Vĩnh Linh vẫn bị rụng hoa khoảng 50 - 60%.

Nhiều cây hồ tiêu trong vườn nhà bà còn bị nhiễm bệnh chết nhanh, chết chậm, ảnh hưởng không nhỏ tới sản lượng trong vụ này.

“Vườn tiêu được gia đình tôi chăm sóc rất kỹ, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật. Tuy nhiên, do thời tiết mưa, lạnh kéo dài đã ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và sản lượng cây hồ tiêu. Nếu năm ngoái thu hoạch được khoảng 8 tạ tiêu khô thì năm nay, với tình hình thời tiết thất thường như thế này kéo dài, ước chỉ đạt khoảng hơn 1 tạ”, bà Lan ngậm ngùi nói.

Qua đánh giá ban đầu của ngành nông nghiệp huyện Vĩnh Linh cho thấy, nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng tiêu bị rụng hoa trong thời điểm này phần lớn là do điều kiện thời tiết mưa rét kéo dài.

Tùy theo tình trạng của cây mà tỉ lệ và số lượng rụng hoa nhiều hay ít, thậm chí có vườn rụng tới 70- 80%. Trước những biến động của thị trường hồ tiêu hiện nay, ngành nông nghiệp địa phương khuyến cáo người dân cần tập trung chăm sóc vườn tiêu đúng cách, phòng trừ sâu bệnh kịp thời để đảm bảo cây phát triển tốt, lâu dài.

Những diện tích cây tiêu nhiễm bệnh và chết không nên tái canh mà chuyển sang trồng các loại cây khác phù hợp. Để bảo vệ cây trồng, trong thời gian tới, người dân cần có các phương án canh tác bền vững, kết hợp với sự hỗ trợ từ công nghệ sản xuất, qua đó, giúp giảm thiểu nguy cơ mất mùa và tăng năng suất cho cây trồng chủ lực này.

Đồng thời cũng cần nắm bắt thị trường để đầu tư hợp lý, tham gia các chuỗi liên kết với doanh nghiệp để sản xuất sản phẩm sạch, chất lượng cao, từ đó góp phần nâng cao giá trị sản phẩm hồ tiêu.

Nam Phương