Âm nhạc của Michael đến và ở lại

(TTO) - Tối tối những năm 1972-1973 và mãi đến đầu năm 1975, ở một phòng trà nhỏ trên đường Nguyễn Huệ - Sài Gòn lúc bấy giờ, mang tên “Đêm Màu Hồng”, vẫn vang lên một bài hát bè rất “nhuyễn” do (Bé) Thúy, (Khánh) Hà, (Anh) Tú, các em của ca sĩ Tuấn Ngọc trình bày. Ban nhạc đệm là The Blue Jets, một ban nhạc trẻ nhưng rất sừng sỏ.

Những bạn trẻ tham dự buổi lễ tưởng niệm Jackson ở thành phố Karachi, miền nam Pakistan - Ảnh: Time

“ Ill reach out my hand to you, I’ll have faith in all you do. Just call my name and Ill be th ere” ( Anh sẽ đưa tay ra cho em. Anh sẽ luôn tin nơi những gì em làm. Chỉ cần gọi tên anh, là anh sẽ đến, sẽ có mặt ở đấy ). Ill be there to protect you, with an unselfish love that respects you. Just call my name and Ill be there ( Anh sẽ có mặt ở đó để bảo vệ em, bằng một mối tình không vị kỷ, đầy tôn trọng em. Chỉ cần em gọi tên anh, anh sẽ có đó ). (Nghe ca khúc I’ll be there tại đây )

Thấm tận tâm can, như một “công thức” cho lối sống của những đôi trai gái còn ở tuổi sinh viên. Nam nhi chi chi thì phải đáng mặt trượng phu, phải là thiên thần hộ vệ cho người ấy. Dường như thế hệ của tôi vẫn quyến luyến lối sống “ I’ll be there ” ấy, để rồi già rồi mà vẫn cứ thích “bị lừa”…

Ca khúc ấy không xa lạ gì. Bài hát này vẫn phát trên FM của đài AFR Vietnam, nguyên gốc là của anh em nhà Jackson Five. Cậu em út của 5 anh em nhà Jackson ấy chính là Michael Jackson sau này - lúc đó chỉ là một đứa bé luyến thoắng, chuyên cất giọng khi đoạn nhạc cần vọt lên cao. Ba anh em Thúy - Hà - Tú hát lại bài này cũng nhịp nhàng, đúng chuẩn lắm. Những đoạn thanh âm cần một “giọng hát thiên thần” ấy, bé Thúy đảm trách khá nhuyễn, thay cho chú bé Michael.

“Giọng hát thiên thần” là một cách gọi giọng hát của các bé trai chưa vỡ giọng, nên giọng trong trẻo không phải là nữ, càng không phải là nam... Tương truyền rằng ngày xưa để được ở lại mãi các ca đoàn lừng lẫy như là một nghề nghiệp, các chú bé chấp nhận hoạn đi để giọng cứ mãi phi nam phi nữ, để giữ được cái “giọng thiên thần”.

Micharel Jackson đến với Sài Gòn là như thế.

Sau này, hầu như ai cũng nghe We are the world cả. Bấy giờ, Michael không còn trong “5 anh em nhà Jackson”, mà là một vua nhạc rock rồi.. Song, có lẽ Heal the world sẽ hàn gắn người nghe với nhau hơn: Michael lại tiếp tục xuất hiện với “giọng hát thiên thần” của mình chứ không chìm trong dàn đồng ca toàn nước Mỹ nữa. Một buổi tối tháng 5-1993, ở SEA Games tại Singapore, lần đầu tiên được nghe bài này trong lễ khai mạc, thấy ấm áp tình người làm sao.

This place could be much brighter if you really try. You"ll find there"s no need to cry. Heal the world, make it a better place For you and for me. And the entire human race ( Chốn này sẽ sáng sủa hơn. Nếu như bạn thật sự cố thử. Bạn sẽ thấy chẳng cần phải khóc. Hàn gắn thế giới, biến nó thành một chốn tốt đẹp hơn cho em, cho anh và cho cả loài người ).

...Rồi thời gian qua đi, được tin Anh Tú ngày xưa của “ I’ll be there ” cover của Jackson Five qua đời. Và bây giờ đến lượt chính "cội nguồn” của ca khúc ấy. Chúng ta đã đến lúc rồi hay sao? Một chị bạn nhắn: "Ông trời xếp hàng một cho người ta đi”.

DANH ĐỨC

------------------------------------

"We are the World"

Tôi bắt đầu nghe và xem Michael Jackson khi anh đã lên đến tột đỉnh vinh quang. Đó là vào những năm 1990, khi tôi mới khoảng 10 tuổi và là cậu bé bán vé số ở một tỉnh nhỏ ở miền Tây Nam Bộ. Các video clip của Michael ở các quán cà phê nhiều hôm cuốn hút tôi đến độ quên cả chuyện đi bán.

Kiểu nhảy bốc lửa, lối đi chân kỳ diệu cứ làm như con người trôi đi đã mê hoặc những cậu bé 9-10 tuổi chúng tôi đến nỗi cứ rảnh là chúng tôi chia ra tập dượt và thi thố với nhau. Khi lớn lên tôi nghe nhạc Michael Jackson nhiều hơn; nói thật, không muốn nghe cũng không được khi âm nhạc của Michael Jackson trở thành một phần của cuộc sống đương đại. Tôi cũng bắt đầu được biết nhiều hơn về các cáo buộc và tai tiếng về Michael Jackson, một phần do báo chí thêu dệt, môt phần cũng do cách sống lập dị của anh.

Song, hơn hết là những gì Michael Jackson đã sống và cống hiến cho âm nhạc và trong đó không thể không nhắc đến bài hát bất hủ “We are the World”. Năm 1985, Michael Jackson và Lionel Richie đồng sáng tác bài hát này và tập hợp 45 ca sĩ nổi tiếng nhất tại Mỹ để tổ chức thu âm và biểu diễn nhằm quyên góp tiền ủng hộ cho các nạn nhân đói kém tại châu Phi. Ca khúc này giành 2 giải Grammy quan trọng là "Thu âm của năm" và "Bài hát của năm", trở thành một trong những đĩa đơn bán chạy nhất mọi thời đại, với hơn 20 triệu đĩa được bán và hàng triệu USD doanh thu được dùng để cứu trợ nạn đói.

Tuy nhiên các giá trị của ca khúc này thể hiện còn đi xa hơn món tiền và mục tiêu quyên góp ban đầu giành cho châu Phi. Ca khúc nổi tiếng thế giới như một lời kêu gọi niềm tin vào tuơng lai và khả năng của chính từng con người chúng ta trong việc thay đổi cuộc sống quanh mình.

“We are the world, we are the children". Thật vậy chính chúng ta chứ không ai khác là thế giới này hiện tại và tương lai. Chính chúng ta là người quyết định, người thực hiện, và cũng là người gặt hái thành công cũng như gánh chịu hậu quả. Chúng ta không thể đổ trách nhiệm cho bất cứ ai, dầu đó là một đảng phái hay chính phủ nào, quyết định và sống giùm chúng ta.

Chính chúng ta bằng lời nói, bằng ngòi bút, bằng hành động, bằng cánh tay giơ cao, bằng bước chân rầm rập đi tới, bằng tiếng kêu thất thanh khi bi đè nén, bằng suy tư trước những bất công, nghịch cảnh, để tạo dựng một ngày mai tốt đẹp hơn. Vì “We are the ones who make a brighter day”.

Chúng ta không thể tiếp tục giả vờ từ ngày này qua ngày khác, mong chờ một ai hay một nơi nào khác đứng lên đấu tranh vì những lợi ích của chúng ta. Kiếu cách này thật ích kỷ: chúng ta chờ đợi thành công thì chúng ta hưởng, và thất bại thì chúng ta im lặng.

Chúng ta phải lựa chọn, vì đó chính là lựa chọn cho sự sống còn của chính chúng ta:

There’s a choice were making We’re saving our own lives

Không phải ngẫu nhiên mà tiết tấu của hai câu nhạc này cao lên hẳn, giọng ca của Diana Ross khi thể hiện cao vút như một tiếng kêu thất thanh. Dường như các ca sĩ muốn khẳng định rằng sự sống của chính chúng ta đòi hỏi phải lựa chọn dứt khoát giữa tồn tại và lẩn trốn, giữa lên tiếng và im lặng, giữa “To be or not to be” (Shakespeare), giữa đứng lên đế đẩy lùi bất công hay quỵ lụy trước áp bức; đó là lựa chọn giữa vinh và nhục, giữa can đảm và hèn nhát.

Sự lựa chọn đúng sẽ làm ta mạnh mẽ và tự do, “stronger and free".

Và khi chúng ta đứng lại cùng với nhau như một với niềm tin sắt đá, khi đó chúng ta sẽ nhận thấy thay đổi sẽ chỉ có thể đến: “a change can only come" . Cơn gió của sự thay đổi kêu vang âm thanh tự do và hòa nhập chúng ta vào tiến hoá chung của nhân loại:

“Like a stormwind that will ring The freedom bell for peace of mind Let your balalaika sing What my guitar wants to say” (Scorpion, Wind of change)

Xin tạm biệt Michael Jackson, và xin cầu mong cho linh hồn anh bình an nơi bên kia. Chúng tôi, những nguời hâm mộ anh, phải làm điều gì đó trước khi quá muộn:

“Better do it now before you get to old”. (Off the wall)

LÊ TRUNG TĨNH Paris, 27-6-2009